Ngày 21/2, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Quyết định số 157/2007/QĐ - TTg của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với học sinh, sinh viên. Hội nghị được truyền trực tuyến tại Văn phòng Chính phủ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân chủ trì hội nghị.

Đánh giá hiệu quả chương trình, đại diện Ngân hàng Chính sách xã hội cho biết: Chương trình đã được triển khai sâu rộng đến các địa phương trên toàn quốc; phương thức cho vay dân chủ, công khai, nhanh chóng đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả tác dụng. Kết quả đạt được cho thấy, đây là chính sách có tính nhân văn sâu sắc, tính xã hội hóa cao có ý nghĩa cả về kinh tế, chính trị và xã hội, hợp lòng dân, tạo được sự đồng thuận cao của các ngành, các cấp, cả cộng đồng.

Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân chủ trì Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện chương trình tín dụng đối với học sinh, sinh viên. Ảnh: An Đăng – TTXVN

Theo Ngân hàng Chính sách xã hội, để chương trình có hiệu quả hơn nữa cần giải quyết các khó khăn, bất cập về vốn, công tác thông tin tuyên truyền, sự phối kết hợp giữa Ngân hàng Chính sách xã hội với cấp ủy, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị xã hội nhận ủy thác. Nhiều địa phương còn chưa chú trọng đến việc quản lý, sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả và đặc biệt là về trách nhiệm trả nợ tiền vay khi đến hạn. Bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cho biết: Tình trạng ỷ lại vào tín dụng chính sách của một bộ phận người dân ở một số địa phương có xu hướng gia tăng, đặc biệt là một số tỉnh khu vực Tây Nam bộ, Tây Nguyên. Điều này đặt ra việc thực hiện các giải pháp đồng bộ, nhằm nâng cao ý thức của người dân, nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ trưởng tổ tiết kiệm - vay vốn, phát huy hơn nữa vai trò của các hội, đoàn thể và sự tham gia cụ thể, hiệu quả, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các ngành liên quan. Tình trạng học sinh, sinh viên ra trường không có việc làm hoặc việc làm thu nhập thấp, việc làm không phù hợp với ngành được đào tạo chính là do chưa làm tốt khâu kết nối giữa việc giới thiệu cho vay vốn với việc tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho con em các hộ gia đình trước khi quyết định lựa chọn ngành nghề. PGS.TS Ngô Văn Dưỡng, Phó Giám đốc Đại học Đà Nẵng cũng cho biết, do hiện nay, quy định không buộc học sinh, sinh viên phải báo cáo kết quả vay vốn cho nhà trường, công tác phối hợp giữa Ngân hàng Chính sách xã hội với các trường chưa đồng bộ nên trường chưa có đầy đủ thông tin hai chiều về việc triển khai chương trình, bộ phận quản lý gặp khó khăn trong việc theo dõi và nắm bắt số liệu chính xác để tổng hợp, báo cáo.

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đánh giá cao những nỗ lực của các bộ, ngành có liên quan cũng như của Ngân hàng Chính sách xã hội và một số ngân hàng có phối hợp. Phó Thủ tướng khẳng định, đây là một trong số những chương trình thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, đảm bảo đồng vốn tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng, hạn chế những tiêu cực phát sinh. Thông qua các đoàn kiểm tra, đã phát hiện 3.639 hộ vay sai chính sách, chiếm tỷ lệ 0,62% số hộ được kiểm tra và kiên quyết xử lý. Về kiến nghị của các đơn vị như nâng mức vay, tình trạng chậm trả nợ... Phó Thủ tướng cho rằng, việc nâng hạn mức cho vay luôn được quan tâm để đảm bảo chi phí theo giá cả hiện hành, so với thời điểm mới triển khai chương trình, mức cho vay hiện nay đã được thay đổi và trong thời gian tới sẽ tiếp tục thay đổi cho phù hợp.

Tuy nhiên, do đề án học phí đã được phê duyệt có sự khác biệt giữa các ngành nghề đào tạo nên Ngân hàng Chính sách xã hội cần phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo rà soát lại, mức cho vay cũng cần được tính toán để phù hợp với từng ngành nghề, không cào bằng. Trong thời gian tới, có thể sẽ xem xét mức cho vay để ngoài việc đảm bảo học phí, còn có thể hỗ trợ phần nào việc ăn ở, sinh hoạt của học sinh, sinh viên. Đồng thời rà soát để chia rõ các đối tượng không có việc làm, hoàn toàn không có khả năng trả nợ với những đối tượng chưa có việc làm chính thức nhưng vẫn có công việc phụ để gia hạn nợ... Việc thu nợ phải trên nguyên tắc không gây sức ép lên học sinh, sinh viên, phải giúp họ có ý thức trách nhiệm trong việc trả nợ. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu cần nâng cao hơn nữa công tác tuyên truyền để triển khai tốt hơn trong giai đoạn tới. Các bộ, ngành có liên quan cũng như Ngân hàng Chính sách xã hội cần nỗ lực để hoàn thành tốt mục tiêu, tạo nên đội ngũ trí thức có tay nghề, đảm bảo không để học sinh, sinh viên nào phải bỏ học vì không đủ kinh phí.

Cũng tại hội nghị, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ đã được trao tặng cho Ngân hàng Chính sách xã hội và 2 cá nhân: Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Trần Quang Quý, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội Nguyễn Văn Lý.

Ngọc Anh