Trong khi học sinh phải học trong những phòng học xuống cấp sau bão, thì cơ sở mới lại cửa đóng then cài, cỏ mọc um tùm. Câu chuyện tại phường Vinh Phú (Nghệ An) không chỉ khiến người dân xót xa, mà còn đặt ra câu hỏi về hiệu quả đầu tư công, tính đồng bộ trong quy hoạch và trách nhiệm của các bên liên quan.

Trường mới vẫn bỏ hoang

Dự án Trường Trung học cơ sở Nghi Ân cơ sở 2 (giai đoạn 1) do UBND xã Nghi Ân (cũ) làm chủ đầu tư, khởi công năm 2023 và hoàn thành vào tháng 10/2024. Công trình gồm dãy nhà học 3 tầng với 18 phòng học đáp ứng nhu cầu cho 630 học sinh (tương đương 35 học sinh/lớp). Công trình có tổng diện tích sàn hơn 1.950m², kèm theo cổng, hàng rào, nhà xe và nhà bảo vệ, với tổng mức đầu tư hơn 23 tỉ đồng từ ngân sách thành phố Vinh.

Tuy nhiên, hơn một năm sau khi hoàn thành, ngôi trường vẫn chưa được đưa vào sử dụng. Bên trong, nhiều vết hoen ố, phía tây ngôi trường xuất hiện một vài vết nứt; cỏ dại mọc um tùm quanh khuôn viên khiến người dân không khỏi xót xa.

Anh Nguyễn Văn Tình, người dân xóm Kim Phúc, phường Vinh Phú cho biết: “Trường mới khang trang, hoàn thành đã gần một năm nhưng không hiểu vì sao vẫn chưa đưa vào sử dụng. Hằng ngày đi ngang qua, thấy cửa đóng kín, bên trong cỏ mọc đầy, không thấy ai chăm sóc. Mong chính quyền địa phương sớm có giải pháp để các cháu có nơi học tập tốt hơn, tránh lãng phí”.

Trong khi đó, tại Cơ sở 1, do ảnh hưởng của các cơn bão liên tiếp, đặc biệt là bão số 10 cuối tháng 9/2025, trường bị thiệt hại nặng. Mái tôn dãy nhà 2 tầng bị thổi bay khiến nhiều phòng học bị dột, hư hỏng. Do không đủ kinh phí sửa chữa, Nhà trường phải di dời học sinh về học tạm tại phòng đa năng. Ngoài ra, hệ thống tường rào cũng bị hư hỏng, gây mất an toàn cho học sinh và giáo viên.

Cô Lê Việt Hồng, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Nghi Ân cho biết, trường hiện có hơn 800 học sinh, được chia thành 20 lớp. Do một số phòng bị mưa dột sau bão, nhà trường buộc phải tận dụng phòng đa năng, ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học. Lo ngại nhất là hệ thống điện bị ẩm do thấm nước, buộc phải cắt điện tại các phòng học bị ảnh hưởng. Nếu không được sửa chữa kịp thời, nguy cơ ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống là rất lớn.

Cũng theo cô Hồng, cơ sở 2 dù mới xây dựng nhưng chưa đáp ứng yêu cầu tối thiểu cho việc giảng dạy. Hiện chưa có phòng hiệu bộ, phòng hội đồng, phòng sinh hoạt tổ chuyên môn, các phòng học bộ môn, phòng đa chức năng; thiếu trang thiết bị phục vụ dạy học như tivi, máy tính... Đặc biệt, con đường dẫn vào cơ sở 2 nhỏ, xuống cấp nghiêm trọng, gây khó khăn cho việc đi lại của giáo viên và học sinh. Mong muốn lớn nhất của cô và trò là trường mới sớm được hoàn thiện đúng tiêu chuẩn để chuyển học sinh sang học tập ổn định.

Chính quyền vào cuộc tháo gỡ

Theo cán bộ phường Vinh Phú, diện tích phòng học được chủ đầu tư thiết kế dựa trên Thông tư số 13/2020/TT-BGDĐT ngày 26/5/2020. Cụ thể, diện tích phòng học được xác định với tiêu chuẩn 1,5 m²/học sinh, diện tích phòng học không nhỏ hơn 45m². Theo Điều 16, Điều lệ trường Trung học cơ sở, Trung học phổ thông ban hành kèm Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT quy định cụ thể số học sinh trong mỗi lớp không vượt quá 45 học sinh. Vì vậy, hồ sơ thiết kế trường Trung học cơ sở Nghi Ân diện tích phòng học 56,16 m², đảm bảo cho 36 học sinh.

Trong khi đó, thực tế tại các trường vùng đồng bằng ở Nghệ An, kế hoạch phê duyệt hàng năm sĩ số trung bình mỗi lớp đều trên 40 học sinh, thậm chí 45 học sinh. Riêng tại xã Nghi Ân (cũ) những năm gần đây học sinh mỗi lớp cũng trên 42 học sinh. Việc áp dụng quy chuẩn một cách máy móc, không theo thực tế địa phương, thiếu sự phối hợp với các đơn vị quản lý giáo dục và trường học dẫn đến thiết kế không phù hợp, gây lãng phí và khó khăn trong vận hành.

Được biết, sau khi hoàn thành tòa nhà 18 phòng học, ngày 2/10/2024, UBND xã Nghi Ân (cũ) đã có văn bản mời lãnh đạo Trường Trung học cơ sở Nghi Ân đến cơ sở 2 để tổ chức nghiệm thu, nhận bàn giao đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, phía nhà trường không tiếp nhận với lý do: Cơ sở 2 mới chỉ có 18 phòng học, số lượng bàn ghế chưa đủ chỗ ngồi cho sĩ số học sinh hiện tại; cơ sở vật chất chưa đáp ứng điều kiện tối thiểu theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. Trong khi đó, năm học 2024 - 2025, cơ sở 1 của Trường Trung học cơ sở Nghi Ân vẫn đủ phòng học để tổ chức giảng dạy. Nhà trường đề nghị UBND xã Nghi Ân tiếp tục đầu tư bổ sung các hạng mục còn thiếu tại cơ sở 2 như phòng làm việc, phòng chức năng, phòng thực hành thí nghiệm, sân chơi… đồng thời, hoàn thiện tuyến đường vào trường để đảm bảo an toàn giao thông. Tháng 5/2025, sau khi hoàn thành hệ thống điện, cấp nước, UBND phường Nghi Ân đã bàn giao cơ sở 2 cho Ban Giám hiệu Trường Trung học cơ sở Nghi Ân, song đến nay vẫn chưa thể đưa vào sử dụng do thiếu các hạng mục thiết yếu, gây lãng phí nguồn lực công.

Nhằm tháo gỡ những vấn đề liên quan, sớm đưa công trình vào hoạt động, ngày 28/10, UBND phường Vinh Phú đã tổ chức cuộc họp với sự tham gia của Ban Giám hiệu Trường Trung học cơ sở Nghi Ân, các phòng chuyên môn. Theo đó, UBND phường giao Ban Giám hiệu Trường Trung học cơ sở Nghi Ân xây dựng phương án tổ chức dạy các môn chính khóa tại cơ sở 1, còn các môn năng khiếu như âm nhạc, mỹ thuật, giáo dục thể chất, tiếng Anh tăng cường, học phụ đạo... sẽ được tổ chức tại cơ sở 2. Nhà trường sẽ kiểm tra, rà soát lại cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, nhân sự cần bổ sung, đưa vào phương án tổ chức dạy học tại cơ sở 2, dự trù kinh phí trình UBND phường xem xét, hoàn thành trước ngày 10/11/2025.

Phòng Văn hóa - Xã hội chủ trì, phối hợp với Phòng Kinh tế - Hạ tầng và Đô thị, Ban Giám hiệu Trường Trung học cơ sở Nghi Ân tổ chức kiểm tra thực tế, thẩm định phương án tổ chức dạy học, đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị phù hợp, tham mưu trình UBND phường xem xét, hoàn thành trước ngày 15/11/2025.

Phòng Kinh tế - Hạ tầng và Đô thị sẽ tham mưu UBND phường phương án bố trí kinh phí đầu tư bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị cho Trường Trung học cơ sở Nghi Ân và cải tạo, nâng cấp tạm thời tuyến đường vào cơ sở 2, để sớm tổ chức dạy học, hoàn thành trước ngày 20/11/2025.

Ông Nguyễn Thế Thân, Chủ tịch UBND phường Vinh Phú cho biết, mục tiêu đặt ra là đầu tháng 12/2025 sẽ đưa cơ sở 2 vào sử dụng, trước mắt tổ chức giảng dạy cho 7 lớp năng khiếu. Riêng đối với các hạng mục thuộc giai đoạn 2 của dự án, địa phương sẽ đưa vào kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2026 - 2030, tuy nhiên thẩm quyền phê duyệt là của UBND tỉnh.