Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam cho biết, Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 ban hành năm 2016 đã xác lập các ngành công nghiệp văn hóa là một lĩnh vực kinh tế có đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng, việc làm, thu ngân sách; đồng thời là kênh gia tăng sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam từ đó tăng cường vị thế quốc tế của Việt Nam thông qua sản phẩm, dịch vụ và hình ảnh văn hóa, con người Việt Nam.

Chiến lược cũng chỉ rõ yêu cầu hình thành hệ sinh thái sáng tạo, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa theo hướng chuyên nghiệp hóa, thương mại hóa, dựa trên tài sản trí tuệ và giá trị văn hóa bản địa. Đặt trong bối cảnh đó, có thể nói chúng ta đã có chủ trương, đã có chiến lược, đã có nhận thức thống nhất về vai trò của công nghiệp văn hóa. Tuy nhiên, điểm nghẽn lớn nhất hiện nay không nằm ở tầm nhìn, mà nằm ở thể chế.

Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, khung thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa hiện nay vẫn còn phân tán theo từng lĩnh vực quản lý nhà nước; thiếu một cơ chế điều phối đủ mạnh để kết nối văn hóa - sáng tạo - khoa học công nghệ - du lịch - thương mại - đô thị; thiếu các công cụ khuyến khích đầu tư tư nhân và hợp tác công - tư; thiếu hành lang thử nghiệm chính sách cho các mô hình mới và đặc biệt là thiếu các cơ chế vận hành linh hoạt ở cấp địa phương, nhất là tại các đô thị trung tâm sáng tạo. Nói một cách ngắn gọn: thiếu thể chế đồng bộ khiến cho tiềm năng của các ngành công nghiệp văn hóa chưa thực sự trở thành động lực phát triển. Hội thảo được tổ chức nhằm xây dựng nền tảng lý luận, nhận diện bài học quốc tế điển hình và xác định những vấn đề cốt lõi cần giải quyết trong hoàn thiện thể chế phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam giai đoạn tới.

Bà Trịnh Ngọc Trâm, Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam cho biết, Ban tổ chức hội thảo đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ nhà khoa học, các nhà quản lý, hội nghề nghiệp, doanh nghiệp và những người thực hành văn hóa. Với gần 30 tham luận có giá trị, Ban tổ chức kỳ vọng sẽ tạo ra một diễn đàn học thuật chất lượng, thúc đẩy sự hợp tác, đối thoại, trao đổi ý kiến sâu rộng và xây dựng, qua đó giúp các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm phát triển hiệu quả ngành công nghiệp văn hóa, góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững cho Thủ đô Hà Nội nói riêng và đất nước nói chung trong điều kiện mới.

Các ý kiến, tham luận tại hội thảo tập trung làm rõ các nội dung về nội hàm các khái niệm thể chế, thể chế công nghiệp văn hóa; các quan điểm, lý thuyết vận dụng để làm căn cứ vận dụng hoạch định, xây dựng khung thể chế, chính sách; phân tích các mô hình thể chế, chính sách phát triển các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo của các quốc gia trên thế giới, giúp Việt Nam chọn lọc có hướng đi riêng phù hợp với điều kiện, bối cảnh hiện nay và trong thời kỳ kỷ nguyên số; giải pháp và chính sách hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt khi Việt Nam có thay đổi lớn về mô hình quản lý chính quyền hai cấp...

Dẫn câu chuyện từ Liên hoan phim châu Á - Đà Nẵng (DANAFF), Tiến sĩ Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam đã nêu bật những đóng góp của Liên hoan phim đối với sự phát triển của kinh tế địa phương, đến những yếu tố liên quan đến đào tạo, bối cảnh cho ngành điện ảnh… tạo tác động thực chất đến thị trường, nhân lực, đối tác quốc tế và hình ảnh "điểm đến quay phim" của Việt Nam, khẳng định tầm quan trọng của công nghiệp điện ảnh.

Ông Nguyễn Việt Nam, Nhà sáng lập/Giám đốc doanh nghiệp văn hóa - sáng tạo TiredCity chia sẻ quan điểm về thương mại hóa địa điểm văn hóa, từ góc nhìn quản trị và phát triển sản phẩm. Theo đó, trong các ngành công nghiệp văn hóa, sáng tạo chính là nguồn năng lượng nền tảng tạo ra giá trị thặng dư, thúc đẩy sự đổi mới và bảo đảm tính bền vững của sản phẩm. Nếu không có một cơ chế cân bằng phù hợp, người thực hành sáng tạo dễ bị tổn thương và doanh nghiệp cũng khó hợp tác, duy trì sức sáng tạo dài hạn. Việc cân bằng lợi ích giữa hoạt động thương mại và sáng tạo cá nhân vì thế trở thành nhiệm vụ trung tâm để phát triển bền vững ngành công nghiệp văn hóa…

Theo Ban Tổ chức, các ý kiến khoa học, phản biện chính sách và kinh nghiệm thực tiễn được chia sẻ sẽ là đóng góp trực tiếp cho quá trình xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển công nghiệp văn hóa - một nhiệm vụ mang ý nghĩa chiến lược trong giai đoạn Việt Nam hướng tới phát triển nhanh, bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng.