Ngày 23/6, tại Hà Nội, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam và Trường Đại học Kinh tế quốc dân tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế “Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội”.
Ngày 23/6, tại Hà Nội, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam và Trường Đại học Kinh tế quốc dân tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế “Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội”.
Hội thảo được tổ chức nhằm tham mưu cho Ban Bí thư, Quốc hội một cách độc lập về hệ thống chỉ tiêu kinh tế xã hội sẽ được áp dụng trong giai đoạn tới.
Các đại biểu trong nước và quốc tế tham dự Hội thảo. |
Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS Vương Đinh Huệ nêu rõ: Hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội là một bộ phận của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia trong điều kiện nền kinh tế thị trường, là cơ sở để Đảng, Nhà nước hoạch định chủ trương, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát cũng như đánh giá việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ. Chủ trương đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế cùng với những hạn chế, bất cập đòi hỏi tất yếu phải đổi mới, hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
GS.TS Vương Đinh Huệ phát biểu tại Hội thảo. |
Trong khuôn khổ Hội thảo, các đại biểu tập trung đánh giá lại toàn bộ hệ thống các chỉ tiêu đang áp dụng hiện nay trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hằng năm. Các đại biểu cho rằng, hiện nay, hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hiện nay đã và đang bộc lộ nhiều bất cập: Hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hộ thiếu các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tăng trưởng, hiệu quả, sức cạnh tranh và tính bền vững của nền kinh tế cũng như đánh giá quá trình tái cơ cấu nền kinh tế như: Năng suất lao động, năng suất các nhân tố tổng hợp - TFP, năng lực cạnh tranh quốc gia, chỉ số HDI, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư ICOR của nhà nước, cơ cấu lao động...). Hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chưa bảo đảm thống nhất giữa chỉ tiêu với mục tiêu và giải pháp thực hiện; chưa phân định rõ ràng giữa chỉ tiêu định hướng chung và chỉ tiêu nhiệm vụ, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội với chỉ tiêu phát triển ngành. Nhiều chỉ tiêu thể hiện sự can thiệp trực tiếp của nhà nước vào sản xuất kinh doanh; thiếu nhiều chỉ tiêu phản ánh thành quả phát triển trong khi đó lại bao hàm quá nhiều chỉ tiêu mang tính phân tích, đánh giá... Một số chỉ tiêu phương pháp tính giữa Trung ương và địa phương chưa thống nhất dẫn đến sự không nhất quán về số liệu (chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước: GRDP của các địa phương thường gấp trên 1,5-2 lần so với tốc độ tăng GDP của cả nước)…
Trên cơ sở phân tích nguyên nhân của thực trạng trên, các đại biểu làm rõ những chỉ tiêu tiếp tục sử dụng; chỉ tiêu cần loại bỏ; chỉ tiêu không phù hợp với thông lệ quốc tế; chỉ tiêu cần bổ sung; đề xuất những chỉ tiêu trong hệ thống chỉ tiêu kinh tế - xã hội áp dụng cho kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm,
Các đại biểu đi sâu thảo luận đề xuất các giải pháp cụ thể để xây dựng và tổ chức thực hiện hệ thống các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội sẽ được ban hành như: Vị trí, vai trò của cơ quan kế hoạch, thống kê; phương pháp tính toán các chỉ tiêu; sự phối hợp giữa các Bộ, ngành cơ quan có liên quan; việc theo dõi, rà soát và đánh giá kết quả thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; các chế tài xử lý những vi phạm trong việc cung cấp thông tin số liệu thống kê...
Hội thảo bước đầu thống nhất việc hoàn thiện hệ thống các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội cần phải được tiến hành trên cơ sở tăng cường vai trò, trách nhiệm của tổ chức cơ quan kế hoạch, cơ quan thống kê ở các bộ, ngành, địa phương và các đơn vị có liên quan; nâng cao chất lượng và hiệu quả nguồn thông tin do cơ quan thống kê cơ sở thu thập, xây dựng tổng hợp nhằm hình thành hệ thống thông tin kinh tế - xã hội thống nhất, thông suốt và hiệu quả. Hệ thống chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội phải đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước, đồng thời thể hiện sự chủ động hội nhập ngày càng sâu, rộng với quốc tế; nhưng phải căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của đất nước nói chung và khả năng của ngành kế hoạch, thống kê nói riêng để xây dựng lộ trình triển khai phù hợp, bảo đảm tính khả thi cao của các hệ thống chỉ tiêu mới. Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kinh tế - xã hội phải gắn liền với đổi mới các hoạt động công tác kế hoạch, thống kê; đồng thời phải hoàn thiện bộ máy tổ chức, bảo đảm nguồn nhân lực, môi trường pháp lý, cơ sở vật chất kỹ thuật và các điều kiện khác để triển khai thực hiện kịp thời và có hiệu quả.
Kết quả hội thảo sẽ đóng góp thiết thực vào quy trình thảo luận, quyết định Luật Thống kê (sửa đổi) nói chung cũng như hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu kinh tế - xã hội nói riêng.