Những năm qua, công tác xóa đói giảm nghèo đã được triển khai rộng khắp trong cả nước, với nhiều chương trình, chính sách của Đảng và Nhà nước và đã đạt được nhiều kết quả. Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Phạm Thị Hải Chuyền trao đổi về vấn đề này trong Chương trình: “Dân hỏi, Bộ trưởng trả lời” trên VTV1, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, TTXVN và một số cơ quan truyền thông khác.

 

Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến vấn đề xóa đói, giảm nghèo. Chiến lược giảm nghèo giai đoạn 2012- 2015 đã được Thủ tướng phê duyệt, ban hành với rất nhiều những chính sách, cơ chế và phân công cụ thể. Trên cơ sở chiến lược đó, các địa phương đã triển khai thực hiện tốt, tạo nên bức tranh giảm nghèo khá sáng sủa. Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh qua các năm, bình quân 2%/năm. Tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm bình quân 5%/năm. Cơ sở hạ tầng thiết yếu ở các huyện nghèo, xã nghèo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được tăng cường, đời sống người dân không ngừng được cải thiện về cả sinh kế lẫn tiếp cận các dịch vụ xã hội.

“Hiện nay, dù kinh tế khó khăn, nhiều chính sách phải cắt giảm, nhưng riêng nguồn lực cho giảm nghèo không giảm, thậm chí còn tăng. Cụ thể, nếu bình quân năm 2008 - 2012 nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước khoảng 90.000 tỷ đồng/năm, thì chỉ 3 năm sau Đại hội XI của Đảng, tức là từ năm 2011- 2013, nguồn lực dành cho hộ nghèo tăng lên khoảng 120.000 tỷ đồng/năm. Điều này khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước phấn đấu giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo”, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền khẳng định.

“Bộ sẽ xử lý nghiêm cấp cơ sở hỗ trợ sai chính sách và đánh giá hộ nghèo không chính xác”. Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền

Bộ trưởng Hải Chuyền cho biết, những chính sách giảm nghèo hiện nay cần phải được điều chỉnh cho phù hợp, phải xác định đầu tư hỗ trợ cơ sở vật chất để hộ nghèo có điều kiện thoát nghèo; tăng nguồn lực từ vay tín dụng thay cho hỗ trợ trực tiếp; có chính sách mới cho đối tượng là các hộ cận nghèo…

Cũng theo Bộ trưởng, đến năm 2015, nước ta sẽ hoàn thành hỗ trợ nhà ở cho khoảng 500.000 hộ nghèo (theo chuẩn nghèo mới). Thực hiện Quyết định 167/2008/QĐ-TTg, đến cuối năm 2012, cả nước đã có 531.000 hộ nghèo được hỗ trợ về nhà ở. Đây được đánh giá là chương trình có hiệu quả, hợp lòng dân do chính sách hợp lý, huy động được các nguồn hỗ trợ nên quy mô, chất lượng nhà ở được bảo đảm, giúp hộ nghèo có cuộc sống ổn định hơn. “Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến để trình Chính phủ chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo trong thời gian tới, theo hướng nâng mức hỗ trợ lên để phù hợp với mặt bằng giá cả”, Bộ trưởng cho biết.

Theo bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền, các Nghị quyết số 80, 30a và Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo của Chính phủ đều đặt mục tiêu giảm nghèo bền vững lên hàng đầu. Để thực hiện mục tiêu trên cần phải thực hiện các giải pháp tập trung nguồn lực, tăng cường phân cấp cho địa phương, cơ sở; chính sách hỗ trợ mới cần theo hướng mở rộng đối tượng là hộ mới thoát nghèo và hộ cận nghèo nhằm hạn chế tái nghèo, góp phần giảm nghèo bền vững; các mức chính sách được thiết kế theo nguyên tắc hộ nghèo được ưu tiên nhất, sau đó đến hộ mới thoát nghèo và hộ cận nghèo.

 

Minh bạch chính sách

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền khẳng định: “Chính sách giảm nghèo không phải là chính sách trợ cấp xã hội, không phải tất cả hộ nghèo đều được hỗ trợ như nhau mà tùy theo đối tượng cụ thể”. Bộ trưởng ví dụ: Chính sách khám chữa bệnh thông qua cấp thẻ bảo hiểm y tế, chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, chính sách cho vay vốn tín dụng ưu đãi, chính sách hỗ trợ giáo dục đào tạo… đều có quy định về đối tượng được thụ hưởng. Nghị định 49/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định đối tượng được miễn giảm học phí là học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học, thuộc hộ nghèo và hộ có thu nhập tối đa bằng 150% thu nhập của hộ nghèo.

Bộ trưởng cho biết, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã ban hành Thông tư số 21/2012/TT-BLĐTBXH, ngày 5/9/2012, hướng dẫn quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hàng năm, theo đó việc điều tra hộ nghèo ở cơ sở, địa phương phải tiến hành theo 3 bước: Nhận dạng nhanh hộ gia đình thông qua chấm điểm tài sản; điều tra thu nhập hộ gia đình có khả năng rơi xuống nghèo và tổ chức bình xét tại cộng đồng dân cư đối với các hộ có thu nhập dưới chuẩn nghèo theo qui định hiện hành.

 

Trọng Thủy