Theo thông báo của IAEA, sáng 23/12, hai nhà máy điện hạt nhân Khmelnytsky và Rivne ở Ukraine đã phải cắt giảm công suất phát điện. Nguyên nhân chính là do các hoạt động quân sự quy mô lớn gây hư hại một số hạng mục quan trọng của hạ tầng điện, trong đó có các trạm biến áp, ảnh hưởng đến nguồn cung điện bên ngoài phục vụ các hệ thống an toàn và an ninh hạt nhân.

Tổng Giám đốc IAEA, ông Rafael Grossi, cho biết tình trạng hư hỏng tại các trạm biến áp đang làm suy yếu lưới điện quốc gia của Ukraine, khiến hệ thống ngày càng kém ổn định. Trong khi đó, việc các trạm biến pháp bị hư hại tiếp tục đe dọa nghiêm trọng đến an ninh và an toàn các nhà máy điện hạt nhân.

Theo các chuyên gia, các trạm biến áp giúp điều chỉnh và duy trì ổn định điện áp, đảm bảo việc truyền tải điện năng hiệu quả. Đối với các nhà máy điện hạt nhân, các trạm này đóng vai trò then chốt trong việc duy trì nguồn cung điện ổn định từ bên ngoài cho các nhà máy điện hạt nhân, đặc biệt là đối với các hệ thống an toàn và làm mát lò phản ứng.

Đầu tháng 12, IAEA đã đánh giá tình trạng của hơn 10 trạm biến áp quan trọng liên quan đến an toàn hạt nhân tại Ukraine. Các kết quả cho thấy, hệ thống lưới điện đang ở trong tình trạng tồi tệ nhất kể từ khi cơ quan này bắt đầu giám sát vào tháng 9/2024.

Trước đó, tháng 3/2022, IAEA đã công bố “7 trụ cột không thể thiếu” để đảm bảo an toàn và an ninh hạt nhân tại các khu vực xung đột vũ trang. Một trong những trụ cột quan trọng (trụ cột 4) là yêu cầu đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định từ lưới điện bên ngoài cho tất cả các cơ sở hạt nhân. Tuy nhiên, IAEA cũng cảnh báo rằng các nguyên tắc này hiện đang đối mặt với không ít thách thức do sự xuống cấp của hệ thống lưới điện và các trạm biến áp tại Ukraine.