2025: Năm kỷ lục của những thương vụ lớn

Theo dữ liệu của công ty công nghệ tài chính Dealogic, tính đến thời điểm này của năm, đã có kỷ lục 70 thương vụ trên toàn cầu trị giá hơn 10 tỷ USD mỗi thương vụ, trong đó 22 thương vụ diễn ra trong quý IV/2025. Mặc dù hoạt động M&A nửa đầu năm nay gặp nhiều khó khăn, do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng cuộc chiến thương mại toàn cầu, giá trị các thương vụ năm nay đã vượt 4.800 tỷ USD năm, tăng 41% so với cùng kỳ năm ngoái, ngay cả khi số lượng thương vụ giảm 6% xuống còn 38.395. Đây là năm có số lượng thương vụ lớn thứ hai từ trước đến nay, chỉ đứng sau năm 2021, khi lãi suất gần bằng 0 và gói kích thích kinh tế do COVID-19 thúc đẩy hoạt động M&A lên hơn 6.000 tỷ USD.

Bà Anu Aiyengar, người phụ trách hoạt động tư vấn và M&A toàn cầu của tập đoàn tài chính JPMorgan, cho biết các hoạt động M&A hiện xoay quanh các thương vụ khổng lồ, khi các công ty có giá trị vốn hóa lớn rõ ràng đã hoạt động tốt hơn các công ty có giá trị vốn hóa nhỏ. Trong năm nay, đã có bốn thương vụ trị giá hơn 50 tỷ USD, chưa kể đề nghị mua lại Warner Bros từ Netflix với giá 82 tỷ USD.

Theo ông Drago Rajkovic, đồng Giám đốc toàn cầu về M&A của ngân hàng Citi, giá trị các thương vụ trong quý IV/2025 đã đạt mức cao nhất từ trước đến nay tại khu vực châu Mỹ, và dự kiến sẽ còn tăng thêm. Một số thương vụ trị giá hơn 8 tỷ USD có thể sẽ được công bố trước cuối năm nay. Ông Rajkovic cho biết, hiện đã có một số thương vụ trị giá 50-70 tỷ USD "đang trong quá trình chuẩn bị" cho năm 2026, và một thương vụ trị giá 100 tỷ USD trong lĩnh vực công nghệ cũng rất khả thi.

Năm 2026 thậm chí có thể sánh ngang với năm 2021. Ông Eamon Brabazon, đồng phụ trách bộ phận M&A toàn cầu tại Bank of America, cho rằng thế giới có thể đang chuyển mình sang một chu kỳ M&A mạnh mẽ kéo dài nhiều năm. Có rất nhiều lý do để tin rằng chu kỳ này sẽ đạt đỉnh vượt xa bất kỳ chu kỳ nào trước đây.

Các nhà đàm phán thương vụ cho biết bất ổn kinh tế vĩ mô toàn cầu giảm bớt cũng như khung pháp lý thông thoáng hơn ở Mỹ đang thúc đẩy hoạt động M&A. Ông Frank Aquila, đối tác của công ty luật Sullivan & Cromwell, cho biết, nhiều hội đồng quản trị và giám đốc điều hành cấp cao đang nắm bắt cơ hội để thực hiện các giao dịch mang tính chuyển đổi và các giao dịch chiến lược quan trọng khác, khi chính quyền của ông Trump cởi mở hơn nhiều đối với các thương vụ sáp nhập lớn.

Ông Akeel Sachak, đối tác và là trưởng bộ phận tiêu dùng toàn cầu tại công ty dịch vụ tài chính độc lập Rothschild & Co, cho biết công ty của ông đang bận rộn hơn bao giờ hết. Ông nói nhiều tập đoàn đang đánh giá lại về cơ cấu danh mục đầu tư của họ và cách tốt nhất để định vị bản thân trên thị trường chứng khoán.

Những xu hướng nổi bật

Trong năm 2025, các công ty sẵn sàng trả giá cao hơn, làm tăng quy mô các thương vụ. Ông Mark McMaster, người đứng đầu bộ phận M&A toàn cầu của công ty tư vấn tài chính Lazard cho biết mức định giá đã được đẩy lên cao và công ty nhận thấy các khách hàng sẵn sàng hơn trong việc trả mức giá cao hơn.

Hai trong số 10 thương vụ lớn nhất trên toàn cầu năm nay có liên quan trực tiếp đến AI, trong đó một thương vụ là OpenAI huy động 40 tỷ USD từ các nhà đầu tư dẫn đầu là SoftBank và một thương vụ thâu tóm Aligned Data Centers của Mỹ với giá 40 tỷ USD.

Ông John Collins, người đồng phụ trách hoạt động M&A toàn cầu tại ngân hàng đầu tư đa quốc gia và công ty dịch vụ tài chính của Mỹ Morgan Stanley cho rằng, trong lĩnh vực công nghệ, có rất nhiều hoạt động giúp các doanh nghiệp định vị bản thân tốt nhất có thể để phản ứng kịp thời với những thay đổi mà AI sẽ mang lại. Ngoài lĩnh vực công nghệ, trong hầu hết các lĩnh vực, AI được cho sẽ thay đổi cách thức hoạt động của nhiều doanh nghiệp. Có quan điểm cho rằng đáng để một công ty có quy mô đầu tư cho những thay đổi đó.

Một xu hướng khác được dự đoán sẽ tiếp tục là sự gia tăng mạnh mẽ các thương vụ M&A xuyên biên giới. Các thương vụ giữa các châu lục cũng đạt mức cao nhất kể từ năm 2021, với tổng giá trị các giao dịch xuyên biên giới tăng 46% lên 1.240 tỷ USD. Các công ty ở Mỹ và Anh là những mục tiêu bị nhắm đến nhiều nhất, trong khi các công ty ở Mỹ, Pháp và Nhật Bản lại tích cực mua lại các công ty xuyên biên giới nhất.

Ông Gaurav Gooptu, Giám đốc quản lý bộ phận ngân hàng đầu tư tiêu dùng & bán lẻ tại BNP Paribas, cho rằng các công ty Mỹ đang tích cực tìm kiếm các cơ hội xuyên biên giới, khi vẫn còn sự chênh lệch về định giá giữa Mỹ và phần còn lại của thế giới. Ông Andrew Woeber, người đứng đầu bộ phận M&A toàn cầu tại Barclays, nhận định sẽ có nhiều khoản đầu tư hơn vào Mỹ từ các công ty đa quốc gia lớn, đặc biệt là từ châu Âu và Nhật Bản, để có thể cạnh tranh hiệu quả tại thị trường toàn cầu lớn nhất và phát triển nhanh nhất này.

Trong khi Mỹ là quốc gia mục tiêu lớn nhất cho các thương vụ M&A tính đến thời điểm này trong năm, Trung Quốc là nước đứng thứ hai. Nhật Bản chứng kiến sự gia tăng mạnh nhất về giá trị các thương vụ M&A so với năm ngoái trong số tất cả các khu vực, nhờ gói đầu tư 30 tỷ USD của SoftBank vào công ty trí tuệ nhân tạo OpenAI của Mỹ và thương vụ Toyota Motor mua lại công ty thành viên Toyota Industries với giá trị khoảng 33 tỷ USD.

Ông Ed Wittig, đồng phụ trách bộ phận M&A khu vực châu Á Thái Bình Dương tại Goldman Sachs, cho biết nhiều khách hàng lớn nhất của công ty một lần nữa đang tìm kiếm cơ hội đầu tư ở nước ngoài. Ngày càng nhiều công ty Trung Quốc chú trọng đầu tư ở các khu vực khác, tập trung vào khu vực nội Á và châu Âu.

Tuy nhiên, một số nhà đàm phán vẫn thận trọng. Một cố vấn cấp cao cho rằng sự quan tâm đến các thương vụ tại Anh, quốc gia được nhắm mục tiêu lớn thứ ba trên thế giới trong năm nay, có thể giảm sút trong bối cảnh chính trị bất ổn.

Một xu hướng lớn trong năm nay là việc thoái vốn doanh nghiệp. Ông Nestor Paz-Galindo, đồng phụ trách hoạt động M&A toàn cầu của UBS, ước tính rằng năm nay, số lượng các thương vụ thoái vốn và tách doanh nghiệp đã tăng 30% và sẽ tiếp tục tăng trong năm tới. Một trong những thương vụ lớn nhất năm là việc nhà sản xuất xi măng Thụy Sỹ Holcim tách mảng kinh doanh tại Bắc Mỹ, Amrize, với giá trị 30 tỷ USD ngay khi ra mắt.

Các quỹ đầu tư tư nhân cũng đang quay trở lại hoạt động M&A. Theo dữ liệu của Dealogic tính đến ngày 15/12, các thương vụ mua lại trên toàn cầu đã đạt 1.100 tỷ USD, tăng 51% so với năm ngoái.