Đây là dấu mốc tổng kết chặng đường 10 năm Việt Nam triển khai Đề án nhằm hiện thực hóa cam kết hội nhập khu vực trên trụ cột Văn hóa - Xã hội. Hội nghị có sự tham dự của lãnh đạo và đại diện các bộ, ngành và 17 tỉnh, thành phố phía Bắc. 

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng cho biết, Cộng đồng Văn hóa – Xã hội là một trong ba trụ cột của ASEAN, cùng với trụ cột kinh tế, chính trị. Với chủ trương hội nhập, Việt Nam là thành viên tích cực, đóng góp có trách nhiệm trong Cộng đồng ASEAN và với vị thế, vai trò và năng lực của mình, Việt Nam còn có vai trò dẫn dắt trong một số lĩnh vực, một số cộng đồng, đặc biệt là Cộng đồng Văn hóa - Xã hội.

Đề án 161 đã triển khai được 10 năm với nhiều nội dung rất quan trọng. Các bộ, các địa phương đã quán triệt nghiêm túc chỉ đạo, quyết định của Thủ tướng Chính phủ, xây dựng các kế hoạch hành động thực hiện Đề án và đặc biệt là đã lồng ghép các mục tiêu liên quan vào kế hoạch công tác đối ngoại, tuyên truyền, các chương trình hành động cụ thể về Cộng đồng Văn hóa – Xã hội; tham gia tích cực, có trách nhiệm các nội dung trong Đề án, kết nối hội thảo, phối hợp đánh giá các kỳ, giữa kỳ, cuối kỳ, hàng năm. 

Năm 2018, Bộ Nội vụ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án triển khai "Tuyên bố ASEAN về vai trò của nền công vụ làm chất xúc tác trong việc đạt được Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025", là cơ sở để các bộ, ngành, địa phương xây dựng các Kế hoạch triển khai thực hiện, qua đó góp phần tăng cường trách nhiệm thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; đẩy mạnh hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng; tạo chuyển biến trong quá trình xây dựng và triển khai các chương trình cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công.

Thực hiện chương trình hành động của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nội vụ đã thành lập Ban Chủ nhiệm, Tổ giúp việc nhằm Đánh giá cuối kỳ thực hiện Đề án 161 và khởi động xây dựng Đề án thực hiện Kế hoạch chiến lược Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN sau năm 2025 tại Việt Nam. Đây là hai ưu tiên quan trọng đang được tiến hành trong ASEAN nhằm tiếp tục xây dựng một Cộng đồng ASEAN năng động và tự cường, không chỉ bảo vệ phúc lợi của người dân mà còn thúc đẩy tăng trưởng và tiến bộ trong khu vực. 

Thẳng thắn chỉ ra việc thực hiện Đề án đạt được nhiều thành tựu, nhưng cũng còn nhiều bất cập, Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng đề nghị các bộ, ngành, địa phương đánh giá thật nghiêm túc những kết quả đã triển khai theo mục tiêu của Đề án 161, từ việc làm, lao động, an sinh xã hội, chăm sóc người có công, cải cách thủ tục hành chính, tiếp cận người dân; công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt, nâng cao nhận thức; công tác phối, kết hợp giữa Ban Thư ký ASEAN với Ban Chỉ đạo triển khai Đề án 161 quốc gia cũng như của các bộ, ngành; các vấn đề khó khăn, tồn tại.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ cũng cho rằng, chúng ta đang triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tinh thần là sát người dân, đáp ứng được yêu cầu của người dân hơn; hay việc thực hiện cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đỡ chồng chéo, tầng nấc, đỡ làm khó người dân trong việc thực hiện quyền của người dân… các nội dung này đang đóng góp tích cực và thiết thực cho việc hoàn thành mục tiêu của Đề án 161. Cần đánh giá chính quyền 2 cấp, chương trình cải cách hành chính, tháo gỡ điểm nghẽn thể chế có tác động tương hỗ tích cực như thế nào với triển khai Đề án 161. 

"Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035, 4 nghị quyết trụ cột vừa được ban hành, trong đó có Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới cũng là một trong những thuận lợi để chúng ta triển khai tiếp tục chương trình 161", Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng nói. 

Ông đề nghị các đại biểu đánh giá rõ những thành tựu và những khó khăn, tồn tại, đóng góp cụ thể để xây dựng bản đánh giá cuối kỳ gửi Thủ tướng và trình bày trước Cộng đồng ASEAN, để thực hiện thành công mục tiêu của Đề án 161, kết thúc vào năm 2026. 

Thứ trưởng cho biết, sau Đề án 161, căn cứ vào tình hình thực tiễn, tình hình hội nhập, nhiệm vụ chính trị, Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục đề xuất với Thủ tướng và các cấp có thẩm quyền ban hành chương trình phù hợp với yêu cầu và nhiệm vụ tới đây, để đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước giao, nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam trong Cộng đồng ASEAN cũng như trên thế giới.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã nghe chia sẻ thông tin cập nhật từ Ban Thư ký ASEAN, Bộ Ngoại giao và Bộ Nội vụ về tình hình hợp tác ASEAN trên các trụ cột Chính trị - An ninh và Văn hóa – Xã hội, những chương trình/hoạt động ưu tiên ở cấp quốc gia; ghi nhận báo cáo của một số bộ, ngành về các kết quả chính trong việc triển khai các chương trình quốc gia, dự án, hoạt động liên quan, kết nối với việc thực hiện Đề án 161, đặc biệt là các hoạt động liên quan đến nâng cao chất lượng phục vụ cho người dân trong các lĩnh vực chuyên ngành. 

Trong phần hướng dẫn, xây dựng báo cáo Đánh giá cuối kỳ thực hiện Đề án 161, các bộ, ngành, địa phương đã chia sẻ thông tin, trao đổi về những bài học kinh nghiệm, chỉ ra những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Hội nghị thống nhất đẩy mạnh cơ chế phối hợp, tăng cường trao đổi thông tin trong quá trình hoàn thiện Báo cáo để trình Thủ tướng Chính phủ vào cuối năm 2025. 

Trong bối cảnh chuẩn bị kết thúc thực hiện Kế hoạch tổng thể Cộng đồng Văn hóa – Xã hội 2025 ở cấp khu vực và Đề án 161 ở cấp quốc gia, Hội nghị nhất trí đề xuất Bộ Nội vụ tiếp tục chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xây dựng Đề án thực hiện Kế hoạch chiến lược Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN sau năm 2025 tại Việt Nam.