Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Mai Dương, Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, đổi mới sáng tạo đang nhận được nhiều quan tâm từ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ. Việc thể chế hóa các chủ trương, định hướng về đổi mới sáng tạo được chú trọng trong bối cảnh Việt Nam trên đà phát triển, hướng tới kỷ nguyên số. Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo được Quốc hội thông qua vào tháng 6/2025, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2025 là một dấu ấn rất lớn. Lần đầu tiên, đổi mới sáng tạo được đặt ngang với khoa học, công nghệ. Hiện Bộ Khoa học và Công nghệ đang chủ trì xây dựng hệ thống các văn bản dưới luật triển khai thực hiện Luật này.

“Diễn đàn chính sách đổi mới sáng tạo Quốc gia là cơ hội để cùng nhìn lại toàn bộ hệ thống chính sách, pháp luật về đổi mới sáng tạo; tập trung thảo luận những vấn đề cốt lõi, xác định những công việc cần triển khai; lắng nghe các ý kiến đóng góp từ thực tiễn nhằm thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo một cách hiệu quả. Mục tiêu hướng tới là tạo thuận lợi để mọi tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong toàn xã hội phát huy được tiềm năng đổi mới sáng tạo”, ông Nguyễn Mai Dương nhấn mạnh.

Chia sẻ sâu hơn về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, ông Nguyễn Mai Dương cho biết, khoa học công nghệ là tìm tòi, khám phá, phát hiện những điều mới, tìm ra quy luật. Kết quả của khoa học công nghệ có thể là các bài báo khoa học, công nghệ mới, các quy trình, thậm chí có thể là một số sản phẩm mẫu trong quá trình phát triển khoa học công nghệ.
 
Trong khi đó, đổi mới sáng tạo xét về bản chất là ứng dụng công nghệ vào sản xuất kinh doanh, cải tiến quy trình, áp dụng mô hình quản trị, mô hình mới để nâng cao năng suất, hiệu suất làm việc để đến bước cuối cùng là thương mại hóa sản phẩm công nghệ ra thị trường.

Sự khác biệt về bản chất giữa hai lĩnh vực này dẫn đến việc quản lý nhà nước không giống nhau. Khoa học công nghệ là nhiệm vụ gắn với quản lý đầu vào. Đổi mới sáng tạo là nhiệm vụ gắn với quản lý đầu ra của sản phẩm, thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học. Doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo. Hiện có nhiều chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp thực hiện đổi mới sáng tạo như ưu đãi thuế, hỗ trợ lãi suất vay, hỗ trợ kinh phí để đầu tư vào nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, ứng dụng, chuyển giao và đổi mới công nghệ…, từ đó tạo điều kiện thuận lợi trong tiếp cận thị trường và khuyến khích người dùng trải nghiệm sản phẩm mới, dịch vụ mới.

Ngoài ra, cơ quan quản lý nhà nước về đổi mới sáng tạo cũng tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán chuyên biệt cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương để đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Tới đây, mỗi bộ, ngành, địa phương sẽ đều thành lập trung tâm đổi mới sáng tạo; khuyến khích các trường,viện nghiên cứu thành lập trung tâm đổi mới sáng tạo; phấn đấu cả nước sẽ có khoảng 100 trung tâm đổi mới sáng tạo ở các cấp khác nhau.

Về Nghị định số 180/2025/NĐ-CP ngày 1/7/2025 quy định cơ chế, chính sách hợp tác công tư trong lĩnh vực phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đại diện Bộ Tài chính cho biết, Nghị định trên đã nêu rõ các chính sách ưu đãi vượt trội cho doanh nghiệp khoa học và công nghệ như: Ưu đãi về thuế cho nghiên cứu và phát triển (R&D); miễn, giảm tiền thuê/sử dụng đất, ưu đãi đầu tư; chấp nhận rủi ro, sở hữu kết quả nghiên cứu, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo... Hiện Bộ Tài chính cũng tích cực tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn thực hiện Nghị định số 180/2025/NĐ-CP; sẽ xây dựng Sổ tay hướng dẫn hợp tác công - tư trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. 

Tại Diễn đàn, một số vấn đề về chính sách, thực tiễn đổi mới sáng tạo đã được các diễn giả tham gia trao đổi, thảo luận từ góc nhìn của doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đào tạo. Cùng với đó là bài học quốc tế về đổi mới sáng tạo; kinh nghiệm của chính quyền địa phương trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo nguồn lực mới cho tăng trưởng kinh tế...