Bí ẩn có từ thời cổ đại này cho đến nay vẫn chưa có lời giải. Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Anh mới đây đã treo thưởng 1.000 bảng cho ai đưa ra lời giải thích thuyết phục cho hiện tượng này.
|
Nước nóng đóng băng nhanh hơn nước lạnh, một hiện tượng khó hiểu thời cổ đại. Ảnh Internet. |
“Tại sao nước nóng đông cứng nhanh hơn nước lạnh?” - câu hỏi hóc búa này đã làm đau đầu những bộ óc vĩ đại nhất thế giới, kể từ thời nhà triết học Hy Lạp cổ đại Aristotle cho đến những nhà khoa học thời hiện đại. Aristotle đã nhận ra hiện tượng này và viết về nó từ năm 350 trước Công nguyên.
Bí ẩn về hiện tượng đông cứng của nước nóng cũng đã khiến các nhà khoa học như Francis Bacon (triết gia duy vật, nhà khoa học thực nghiệm thế kỷ 16-17) hay René Descartes (triết gia, nhà toán học người Pháp thế kỷ 17) phải bó tay.
Hiện tượng nói trên chỉ được mang một cái tên hiện đại là Hiệu ứng Mpemba vào năm 1968, khi một học sinh trung học người Tanzania, Erasto Mpemba đặt câu hỏi về nó với các giáo sư đến thăm trường. Sau một thời gian dài băn khoăn với hiện tượng khó hiểu, Mpemba đã hỏi giáo sư Denis Osborne, thuộc trường đại học Dar es Salamm rằng: “Nếu giáo sư lấy hai chiếc hộp giống nhau, chứa lượng nước bằng nhau, một bên nước có nhiệt độ 35 độ C và một bên 100 độ C, và bỏ vào tủ lạnh, bên nước nóng 100 độ C sẽ đông cứng trước. Tại sao vậy?”.
|
Triết gia Hy Lạp cổ đại Aristotle đã phát hiện và nhắc đến hiện tượng bí ẩn này từ cách đây 2.350 năm. Ảnh Internet. |
Giáo sư Salamm đã không thể trả lời và khi nêu vấn đề này trên một tạp chí, ông gọi đó là “Hiệu ứng Mpemba”.
Nhiều tác dụng vật lý được cho là có liên quan đến hiện tượng nói trên, nhưng không tác dụng đơn lẻ nào được chứng minh là nguyên nhân chính. Các giả thuyết được đưa ra dựa trên hiện tượng bay hơi, đối lưu và làm chậm đông, tuy nhiên câu hỏi vẫn chưa được trả lời một cách thuyết phục.
Trong thông báo mới nhất, Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Anh đã ra thời hạn đến ngày 30/7/2012, những người quan tâm phải gửi câu trả lời và sau đó, các nhà khoa học xem xét và đưa ra kết luận nó có phải là lời giải thích thỏa đáng hay không.
Thu Hằng