Chính phủ Mỹ ngày 15/1 ra tuyên bố nhấn mạnh Iran đã đạt được những tiến bộ trong nỗ lực thực hiện thỏa thuận quốc tế nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của nước này, song những hành động của Tehran vẫn phải được kiểm chứng một cách độc lập.

Phóng viên TTXVN tại Mỹ dẫn phát biểu của người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest tại một cuộc họp báo khẳng định Washington sẽ không nới lỏng các biện pháp trừng phạt Iran trừ phi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận rằng nước này tuân thủ thỏa thuận hạt nhân đã đạt được với nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Nga, Anh, Pháp và Trung Quốc, cùng với Đức) hôm 14/7/2015 tại Vienna (Áo). Ngoài ra, Mỹ vẫn để ngỏ khả năng trừng phạt Iran liên quan đến các hành động khác của nước này như việc thử tên lửa đạn đạo. Cũng theo ông Earnest, Mỹ chưa nhận được thông tin cập nhật về thời điểm triển khai thỏa thuận hạt nhân Iran và có "nhiều lý do" để không tin tưởng Tehran, đồng thời khẳng định Washington sẽ dựa vào các chuyên gia quốc tế để đảm bảo Tehran tôn trọng các cam kết của mình.

Dự kiến, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ đến thủ đô Vienna của Áo vào ngày 16/1 để hội đàm với giới chức thuộc Liên minh châu Âu (EU) và Iran về hồ sơ hạt nhân của Tehran. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho biết ông Kerry sẽ có cuộc gặp với người đồng cấp Iran Javad Zarif và Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), bà Federica Mogherini, để thảo luận về việc triển khai thỏa thuận Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), tên chính thức của thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà Mỹ và các cường quốc thế giới ký với Iran.

Ngoại trưởng Kerry đến Vienna trong bối cảnh truyền thông khu vực Trung Đông cùng ngày dẫn một số nguồn tin ngoại giao cho biết IAEA dự kiến trong sáng 16/1 sẽ công bố báo cáo xác nhận Iran đã tuân thủ các cam kết của thỏa thuận hạt nhân mà quốc gia Hồi giáo này đạt được với các cường quốc thế giới hồi tháng 7 năm ngoái.

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, báo cáo của IAEA sẽ mở đường cho việc bãi bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Tehran. Trong báo cáo quan trọng này, IAEA sẽ xác nhận rằng Iran đã thực hiện các cam kết của thỏa thuận hạt nhân mà Tehran đạt được với nhóm P5+1, trong đó có việc tháo dỡ lõi của lò phản ứng hạt nhân Arak và giảm mạnh kho urani. Các nguồn tin ngoại giao cũng nhấn mạnh EU gồm 28 quốc gia thành viên, cùng với Mỹ và Liên hợp quốc sẵn sàng dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Iran ngay sau khi IAEA ra báo cáo xác nhận Tehran đáp ứng các điều khoản của JCPOA.

Theo thỏa thuận đạt được hồi tháng 7/2015, Iran phải cắt giảm mạnh các hoạt động hạt nhân và chấp thuận các cuộc thanh sát mới để đổi lại việc được dỡ bỏ dần các biện pháp trừng phạt của phương Tây và quốc tế. Theo đó, Iran sẽ phải giảm 2/3 số máy li tâm được sử dụng để làm giàu urani, loại bỏ khả năng Tehran sử dụng nguyên liệu này để chế tạo bom nguyên tử. Cụ thể, trong vòng 15 năm, Iran chỉ được phép sở hữu không quá 300 kg urani làm giàu đến 3,67%. Nhà máy hạt nhân ở Arak cũng chỉ được sử dụng vào mục đích hòa bình. Mọi nhiên liệu hạt nhân phải được đưa ra khỏi Iran trong khi nhà máy này còn hoạt động. Đổi lại, các nước P5+1 sẽ dỡ bỏ hầu hết các biện pháp trừng phạt Iran từ năm 2006 trong lĩnh vực thương mại, công nghệ, tài chính và năng lượng.

TTXVN/Tin Tức