Ngày 13/10, Bộ Tài chính Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) với cáo buộc "lực lượng này hỗ trợ các tổ chức khủng bố ở Trung Đông".
Trong một tuyên bố, Bộ Tài chính Mỹ đã đưa IRGC và danh sách trừng phạt chống khủng bố, với lý do "lực lượng này được chỉ định cung cấp hỗ trợ cho một số nhóm khủng bố, trong đó có có Hezbollah và Hamas, cũng như Taliban”. Ngoài ra, bộ trên cũng trừng phạt 4 thực thể, trong đó 3 tại Iran và 1 tại Trung Quốc, liên quan đến cáo buộc cung cấp “hỗ trợ cho IRGC hoặc lực lượng vũ trang Iran”.
Trong khi đó, quân đội Mỹ cho biết đang xác định các lĩnh vực mới để có thể hợp tác với các đồng minh nhằm gây áp lực đối với Iran, qua đó hỗ trợ chiến lược mới của Tổng thống Donald Trump. Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tá Adrian Rankine-Gallowa nêu rõ Lầu Năm góc "đang xác định các lĩnh vực mới, nơi mà Mỹ sẽ phối hợp với các đồng minh nhằm gây áp lực đối với chế độ Iran".
Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis khẳng định mục tiêu đầu tiên của ông sẽ là thảo luận với các đồng minh tại châu Âu, Trung Đông và những nơi khác nhằm đạt được nhận thức chung về hành động đối với Iran. Quân đội Mỹ trước nay vẫn chỉ trích Iran tìm cách làm suy yếu Mỹ và các đồng minh tại Iraq, Syria và Yemen.
Đáp lại, Iran tuyên bố sẽ đáp trả lại các lệnh trừng phạt mà Mỹ định áp đặt lên IRGC.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Qasemi. Ảnh: Press TV/TTXVN |
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Qasemi nhấn mạnh bất kỳ động thái nào nhằm chống lại các lực lượng vũ trang Iran, trong đó có IRGC, sẽ vấp phải những phản ứng mạnh mẽ của Tehran. Iran cũng bác bỏ những tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng chương trình tên lửa đạn đạo của nước Cộng hòa Hồi giáo này là một mối đe dọa với thế giới. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran khẳng định Tehran sẽ theo đuổi một cách nghiêm túc và thúc đẩy năng lực quốc phòng và an ninh của nước này.
Ông Qasemi nhấn mạnh an ninh và lợi ích quốc gia sẽ là mối quan tâm hàng đầu của Chính phủ Iran khi theo đuổi việc phát triển năng lực quốc phòng. Quan chức này cũng cáo buộc Mỹ đã hỗ trợ và khiến chủ nghĩa khủng bố lan rộng trong khu vực. Ông cho rằng các chính sách của Mỹ trong việc ủng hộ Israel và các quốc gia khác là một sai lầm chiến lược dẫn đến chiến tranh và xung đột trong khu vực, cũng như sự trỗi dậy của chủ nghĩa khủng bố trên thế giới.
Tháng 7/2015, Iran và Nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Anh, Mỹ, Nga, Pháp và Trung Quốc cộng với Đức) đã ký thỏa thuận hạt nhân có tên gọi đầy đủ là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), từng bước dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Tehran nhằm đổi lại việc Iran đảm bảo rằng chương trình hạt nhân của nước này vì mục đích hòa bình. Tuy nhiên, tới nay Mỹ vẫn duy trì các lệnh trừng phạt liên quan trực tiếp tới chương trình phát triển tên lửa đạn đạo của Iran, đặc biệt trong bối cảnh Tehran gần đây đã tiến hành một số vụ thử tên lửa đạn đạo. Ngày 13/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố không xác nhận việc Iran đã tuân thủ thỏa thuận hạt nhân mà nước này đạt được với Nhóm P5+1, đồng thời chỉ trích Tehran "nhiều lần vi phạm thỏa thuận này" và "không tuân thủ tinh thần của thỏa thuận".
Cựu Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nhận định Tổng thống Trump đang tạo ra "một cuộc khủng hoảng quốc tế" và coi động thái trên của nhà lãnh đạo Mỹ là một quyết định gây nguy hiểm cho các lợi ích an ninh của Mỹ, cũng như các đồng minh của Washington.