Qua đó, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của ngư dân, giúp hoạt động khai thác thủy sản mang lại hiệu quả, từng bước đi vào nền nếp.

Nhiều chuyển biến tích cực 

Theo Chi cục Biển và Thủy sản tỉnh Hưng Yên, tỉnh hiện có 734 tàu cá được cấp Giấy phép khai thác thủy sản và nhập vào phần mềm dữ liệu Quốc gia VnFishbase, đạt tỷ lệ 100%. Đến nay, 100% tàu có chiều dài 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm; 99% tàu chiều dài từ 12m trở lên đã được kiểm tra và cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn kỹ thuật. Trong 10 tháng từ đầu năm 2025, tỉnh Hưng Yên không có tàu cá mất kết nối trên 10 ngày và vi phạm vùng biển nước ngoài; tỷ lệ tàu cá mất kết nối trên 6 giờ trên biển là 53 lượt, giảm 222 lượt, so với cùng kỳ năm 2024.

Ông Hoàng Minh Giang, Chi cục trưởng Chi cục Biển và Thủy sản tỉnh Hưng Yên cho biết, đơn vị đã tổ chức trực theo dõi giám sát tàu cá trên hệ thống giám sát Cục Thủy sản và Kiểm ngư 24/24 giờ; kịp thời thông báo tàu cá vi phạm việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS). Từ đầu năm đến nay, Chi cục đã chia sẻ 24 tài khoản theo dõi cho Bộ đội Biên phòng, Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và cứu nạn tỉnh, các địa phương để chủ động theo dõi giám sát hoạt động tàu cá và phối hợp tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn khi tàu cá có sự cố trên biển, xác minh, điều tra xử lý các tàu cá vi phạm VMS.

Từ ngày 1/7, UBND tỉnh Hưng Yên giao Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh tiếp quản, thực hiện nhiệm vụ cảng cá. Chi cục Biển và Thủy sản đã tăng cường 10 công chức từ phòng chuyên môn xuống thực hiện nhiệm vụ cảng cá; đồng thời lắp đặt 3 máy tính bảng Kiosk tại cảng cá Cửa Lân và Tân Sơn để thực hiện truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT VN). Đến nay, 100% thuyền trưởng tàu cá được hướng dẫn sử dụng, cài đặt phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử. Từ đầu năm đến nay, các đơn vị chức năng đã làm thủ tục nhập cảng trên eCDT VN cho 1.871 lượt tàu xuất cảng và xuất cảng cho 1.946 lượt tàu. 
 
Cũng theo ông Hoàng Minh Giang, cùng với công tác tuyên truyền, đơn vị đã phối hợp với các lực lượng liên quan và các địa phương tổ chức kiểm tra, kiểm soát, xử lý các hoạt động khai thác IUU trên biển và tại các cảng cá. Từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng (Biên phòng, Kiểm ngư) tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại cảng cá, trên biển. Qua quá trình tuần tra, kiểm soát đã phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính với các các hành vi vi phạm hoạt động sai vùng, sử dụng, tàng trữ công cụ kích điện, chưa đăng ký lại, không có văn bằng chứng chỉ theo quy định, vi phạm cập cảng, nhật ký khai thác thủy sản, với số tiền xử phạt là trên 220 triệu đồng. Bên cạnh đó, Chi cục Biển và Thủy sản cũng đã phát hiện xử lý 6 vụ vi phạm, với số tiền xử phạt 67 triệu đồng; Hải đội 2 (Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh) phát hiện xử lý 5 vụ vi phạm, với số tiền xử phạt gần 12 triệu đồng. 

Xã Thái Thụy có 170 phương tiện với gần 800 lao động làm việc trên biển. Thời gian qua, địa phương này phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh tăng cường tuyên truyền, xử lý nghiêm các vi phạm về khai thác IUU. Chủ tịch UBND xã Thái Thụy Nguyễn Đức Trọng thông tin, qua tuyên truyền nhận thức của ngư dân ngày càng được nâng cao. Đến nay, 100% chủ tàu, thuyền trưởng trên địa bàn xã ký cam kết không vi phạm khai thác IUU, tuân thủ các quy định đánh bắt đúng vùng khai thác, không đánh bắt vùng biển nước ngoài và ghi nhật ký khai thác khai thác đầy đủ.

Quyết tâm gỡ "thẻ vàng"

Bên cạnh những kết quả tích cực, việc ngăn chặn khai thác IUU trên địa bàn tỉnh Hưng Yên vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức. Đối với cấp xã, từ ngày 1/7, một số lãnh đạo và cán bộ phụ trách lĩnh vực thủy sản luân chuyển từ địa phương khác hoặc nơi khác về nên bước đầu còn khó khăn trong lãnh đạo, chỉ đạo chống khai thác IUU; địa bàn quản lý rộng nhiều cửa sông, bãi ngang. Bên cạnh đó, Cảng cá Tân Sơn chưa đủ điều kiện công bố mở cảng loại II; cảng cá Cửa Lân cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng; thiếu mái che tại nơi bốc dỡ sản phẩm, chưa có khu xử lý nước thải, thiếu phao luồng vào cảng…

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên Đỗ Qúy Phương cho biết, để khắc phục những khó khăn, thời gian tới Sở sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm khai thác IUU. Đặc biệt là xử lý vi phạm về VMS, vùng khai thác, sử dụng chất độc, chất nổ, xung điện, không có giấy phép khai thác. Đồng thời, tiếp tục tổ chức trực ban 24/24 giờ để theo dõi, giám sát chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển qua hệ thống giám sát hành trình, xử lý kịp thời, ngăn chặn tàu cá hoạt động vi phạm trên các vùng biển, nhất là vùng biển nước ngoài.

Cùng với đó, tỉnh Hưng Yên triển khai đồng bộ có hiệu quả các quy định có liên quan đến theo dõi, kiểm soát, giám sát hành trình tàu cá; vận hành, khai thác kết nối, chia sẻ dữ liệu thông tin tàu cá giữa các cơ quan, đơn vị để ngăn chặn, xử lý nghiêm tàu cá vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển, vi phạm vùng biển nước ngoài, ngắt kết nối VMS khi hoạt động trên biển, các hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân đi vi phạm vùng biển nước ngoài theo quy định. Đồng thời, gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong quản lý đội tàu, đặc biệt giám sát chặt chẽ, cập nhật thường xuyên, đối với tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản trên biển.

Tỉnh đẩy nhanh tiến độ Dự án nạo vét luồng vào cảng cá, khu vực cảng và một số công trình trên cảng cá Tân Sơn để sớm trình cấp có thẩm quyền công bố mở cảng cá loại II theo quy định; nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong công tác chống khai thác IUU; bảo đảm công cụ, phương tiện, kinh phí, nhân lực phục vụ công tác quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm của các lực lượng. Đồng thời, tổ chức các đoàn kiểm tra, xem xét trách nhiệm và xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao.

Tỉnh Hưng Yên cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn công tác xử lý đối với tàu cá có dấu hiệu không vào cảng chỉ định để lên cá, bán cá trên biển và cập cảng để neo đậu; tham mưu chỉ đạo các cơ quan liên quan xử lý trách nhiệm nhà cung cấp thiết bị giám sát hành trình nếu để xảy ra lỗi mất tín hiệu VMS làm ảnh hướng tới hoạt động khai thác thủy sản của chủ tàu trên biển. Đồng thời, nâng cấp, hoàn thiện phần mềm giám sát tàu cá, phần mềm khai báo điện tử (eCDT), phần mềm VnFishbase, phần mềm xử lý vi phạm hành chính.