07:08 09/07/2019

Iran khẳng định không có thỏa thuận hạt nhân nào tốt hơn JCPOA

Ngày 8/7, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif tuyên bố các cường quốc thế giới sẽ không thể đàm phán để có được một thỏa thuận nào tốt hơn thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, trước đó cùng ngày, Iran đã đe dọa sẽ tái khởi động các máy ly tâm và tăng cường làm giàu urani ở cấp độ tinh khiết 20% cũng như các bước đi tiếp theo.

Chú thích ảnh
 Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif trong cuộc họp báo tại Tehran ngày 13/2/2019. Ảnh: AFP/TTXVN

Trên trang mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Zarif đã đề cập đến thỏa thuận hạt nhân có tên gọi chính thức là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), Ngoại trưởng Zarif cáo buộc "Đội B", gồm Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ John Bolton, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Thái tử Saudi Arabia Mohammed Bin Salman và Quốc vương Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) Mohammed bin Zayed đã "xúi giục" Tổng thống Mỹ Donald Trump "giết chết thỏa thuận hạt nhân 2015".

Trong khi đó, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cùng ngày đã có bài diễn văn trước nhóm Liên hiệp Cơ đốc giáo ủng hộ Israel, trong đó khẳng định rằng Washington không muốn tìm kiếm chiến tranh với Iran, lặp lại các tuyên bố trước đó rằng nước này muốn tổ chức các cuộc đàm phán với Tehran. Tuy nhiên, quan chức Nhà Trắng cũng lưu ý rằng Mỹ sẽ không từ bỏ những nỗ lực nhằm ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Mặc dù nhấn mạnh Mỹ mong muốn đạt được một giải pháp hòa bình đối với những bất đồng và xung đột với Iran, song Phó Tổng thống Pence cảnh báo Washington sẽ hành động mạnh, bao gồm giải pháp quân sự, nếu các lợi ích của Mỹ trong khu vực bị đe dọa.

Về phần mình, Cố vấn An ninh quốc gia của Nhà Trắng John Bolton khẳng định Mỹ sẽ duy trì việc gia tăng áp lực đối với Iran cho đến khi nước CH Hồi giáo từ bỏ việc theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân và chấm dứt các hoạt động mà Washington cáo buộc làm gia tăng căng thẳng ở Trung Đông.

Trong một diễn biến liên quan cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã điện đàm với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron về vấn đề hạt nhân Iran. Trong một thông cáo, người phát ngôn của Nhà Trắng cho biết các nhà lãnh đạo đã thảo luận về những nỗ lực nhằm đảm bảo Iran không sở hữu vũ khí hạt nhân và chấm dứt lối hành xử "bất thường" của Tehran ở Trung Đông. Theo kế hoạch, một cố vấn ngoại giao hàng đầu của Tổng thống Pháp sẽ tới Iran vào ngày 9/7 nhằm nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng.

Vấn đề hạt nhân Iran trở nên căng thẳng đột ngột sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi JCPOA ngày 8/5/2018 và áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế chống Iran trong lĩnh vực xuất khẩu dầu. Sau đó đúng 1 năm, ngày 8/5/2019, Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố Tehran tạm dừng một phần cam kết về thỏa thuận hạt nhân và cho các bên tham gia thỏa thuận 2 tháng để quay trở lại thực hiện thỏa thuận.

JCPOA được ký kết giữa Iran với 5 nước thành viên thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc (Nga, Anh, Trung Quốc, Mỹ, Pháp) và Đức năm 2015. Thỏa thuận hạn chế chương trình hạt nhân của Tehran để đổi lấy việc bãi bỏ các biện pháp trừng phạt của Liên hợp quốc và các biện pháp trừng phạt đơn phương của Mỹ và EU. Iran cam kết trong vòng 15 năm không làm giàu urani vượt mức 3,67% và duy trì mức urani làm giàu ở mức không vượt quá 300 kg cũng như không xây dựng thâm các lò phản ứng nước nặng, không tích lũy nước nặng và không phát triển thiết bị nổ hạt nhân.

Phương Oanh - Việt Thắng (TTXVN)