Dù không được đánh giá là lực lượng tinh nhuệ hay có chiến thuật xuất sắc, nhóm vũ trang Houthi ở Yemen vẫn liên tục khai thác những điểm yếu trong hệ thống phòng thủ của Israel.
Binh sĩ Israel tại hiện trường vụ tấn công bằng UAV ở thành phố Eilat ngày 24/9/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Houthi làm được điều này một phần vì họ đã duy trì các đợt tấn công gần như không ngừng suốt 2 năm qua, và phần khác vì vị trí địa lý giúp họ dễ dàng phóng thiết bị bay không người lái (UAV) từ nhiều hướng khác nhau. Vụ tấn công bằng UAV chiều 24/9 vào thành phố Eilat khiến hơn 20 người bị thương cho thấy đây có thể chính là "gót chân Achilles" của Israel.
Cho đến nay, các cuộc tấn công bằng UAV của Houthi, dù sử dụng vũ khí rẻ tiền và kém tiên tiến hơn tên lửa đạn đạo, lại gây tổn thất lớn hơn đáng kể. UAV nhỏ, bay thấp và có diện tích phản xạ radar rất nhỏ, khiến chúng dễ dàng vượt qua các hệ thống phòng không hiện đại của Israel.
Một trong những vụ tấn công nghiêm trọng nhất của cuộc chiến là vào mùa thu năm 2024, khi một UAV duy nhất của Hezbollah xuyên thủng hàng phòng ngự Israel, tấn công vào một nhà ăn đầy lính của Lữ đoàn Golani.
Gần đây, Houthi đã tập trung khai thác khu vực Eilat và toàn bộ vùng cực Nam Israel, buộc khoảng 2 triệu người dân nhiều lần phải xuống hầm trú ẩn. Đây không phải là điều mới – Houthi đã từng xuyên thủng hệ thống phòng không ở Eilat ngay từ đầu cuộc chiến. Khi đó, Israel đã nhanh chóng điều thêm lực lượng và khí tài phòng không để đối phó.
Tuy nhiên, trong vài tuần qua, Houthi vẫn đánh trúng sân bay Ramon gần Eilat một lần và khu vực nghỉ dưỡng hai lần. Điều này cho thấy một thực tế đáng lo ngại: những bài học xương máu dường như bị lãng quên trong cuộc chiến kéo dài với quá nhiều mối đe dọa chồng chéo.
Những đơn vị từng có kinh nghiệm đánh chặn UAV ở Eilat cách đây 2 năm có thể đã rời vị trí, thậm chí rời khỏi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF).
Trong khi đó, Houthi có nhiều thời gian và cơ hội để quan sát, học hỏi cách Israel phản ứng, qua đó tìm ra điểm yếu mới.
Không thể nói Israel không làm tốt nhiệm vụ phòng thủ. IDF đã thể hiện năng lực xuất sắc trong việc đánh chặn các mối đe dọa từ Houthi. Tuy nhiên, nếu cứ để đối phương liên tục tấn công trong 2 năm, thì việc một vài đòn đánh xuyên thủng được hệ thống phòng thủ chỉ là vấn đề thời gian.
Nhiều chuyên gia quân sự Israel cho rằng giải pháp ngắn hạn có thể là điều thêm hệ thống phòng không tiên tiến xuống Eilat. Thậm chí, IDF có thể tăng cường sử dụng các hệ thống cũ như Vulcan - đã chứng tỏ hiệu quả ở miền Bắc và trong cuộc chiến chống Hamas tại Gaza - do chúng có mật độ bắn dày đặc, đôi khi lại hiệu quả hơn cả các hệ thống hiện đại trong việc tiêu diệt mục tiêu nhỏ.
Nhưng giải pháp căn cơ vẫn là chấm dứt chiến tranh. Houthi không thể bị răn đe theo cách thông thường. Mỗi dòng tweet đe dọa của Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz sau các vụ tấn công chỉ càng làm nổi bật sự bất lực của Israel trong việc ngăn chặn các đòn đánh nhỏ nhưng đều đặn từ Houthi.
Trong suốt cuộc chiến, chỉ hai giai đoạn Houthi ngừng bắn vào Israel: từ 23-30/11/2023 và từ tháng 1 đến tháng 3/2025 - trùng với thời điểm lệnh ngừng bắn tạm thời được thiết lập. Điều đáng kinh ngạc là, trong các cuộc tranh luận chính sách nội bộ, khi Israel cân nhắc giữa việc kéo dài chiến tranh hay chấp nhận đề nghị trao đổi con tin vào tháng 8 (10 con tin để đổi lấy ngừng bắn 60 ngày), gần như không có ai đề cập đến tác động của Houthi trong quyết định này.
Đúng là Houthi không gây thiệt hại quá lớn - nhưng sự hiện diện của họ là liên tục, dai dẳng và không ít lần đã gây thương vong.
Liệu điều đó có đủ sức nặng để buộc Israel kết thúc chiến tranh sớm hay không là một câu hỏi phức tạp. Nhưng việc hoàn toàn phớt lờ yếu tố Houthi trong các cuộc thảo luận chiến lược là một sự thiếu sót - và là một cái giá mà người dân, cả trực tiếp và gián tiếp, đang phải trả.