Trước đây, nhà của gia đình ông Võ Hồng Anh được bao bọc bởi đất vườn, cách xa sông Đồng Nai hàng chục mét. Từ năm 2016 đến nay, sạt lở diễn ra ngày một nhanh, cuốn trôi cây cối, vườn tược. Đến nay, móng nhà đã nằm chơ vơ bên mép sông. Tại Cù lao Ba Xê, hiện nhiều nhà bị sụt lún nghiêm trọng, xiêu vẹo, có thể đổ sập bất cứ lúc nào. Một số hộ vì nhà bị sụt lún quá nặng, nước ngập triền miên nên phải bỏ đi nơi khác sinh sống.

Theo người dân, nguyên nhân của tình trạng trên là do việc khai thác cát trái phép diễn ra rầm rộ. Các đối tượng dùng thuyền loại lớn, sử dụng các phương tiện hút cát cả ngày lẫn đêm. Bà Phan Thị Quýt cho biết: Hoạt động khai thác cát trái phép thường diễn ra vào ban đêm và lúc rạng sáng. Người dân không dám làm gì vì bị các đối tượng này dọa nạt.

Tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai đoạn qua địa bàn phường Long Bình Tân chủ yếu xảy ra ở Cù lao Ba Xê với chiều dài khoảng 1 km. Chính quyền địa phương đã tổ chức nhiều đợt ra quân truy bắt nhưng việc bắt giữ và xử lý gặp rất nhiều khó khăn.

Các đối tượng chủ yếu bơm hút cát trái phép lúc nửa đêm và sáng sớm, còn ban ngày cho ghe thuyền ẩn nấp ở các khu vực khuất ven bờ sông. Quy định của pháp luật còn có những bất cập. Dù chính quyền địa phương xác định được ghe thuyền có lắp đặt thiết bị bơm hút cát, song khi phương tiện đang lưu hành trên sông, chính quyền cơ sở không có quyền kiểm tra.

Ông Đoàn Văn Đoàn, Phó Chủ tịch UBND phường Long Bình Tân cho biết: Trước kia, theo Thông tư 16, chính quyền địa phương khi phát hiện ghe thuyền bơm hút cát trái phép, dù là khối lượng bao nhiêu đều có quyền thu giữ toàn bộ tang vật, sau đó báo cáo cấp trên xử lý. Ghe thuyền di chuyển trên sông có lắp đặt thiết bị bơm hút cát, chính quyền cũng có quyền lập biên bản, yêu cầu chủ phương tiện tháo dỡ. Tuy nhiên, theo quy định, cấp xã, phường chỉ có quyền thu giữ, xử lý đối với ghe thuyền khai thác trên 50m3 cát.

Theo Phòng Cảnh sát đường thủy, Công an tỉnh Đồng Nai, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai đoạn qua địa bàn tỉnh tập trung ở thành phố Biên Hòa, huyện Nhơn Trạch, Tân Phú. Năm 2017, Phòng Cảnh sát đường thủy đã tăng cường kiểm tra, bắt hàng chục vụ khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai. Đối với tình trạng khai thác cát trái phép tại Cù lao Ba Xê, Phòng Cảnh sát đường thủy sẽ phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương tuần tra, truy quét; tổ chức kiểm tra vào ban đêm. Người dân khi phát hiện hoạt động khai thác cát trái phép cần thông báo cho chính quyền sở tại hoặc Cảnh sát đường thủy.

Để ngăn chặn triệt để nạn khai thác cát trái phép ở Cù lao Ba Xê nói riêng và khu vực khác trên sông Đồng Nai nói chung, bên cạnh sự vào cuộc của ngành công an, các cơ quan chức năng ở Đồng Nai cần kiên quyết xóa bỏ các bến thủy nội địa không phép đang lén lút hoạt động dọc hai bờ sông Đồng Nai. Đây là nơi thuận lợi để các đối tượng tập kết, tiêu thụ cát sau khi khai thác được.
 

Công Phong (TTXVN)