Khắc phục mưa lũ, khôi phục sản xuất

Trong đợt lũ vừa qua, xã Phúc Hòa, tỉnh Bắc Ninh có 21 thôn trên tổng số 31 thôn bị ngập. Đồng hành cùng nhân dân vượt qua bão lũ, khi nước ngập, chính quyền địa phương phối hợp với các lực lượng kịp thời hỗ trợ người dân và tài sản chuyển đến nơi an toàn; đồng thời tiếp tế lương thực, thực phẩm cho nhân dân vượt qua bão lũ.
 
Đến nay, nước đã rút, cơ bản các hộ dân trên địa bàn xã đều hết cô lập, tuy nhiên, thiệt hại về tài sản, nhất là nông nghiệp rất nặng nề. Ông Nguyễn Biên Thùy, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Hòa cho biết: Với hơn 500 ha diện tích cây trồng bị ngập; trong đó có 420 ha cây ăn quả gồm vải, ổi, vú sữa, lúa màu khoảng 80ha, ngoài ra còn có gần 10ha sâm nam cùng với 300 ha thủy sản đã gây ra thiệt hại lớn cho người dân tại đây. Ngay sau khi nước rút, địa phương hướng dẫn người dân dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa, tiêu độc khử trùng, có biện pháp chăm sóc, cứu chữa cây trồng.
 
Bà Nguyễn Thị Đối, thôn Cửa Sông, xã Phúc Hòa, tỉnh Bắc Ninh cho biết thời gian qua, do ảnh hưởng hoàn lưu sau bão, nước lũ lên rất nhanh khiến hơn 3,6ha gồm vải, vú sữa đã trồng hàng chục năm và ao thả cá của gia đình bị ngập trong thời gian dài. Đến nay, nước đã rút, toàn bộ diện tích ao thả cá mất trắng, hàng chục cây ăn quả chỉ có những cây đã trồng từ 30 năm trở lên mới có thể sống sót. Hiện nay, cùng với sự tư vấn hỗ trợ kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh, bà đã biết cách tạo luống thoát nước, xử lý PH cho đất, cắt tỉa cành, lá, đồng thời bón phân kích thích rễ giúp cây có thể nhanh chóng phục hồi.

Cũng giống như nhà bà Đối, tranh thủ khi nước rút, thời tiết nắng trở lại, gia đình ông Nguyễn Ngọc Hùng, thôn Cửa Sông, xã Phúc Hòa cũng tranh thủ xuống đồng chăm sóc cây trồng sau lũ. Nhìn toàn bộ cây trồng mặc dù nước đã rút nhưng từ gốc đến ngọn đều dính đầy bùn đất, ông Hùng không khỏi xót xa: “Toàn bộ gần 1,8ha vải, ngô 700m2, gần 1,5ha lúa của tôi đều bị ngập hết. Do cây bị ngâm nước gần 10 ngày nên toàn bộ lúa mất trắng, cây ngô thối nhủn, vải thì ước chỉ còn 30% sống sót. Tôi cùng gia đình cố gắng cứu những cây còn sống, còn những cây đã chết dự kiến sẽ chặt đi trồng lứa mới tránh để đất hoang”, ông Hùng bày tỏ.
 
Cùng với nông dân tại xã Phúc Hòa, nông dân trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã bắt tay vào khắc phục hậu quả mưa lũ, tái sản xuất. Gia đình ông Thân Văn Hạnh, ở thôn Trong, cùng xã Nhã Nam, tỉnh Bắc Ninh cũng bị mất hơn 5 tấn cá thương phẩm và cá giống; hơn 700 cây vải thiều trồng từ 10 - 30 năm; 4 sào ổi, 2 sào quất, 100 cây cau bị ngập sâu nhiều ngày trong nước nay héo rũ. Để khôi phục sản xuất, hiện nay các gia đình rất cần sự hỗ trợ kỹ thuật của cơ quan chuyên môn. Vừa qua, được sự hỗ trợ kỹ thuật của cán bộ khuyến nông, ông Hạnh cũng mong muốn có thể khắc phục được thiệt hại, cứu cây trồng, chăm bón để năm sau có thu nhập.
 
Tại xã Yên Thế, nơi được coi là chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đợt lũ vừa qua, gia đình ông Đỗ Danh Hải, thôn Đề Thám, xã Yên Thế đang lao đao khi cả trang trại vưới 22.000 con gà đang tầm phát triển bị mất trắng. Gia đình ông từng là điển hình mô hình chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cao, là khu chăn nuôi hiện đại nhất vùng giờ chỉ còn bùn đọng và những lồng gà trống rỗng. Toàn bộ hệ thống máy móc, trang trại chăn nuôi bị nước làm hỏng.
 
Lũ đã rút được 5 ngày nay nhưng gia đình ông Hải vẫn đang dọn dẹp chuồng trại sau lũ. Ông Hải bày tỏ: Ông nuôi gà từ 22 năm trước, ban đầu chỉ vài nghìn con, sau dần phát triển lên hàng chục nghìn. Năm 2022, ông mạnh dạn đầu tư hàng tỷ đồng xây trang trại hiện đại. Mỗi năm, ông xuất bán hàng chục nghìn con gà thương phẩm, thu về hàng tỷ đồng. Trận lũ lịch sử vừa qua đã cuốn trôi toàn bộ thành quả của hơn hai thập kỷ ông cần cù lao động. Trong đôi mắt đượm buồn, ông Hải chỉ mong Nhà nước, các cơ quan chức năng hỗ trợ ít nhiều để có thể tái đàn.
 
Đồng hành cùng nông dân vượt khó

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Ninh, do ảnh hưởng của hoàn lưu sau bão, trên địa bàn tỉnh xuất hiện lũ đặc biệt lớn. Do ảnh hưởng của mưa, lũ lịch sử trên các triền sông, hệ thống đê điều, công trình thuỷ lợi của tỉnh đã phải chống với lũ xảy ra đặc biệt lớn. Toàn tỉnh có 30 xã, phường bị thiệt hại do mưa lũ, tập trung tại các địa phương như: Yên Thế, Bố Hạ, Tam Tiến, Đồng Kỳ, Xuân Lương, Hợp Thịnh, Hiệp Hòa, Hoàng Vân, Xuân Cẩm, Yên Định, Đa Mai, Mỹ Thái, Tân Tiến, Kép, Tiên Lục… Thiên tai đã khiến hơn 10.500 ha lúa, hoa màu bị ngập; 941 ha cây ăn quả bị ngập; trên 200 triệu con gia súc, gia cầm bị chết; hàng nghìn ha nuôi trồng thuỷ sản bị thiệt hại.
Nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch bệnh sau lũ, đồng thời xử lý môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã đề xuất UBND tỉnh cấp khoảng 40 nghìn lít hóa chất để thực hiện tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng trên diện rộng. Công tác khắc phục hậu quả mưa lũ đang được triển khai khẩn trương. Tại các vùng bị ngập, người dân và chính quyền địa phương đang tập trung dọn bùn đất, vệ sinh chuồng trại, tài sản, từng bước ổn định đời sống và khôi phục sản xuất.
 
Ông Nguyễn Hồng Quang, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Ninh cho biết: Ngành đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các bộ máy chính quyền địa phương trên địa bàn, đặc biệt là ưu tiên nước rút đến đâu thì phải xử lý môi trường đến đó. Đối với ngành, sở đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn đã trực tiếp cử cán bộ phương để trực tiếp cho các địa phương để hướng dẫn bà con khôi phục sản xuất nông nghiệp kiểu mới.
 
Nhằm hỗ trợ khẩn cấp của hệ thống khuyến nông cả nước, nhằm giúp nông dân sớm ổn định sản xuất, ứng phó hiệu quả với tác động của bão lũ và biến đổi khí hậu, vừa qua các chuyên gia của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bắc Ninh đã trực tiếp hướng dẫn nông dân kỹ thuật “cầm tay chỉ việc” ngay tại hiện trường cách xử lý chuồng trại, chăm sóc đàn gia súc, gia cầm; xử lý môi trường nước trong ao nuôi; kỹ thuật cải tạo, phục hồi đất bị vùi lấp sau mưa lũ.

Theo hướng dẫn chuyên môn của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, để nhanh chóng khôi phục sản xuất, bà con cần thực hiện đồng bộ các biện pháp kỹ thuật. Trong chăn nuôi, cần khẩn trương vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng trại bằng vôi bột hoặc dung dịch Benkocid, Virkon; loại bỏ thức ăn, nước uống bị ô nhiễm; bổ sung vitamin, men tiêu hóa giúp đàn vật nuôi nhanh hồi phục sức khỏe.

Đối với nuôi trồng thủy sản, cần tháo rút nước bẩn, nạo vét bùn đáy ao, bón vôi khử trùng theo tỷ lệ, phơi ao 5 - 7 ngày rồi cấp nước mới, ổn định pH trước khi thả cá trở lại. Trong trường hợp ao nuôi còn cá, nông dân cần kiểm tra độ pH kết hợp sử dụng men vi sinh nhằm ổn định môi trường nước ao kết hợp tỏi tươi xay nhuyễn trộn với thức ăn cho cá, bổ sung vitamin, kháng sinh… giúp cá tăng sức đề kháng.
 
Đặc biệt, tại xã Nhã Nam và Phúc Hòa, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bắc Ninh vừa tổ chức chương trình tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật và hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ. Theo hướng dẫn chuyên môn của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, để nhanh chóng khôi phục sản xuất, bà con cần thực hiện đồng bộ các biện pháp kỹ thuật. Trong trồng trọt, sau khi nước rút, người dân cần cày xới, rửa phèn, bón vôi khử chua (400-500 kg/ha), bổ sung phân hữu cơ hoai mục và chế phẩm Trichoderma để phục hồi độ phì nhiêu đất, khử mầm bệnh.
 
Sau đợt hỗ trợ này, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bắc Ninh sẽ phối hợp cùng các xã, phường tiếp tục tổ chức hướng dẫn kỹ thuật, kiểm tra tình hình sản xuất, môi trường nước và đất tại các vùng bị ngập úng, giúp người dân sớm ổn định sinh kế, khôi phục sản xuất nông nghiệp.