Mô hình du lịch đặc trưng

Ngày 17/10, tại thành phố Hồ Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc, Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc (UN Tourism) đã chính thức công bố kết quả giải thưởng “Làng du lịch tốt nhất năm 2025” (Best Tourism Villages 2025). Trong danh sách được vinh danh năm nay, Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, xã Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn vinh dự được công nhận là một trong những làng du lịch cộng đồng tiêu biểu nhất thế giới, sau khi vượt qua hơn 270 hồ sơ đến từ 65 quốc gia. 

Việc Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn được công nhận là “Làng du lịch tốt nhất năm 2025” là minh chứng cho sự phát triển năng động, toàn diện và bền vững của du lịch Lạng Sơn; thể hiện nỗ lực của cộng đồng trong bảo tồn văn hóa, gìn giữ tài nguyên và phát triển sinh kế bền vững, mà còn lan tỏa mô hình du lịch cộng đồng thành công của Việt Nam ra thế giới, mở ra cơ hội hợp tác, xúc tiến và thu hút đầu tư mới cho ngành du lịch của tỉnh.

Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn Trần Thị Bích Hạnh cho biết, để đạt giải thưởng này Làng du lịch cộng đồng phải mang những giá trị cốt lõi về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa bản địa, đồng thời có các hành động đổi mới, cam kết phát triển du lịch phù hợp với các mục tiêu phát triển Bền vững (SDGs) của Liên hợp quốc. 

Đặc biệt, Làng du lịch cộng đồng phải đáp ứng 9 tiêu chí do Tổ chức du lịch Liên hợp quốc đề ra như: tài nguyên văn hóa, thiên nhiên; thúc đẩy bảo tồn tài nguyên văn hóa; phát triển bền vững về kinh tế, xã hội; hạ tầng kết nối… 

Điểm đến hấp dẫn du khách

Chủ tịch UBND xã Bắc Sơn Trịnh Minh Tuấn chia sẻ, những năm qua, Quỳnh Sơn đã trở thành điểm sáng trong phát triển du lịch cộng đồng, với mô hình gắn kết hài hòa giữa bảo tồn và phát triển. Người dân luôn ý thức rằng mỗi ngôi nhà sàn, mỗi điệu hát then, mỗi lễ hội truyền thống đều là “di sản sống”, là tài sản quý báu cần được gìn giữ và lan tỏa. Việc bảo tồn kiến trúc nhà sàn Tày không chỉ là giữ lại một biểu tượng văn hóa, mà còn là cách lưu giữ ký ức, bản sắc và tinh thần đoàn kết cộng đồng. Chính điều đó đã tạo nên sức hút đặc biệt cho Quỳnh Sơn - một điểm đến thân thiện, chân thực và đậm đà bản sắc dân tộc.

Quỳnh Sơn không chỉ đẹp ở cảnh quan hùng vĩ của thung lũng Bắc Sơn, mà còn ở sự hòa quyện giữa thiên nhiên và văn hóa, giữa cái hồn người Tày với bản sắc Việt vùng núi phía Bắc. Nơi đây, mỗi nếp nhà sàn, mỗi làn điệu then, mỗi lễ hội, mỗi món ẩm thực dân tộc đều kể câu chuyện về con người chân chất, hiền hòa, mến khách.
 
Chủ tịch UBND xã Bắc Sơn cho biết, thời gian tới, xã sẽ phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh triển khai chiến dịch truyền thông quốc tế, quảng bá danh hiệu cao quý này, lan tỏa hình ảnh Bắc Sơn - Lạng Sơn thân thiện, an toàn, mến khách. Xã tập trung duy trì và nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch tại Quỳnh Sơn, chú trọng quy hoạch, chỉnh trang cảnh quan, quản lý rác thải, bảo đảm an toàn thực phẩm và an ninh du lịch.

Các sản phẩm du lịch đặc trưng tiếp tục được phát triển như: du lịch trải nghiệm mùa gặt, ẩm thực bản địa, làm ngói âm dương, gói bánh chưng đen, tham quan nhà sàn cổ, rừng nghiến cổ thụ, các di tích lịch sử gắn với Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. 

Xã Bắc Sơn định hướng mở rộng mô hình du lịch cộng đồng, hình thành chuỗi liên kết du lịch nội xã và liên vùng, kết nối với các điểm du lịch lân cận, tạo sự lan tỏa và đa dạng sản phẩm du lịch. Xã tiếp tục tổ chức Lễ hội Mùa vàng Bắc Sơn xem đây là điểm nhấn đặc biệt, góp phần tạo dựng không gian văn hóa đặc sắc, thu hút du khách đến trải nghiệm.

Từ ngày 1/7/2025 đến nay, làng Quỳnh Sơn đã đón 15.688 lượt khách du lịch, trong đó 896 khách lưu trú và 357 khách quốc tế, cho thấy sức hấp dẫn ngày càng tăng của du lịch cộng đồng...

Anh Dương Công Cồ, chủ Homestay Bắc Sơn - Giám đốc Hợp tác xã Du lịch Quỳnh Sơn cho hay, gia đình bắt đầu làm Homestay từ năm 2010. Từ một nhà sàn truyền thống của người Tày gia đình đã tu sửa, cải tại và nâng cấp lên để có thể đón khách du lịch đến lưu trú. Năm 2021 gia đình làm thêm một căn nhà sàn nữa để có thể đón được nhiều khách đến lưu trú hơn.

Trung bình mỗi tháng Homestay Bắc Sơn đón khoảng 150 khách lưu trú, và 200 lượt khách đi trong ngày (khách đến thăm quan, nghỉ trưa), trong đó khách nước ngoài chiếm 25%, khách nội địa đến từ các vùng như: Khách trong tỉnh, Hà Nội, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Bắc Giang, Bắc Ninh…

“Để giữ gìn những giá trị cốt lõi của Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, người dân trong làng tiếp tục giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Tày; duy trì nhà sàn truyền thống’ giữ gìn tiếng nói, trang phục, phong tục, lễ hội như Lồng Tồng, Then, hát sli, hát lượn. Mỗi hộ dân tham gia làm du lịch sẽ là “một đại sứ văn hóa”, kể chuyện làng bằng chính giọng nói, văn hóa của dân tộc mình, thu hút du khách đến khám phá cảnh quan, đời sống, sinh hoạt đặc trưng của đồng báo các dân tộc xứ Lạng”, anh Dương Công Cồ vui mừng nói..