Mỗi sáng, em Safikul Islam10 tuổi đứng bên rìa ngôi làng ngập lụt ở Bhangura, miền Tây Bangladesh, chờ “lớp học” vận hành bằng năng lượng Mặt Trời đến đón tận nơi.

Nhà của em nằm sâu trong Chalan Beel, vùng đất ngập nước rộng 26 km², nơi lũ theo mùa thường chia cắt giao thông và nhấn chìm cả ngôi làng.

Đối với Islam và hàng trăm trẻ em khác, học tập là điều không thể gián đoạn. Sáng kiến “trường học nổi” do kiến trúc sư Mohammed Rezwan khởi xướng từ năm 2002 với 500 USD học bổng đến nay đã phát triển thành một mô hình trên toàn quốc do tổ chức phi lợi nhuận Shidhulai Swanirvar Sangstha (SSS) điều hành.

Theo Reuters, hiện có hơn 100 chiếc thuyền được sử dụng làm trường học, thư viện và phòng khám. Dự án đã dạy học cho hơn 22.000 học sinh và giành Giải thưởng Khổng Tử về Xóa mù chữ của UNESCO trong năm nay.

Video "trường học nổi" tại vùng lũ Bangladesh (nguồn: Reuters):

Riêng tại Chalan Beel, khoảng hai chục chiếc thuyền lớp học hoạt động 6 ngày mỗi tuần, đưa đón học sinh từ các làng ven sông. Thuyền được đóng bằng gỗ, trang bị ghế dài, bảng đen và giá sách. Các tấm pin Mặt Trời cung cấp điện cho đèn chiếu sáng và máy tính.

“Hiện chúng tôi có 2.240 học sinh theo học tại 26 trường thuyền. Đến nay, hơn 22.500 học sinh đã tốt nghiệp. Trong những đợt lũ nghiêm trọng, các thuyền này còn đóng vai trò là nơi trú ẩn cho các gia đình phải sơ tán”, ông Madhusudan Karmaker, quản lý cấp cao tại SSS, cho biết.

Một số tổ chức phi chính phủ khác cũng đã nhân rộng mô hình này tại các vùng đất ngập nước ở Bangladesh.

Mỗi “lớp học nổi” tổ chức ba ca mỗi ngày, mỗi ca kéo dài khoảng ba giờ. Giáo viên chèo thuyền qua các tuyến đường ngập để đón học sinh, giảng dạy các môn như tiếng Bengal, toán và kiến thức phổ thông.

"Chúng tôi chưa bao giờ có cơ hội đi học. Nhưng con thuyền này giúp các con tôi nuôi ước mơ về một tương lai tốt đẹp hơn", phụ huynh Sufia Khatun chia sẻ khi đứng bên bờ sông đợi con trai Islam trở về.

Cô Sakhina Khatun, giáo viên gắn bó với SSS hơn một thập kỷ, cho biết sáng kiến "trường học nổi" đã truyền cảm hứng cho các dự án tương tự tại Nigeria, Campuchia và Philippines.

"Những ngôi trường này chưa bao giờ phải đóng cửa, ngay cả khi lũ lụt. Đó chính là điều làm chúng trở nên đặc biệt", cô nói.

Người sáng lập Rezwan, hiện là thành viên chương trình World Fellows tại Đại học Yale, chia sẻ: "Tôi không có nhiều thứ trong đời, và những đứa trẻ này cũng vậy. Nhưng việc giúp các em tiếp cận giáo dục, chăm sóc sức khỏe và thấy mô hình này lan rộng trên toàn thế giới, chính là điều tiếp thêm động lực cho tôi".