Hội thảo có sự tham dự của đại diện các Bộ: Ngoại giao, Công Thương, Tài chính, Quốc phòng, Công an; các bộ, ngành thuộc Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN tại Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, bà Hà Thị Minh Đức, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Nội vụ cho biết, ngày 26/5 vừa qua, tại Malaysia, các nhà lãnh đạo cấp cao ASEAN đã ký kết Tuyên bố Kuala Lumpur về “ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta” và thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 cùng bốn Kế hoạch chiến lược về chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và kết nối. Đây là cột mốc quan trọng, ghi nhận một hành trình phát triển mới của Cộng đồng ASEAN.

Nhấn mạnh Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC), một trong ba trụ cột nền tảng của ASEAN, đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng một cộng đồng lấy con người làm trung tâm, bao trùm, bền vững và tự cường, Phó Vụ trưởng Hà Thị Minh Đức khẳng định Việt Nam và các nước thành viên ASEAN đang rất quan tâm triển khai Kế hoạch chiến lược, đồng thời chú trọng thúc đẩy lồng ghép những ưu tiên quốc gia vào kế hoạch chung của khu vực. Vì vậy, Hội thảo là diễn đàn kịp thời, cần thiết để các bộ, ngành, cơ quan cùng trao đổi, đóng góp ý kiến sâu sắc vào việc triển khai Kế hoạch chiến lược Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN sau năm 2025 tại Việt Nam.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe phần trình bày giới thiệu chi tiết về Kế hoạch chiến lược Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN. Văn kiện được xây dựng trên cơ sở tiếp nối Kế hoạch tổng thể Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN đến năm 2025, hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN tự cường, hòa nhập, thích ứng, bền vững, sáng tạo, năng động và lấy người dân làm trung tâm. Kế hoạch đưa ra các phương pháp tiếp cận cụ thể nhằm mang lại lợi ích hơn nữa cho người dân ASEAN, nâng cao ứng phó của khu vực trước các thách thức.

Theo bà Hà Thị Minh Đức, với khung thời gian 10 năm (2026-2035), Kế hoạch chiến lược ASCC 2026-2035 ra đời với trọng tâm là hiện thực hóa tiềm năng của người dân ASEAN, thúc đẩy một cộng đồng tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm nhằm hiện thực hóa Tầm nhìn ASEAN 2045. Việc xây dựng Kế hoạch này không chỉ kế thừa các mục tiêu của Kế hoạch tổng thể ASCC 2025 mà còn dựa trên việc phân tích các xu hướng lớn và những thách thức đang nổi lên trong khu vực như: tốc độ già hóa dân số nhanh, chênh lệch giữa khu vực đô thị và nông thôn, tác động ngày càng tăng của trí tuệ nhân tạo (AI) và các vấn đề đạo đức liên quan như chiếm đoạt và phân biệt đối xử về văn hóa, tương lai của việc làm, suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu, thiên tai, các tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng và dịch bệnh mới nổi, cùng với sự gia tăng nhanh chóng của dòng người di cư. Đồng thời, Kế hoạch cũng ghi nhận các cơ hội từ các xu hướng mới nổi lớn như sự phát triển của công nghệ số, kinh tế xanh và kinh tế biển.

Kế hoạch chiến lược ASCC nhận thức được tiềm năng của nguồn nhân lực Cộng đồng ASEAN, vai trò và đóng góp có ý nghĩa của các trung tâm ASEAN, năng lực chống chịu với thiên tai và môi trường, thế hệ công dân số, du lịch bao trùm và bền vững, cũng như các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội, mà ASCC có thể tận dụng tối đa nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân ASEAN.

Trong phần triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các Kế hoạch chiến lược tại Việt Nam, Hội thảo ghi nhận phần chia sẻ của Đại sứ Trần Đức Bình, Vụ trưởng Vụ ASEAN, Bộ Ngoại giao về kế hoạch xây dựng một Đề án tổng thể của Việt Nam để định hướng xây dựng Chương trình hành động triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các Kế hoạch chiến lược về Chính trị - An ninh, Kinh tế, Văn hóa - Xã hội và Kết nối.

Hội thảo cũng ghi nhận ý kiến từ Nhóm chuyên gia tư vấn, Bộ Nội vụ đánh giá cuối kỳ thực hiện Đề án xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện các mục tiêu của ASCC đến năm 2025 (Đề án 161), trong đó nhấn mạnh, sau 10 năm triển khai (2016 - 2025), Đề án 161 đã đạt được chuyển biến nền tảng về nhận thức, trách nhiệm và năng lực của cán bộ, công chức, viên chức và người dân đối với các giá trị cốt lõi của Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN. Nhận thức này không chỉ nâng cao tinh thần hội nhập và trách nhiệm công vụ mà còn thúc đẩy thay đổi hành vi xã hội tích cực, bảo đảm an sinh và phúc lợi cho các nhóm yếu thế.

Các bộ, ngành, địa phương đã chủ động lồng ghép các mục tiêu về an sinh xã hội, bình đẳng giới và bảo vệ nhóm yếu thế vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội. Việc lồng ghép này đã nâng cao hiệu quả quản lý, mở rộng phạm vi và chất lượng tiếp cận chính sách xã hội cho các nhóm yếu thế, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Những kết quả đạt được đã định lượng rõ hiệu quả như: 100% địa phương đảm bảo các đối tượng bảo trợ xã hội đủ điều kiện được hưởng trợ cấp hàng tháng, 100% hộ nghèo và đối tượng chính sách được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Tất cả trẻ em dưới 6 tuổi được khám chữa bệnh miễn phí tại cơ sở y tế công lập…

Hội thảo đã dành nhiều thời gian để các bộ, ngành, cơ quan chia sẻ, trao đổi ý kiến về các dự thảo. Các đề án, chương trình khi được phê duyệt sẽ là những văn kiện quan trọng, giúp Việt Nam định hình các mục tiêu và hành động hợp tác khu vực, đảm bảo người dân được hưởng lợi từ sự phát triển kinh tế và có khả năng chống chịu trước mọi cú sốc.