09:17 12/09/2020

Hòa đàm Afghanistan - Taliban: Mỹ, Afghanistan hối thúc thỏa thuận hòa bình

Ngày 12/9, tiến trình hòa đàm giữa Chính phủ Afghanistan và phiến quân Taliban đã khởi động tại Qatar, đánh dấu "thời khắc quan trọng" nhất trong gần hai thập kỷ xung đột bạo lực tại quốc gia này như Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo từng nhận định.

Chú thích ảnh
Phái đoàn Taliban tại vòng đàm phán hòa bình với Chính phủ Afghanistan ở Doha, Qatar ngày 7/7/2019. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Phát biểu tại lễ khai mạc ở Doha, các phái đoàn đều thừa nhận các cuộc đàm phán do Mỹ làm trung gian khởi động trong bối cảnh bạo lực vẫn tiếp diễn tại Afghanistan và chặng đường phía trước sẽ còn nhiều gian nan và phức tạp. Ngoại trưởng Pompeo nhận định chắc chắn sẽ có nhiều thách thức trong tiến trình đàm phán sau này, đồng thời kêu gọi các bên nắm lấy cơ hội lần này để đảm bảo mang lại hòa bình cho Afghanistan. 

Trong khi đó, bài phát biểu của lãnh đạo phái đoàn chính quyền Kabul Abdullah Abdullah nhấn mạnh những tổn hại mà cuộc xung đột kéo dài gần hai thập kỷ qua đã gây ra, trong đó chỉ tính riêng từ khi Mỹ ký thỏa thuận với Taliban ngày 29/2 tới nay đã có 12.000 dân thường thiệt mạng và hơn 15.000 người khác bị thương. Ông Abdullah hối thúc hai bên nhanh chóng đạt thỏa thuận ngừng bắn.

Tuy nhiên, đồng thủ lĩnh và cũng là người dẫn đầu phái đoàn của Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar đã không đề cập tới một lệnh ngừng bắn. Taliban lâu nay luôn lo ngại việc giảm bạo lực sẽ làm giảm ảnh hưởng của phe này trên bàn đàm phán. Thay vào đó, thủ lĩnh của Taliban tái khẳng định thông điệp là Afghanistan cần phải được điều hành theo mô hình luật pháp Hồi giáo.

Taliban muốn tái định hình Afghanistan thành một tiểu vương quốc Hồi giáo, trong khi chính quuyền của Tổng thống Ashraf Ghani mong muốn duy trì một nền cộng hòa hiến pháp có sự ủng hộ của phương Tây, giải phóng nhiều quyền lợi, trong đó có quyền tự do cho phụ nữ. Buổi lễ khai mạc được phát trên truyền hình thu hút sự chú ý của đông đảo người dân Afghanistan.

Tiến trình hòa đàm nói trên bắt đầu muộn hơn 6 tháng so với kế hoạch chủ yếu do những bất đồng sâu sắc giữa hai bên liên quan thỏa thuận trao đổi tù nhân đạt được hồi tháng 2. Hòa đàm giữa Chính phủ Afghanistan và Taliban là bước đi quan trọng tiếp theo trong thỏa thuận hòa bình giữa Mỹ và Taliban.

Hiện Chính phủ Afghanistan và Taliban vẫn duy trì quan điểm khác biệt trong nhiều vấn đề liên quan đến lệnh ngừng bắn, quyền của phụ nữ và việc tham gia chính phủ. Điều này có thể tạo ra những rào cản trong tiến trình đàm phán để chấm dứt cuộc chiến kéo dài 19 năm qua ở nước này.

Mỹ đã giảm quân đồn trú tại Afghanistan xuống còn khoảng 8.600 binh sĩ vào đầu mùa Hè này theo như thỏa thuận đã ký với Taliban, song theo như lời của Ngoại trưởng Pompeo, Mỹ sẵn sàng đưa quân trở lại bất cứ lúc nào nếu Taliban vi phạm thỏa thuận.

Lê Ánh (TTXVN)