Nhằm hướng đến nghề cá có trách nhiệm, bền vững, thời gian qua, thành phố Huế đã huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị để nắm chắc địa bàn trọng điểm, tuyên truyền vận động cho ngư dân thực hiện đúng quy định IUU. Đồng thời thành phố cũng kịp thời theo dõi, phát hiện, tố giác, ngăn chặn các tàu cá có ý định vi phạm vùng biển nước ngoài.
Kiểm tra, giám sát hệ thống tàu cá tại Trạm Kiểm soát Biên phòng Thuận An. Ảnh: Mai Trang/TTXVN
Tuyên truyền sâu rộng
Phường Thuận An hiện đang quản lý 453 tàu cá; trong đó có 197 tàu cá có chiều dài trên 15m, 80 tàu cá có chiều dài từ 12-15m và 176 tàu cá dài từ 6 đến 12m. Việc tuyên truyền, vận động các tàu cá thực hiện đúng quy định IUU luôn được chính quyền phường quan tâm và triển khai hiệu quả.
Ông Nguyễn Văn Thuận, Phó Chủ tịch Thường trực UBND phường Thuận An (thành phố Huế) cho hay, việc tuyên truyền quy định IUU luôn được Đảng ủy, chính quyền và các cơ quan ở địa phương quan tâm. UBND phường đã chỉ đạo phòng chuyên môn xây dựng các bài viết về quy định IUU để thông tin trên hệ thống Trang thông tin điện tử, loa phát thanh của phường; triển khai tuyên truyền bằng pano, áp phích tại các khu neo đậu tàu cá.
Địa phương cũng tích cực phối hợp với Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Thuận An, Công an phường và các tổ dân phố tuyên truyền đến từng ngư dân về các quy định IUU; đồng thời tổ chức cho ngư dân ký cam kết không vi phạm IUU; hỗ trợ ngư dân lắp thiết bị giám sát, đăng ký tàu cá, cập nhật nhật ký khai thác, thông tin tàu cá.
Theo ông Thuận, việc quản lý nhóm tàu cá đang gặp một số khó khăn như vị trí neo đậu của các tàu thường xuyên thay đổi do bị ảnh hưởng bởi bão, lụt nên phải tìm nơi trú ẩn khác nhau; tình trạng tàu cá đã bán, chìm đắm... đã lâu nhưng các chủ tàu vẫn không chủ động đến cơ quan chức năng để làm thủ tục xóa đăng ký…
Để tiến tới tháo gỡ thẻ vàng IUU, ông Thuận kiến nghị, cơ quan cấp trên cần có chính sách hỗ trợ ngư dân lắp thiết bị giám sát, đăng ký tàu cá, cập nhật nhật ký khai thác; đồng thời thường xuyên mở các lớp tập huấn, tuyên truyền về quy định IUU, hướng dẫn, hỗ trợ việc cấp lại, cấp mới các loại giấy tờ.
Đại úy Nguyễn Văn Nhân, Trạm trưởng Trạm kiểm soát Biên phòng Thuận An, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Thuận An, Bộ đội Biên phòng thành phố Huế cho hay, trong thời gian qua, các tàu thuyền trên địa bàn đều chấp hành tốt quy định về phòng chống khai thác IUU. Không xảy ra trường hợp tàu thuyền vi phạm vùng biển nước ngoài.
Giúp người dân thực hiện đúng quy định IUU, Trạm luôn triển khai thực hiện đúng quy trình thủ tục, kiểm tra kiểm soát đối với phương tiện từ hồ sơ, giấy tờ đến kiểm danh, kiểm diện thuyền viên, kiểm tra hệ thống thông tin liên lạc, giám sát hành trình... Đối với tàu chưa đủ điều kiện hoặc vi phạm, trạm kiên quyết không cho tàu ra khơi xuất bến. Đồng thời, đơn vị cũng phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền sâu rộng, đấu tranh việc khai thác IUU.
Anh Dương Văn Ngà, Chủ tàu tại phường Thuận An chia sẻ, nhờ Bộ đội Biên phòng và chính quyền địa phương tuyên truyền về vấn đề IUU, ngư dân được nâng cao ý thức, chấp hành mọi quy định, tránh vi phạm về IUU. Trước khi ra biển, anh Ngà đều chuẩn bị mọi giấy tờ, thủ tục liên quan đến tàu cá và kiểm tra máy giám sát hành trình trên tàu; đồng thời tuyệt đối không khai thác trên vùng biển của nước ngoài.
Ngăn chặn ý định vi phạm
Tuyên truyền người dân thực hiện quy định IUU. Ảnh: Mai Trang/TTXVN
Theo báo cáo, từ tháng 1/2024 đến ngày 14/11/2025, các cơ quan chức năng của thành phố đã phát hiện 7 vụ vi phạm (3 vụ vượt qua vùng ranh giới được phép khai thác, 4 vụ vi phạm mất kết nối VMS) và xử phạt tổng số tiền 395 triệu đồng. Tất cả các vụ xử phạt đã cập nhập kết quả xử lý lên hệ thống cơ sở dữ liệu vi phạm hành chính của Cục Thuỷ sản và Kiểm ngư theo đúng quy định.
Hiện thành phố Huế đã hoàn thành việc kiểm kê, phân loại và đối soát thông tin của từng chủ tàu cá của 11/11 xã, phường có tàu cá. Cụ thể, toàn thành phố hiện có 998 chiếc tàu cá đã đăng ký và cập nhật lên hệ thống VNFishbase (523 tàu có chiều dài từ 6m đến dưới 12m; 72 tàu có chiều dài từ 12m đến dưới 15m; 403 tàu có chiều dài trên 15m).
Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế Hoàng Hải Minh cho biết, các địa phương có tàu cá đều tổ chức triển khai chống khai thác trái quy định IUU như đẩy mạnh vận động, tuyên truyền. Trong đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã phát khoảng 50 bản tin đến người dân, thực hiện 6 phóng sự truyền hình; Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố tổ chức 36 đợt tuyên truyền với 1.058 lượt người tham gia; Chi cục Thuỷ sản in 1.200 tờ rơi để phát cho các chủ tàu và thuyền trưởng về tuyên truyền khai thác thuỷ sản theo đúng quy định...
Ngoài ra, 11 xã, phường có tàu cá đã giao trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên uỷ ban, công an viên, cán bộ biên phòng cơ sở, các hội đoàn để quản lý, giám sát những tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác thuỷ sản; rà soát các vụ việc có dấu hiệu vi phạm để xử lý, kể cả những vụ xảy ra trước đây nhưng còn hiệu lực. Có 8 xã, phường (gồm: Thuận An, Phú Lộc, Phú Vinh, Chân Mây - Lăng Cô, Vinh Lộc, Lộc An, Quảng Điền, Vỹ Dạ) có nhiều tàu cá đã ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo phòng chống IUU…
Để nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin tại cảng cá, hỗ trợ ngư dân thực hiện cập nhật dữ liệu lên hệ thống eCDT, nhật ký khai thác điện tử, thành phố Huế đã làm việc với hai nhà cung cấp dịch vụ nhật ký điện tử cho ngư dân gồm Công ty CP Giải pháp Phần mềm GTO và Công ty Hiệp lực Phát triển Việt SDVico để tiếp tục cài đặt, hướng dẫn ngư dân thực hiện nhật ký điện tử. Đến nay, Công ty Hiệp lực Phát triển Việt SDVico hợp tác với Tập đoàn viettel đã lắp đặt được cho 21 tàu cá trên địa bàn thành phố và đang tiếp tục triển khai thực hiện trong thời gian tới.
Từ ngày 1/1 đến ngày 14/11, có 100% tàu cá từ 15m trở lên đều thực hiện rời cập cảng trên hệ thống eCDT; sản lượng khai thác thuỷ sản qua cảng được giám sát trên hệ thống eCDT là 5.249,95 tấn, đạt 100%. Huế hiện có 2 cảng cá (Thuận An và Tư Hiền) đều đã thực hiện truy xuất nguồn gốc trên hệ thống eCDT.