Đoạn video lan truyền rộng rãi cho thấy Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng bật cười ở Thiên Tân đã nhanh chóng trở thành hiện tượng mạng. Giới phân tích nhìn nhận rằng ẩn sau đó là một bức tranh phức tạp.

Ông Gautam Bambawale, cựu đại sứ Ấn Độ tại Trung Quốc, nói với chương trình Inside India của CNBC (Mỹ): “Con rồng và con voi vẫn chưa khiêu vũ cùng nhau. Họ chỉ đang đứng ở hai phía đối diện của căn phòng, quan sát và cố gắng đánh giá mối quan hệ này sẽ mang lại hệ quả gì. Đưa quan hệ trở lại quỹ đạo sẽ cần nhiều thời gian”.

Ngày 15/6/2020, quân đội Trung Quốc và Ấn Độ đã đụng độ tại thung lũng Galwan ở Ladakh khiến 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng. Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều đổ trách nhiệm cho nhau trong cuộc xung đột này. Trung Quốc và Ấn Độ có đường biên giới chung dài 3.862km. Cả hai bên đều nhiều lần cáo buộc nhau xâm phạm lãnh thổ.

Sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Modi và Chủ tịch Tập Cận Bình bên lề hội nghị thượng đỉnh BRICS tại Nga tháng 10 năm ngoái, quan hệ Ấn Độ – Trung Quốc dần được bình thường hóa. Hai nước nhất trí khôi phục các chuyến bay thẳng bị gián đoạn bởi đại dịch COVID-19 và nối lại việc cấp thị thực du lịch cho công dân của nhau…

Nhưng vẫn còn những rào cản hiện hữu. Quan hệ đối tác chặt chẽ của Trung Quốc với Pakistan vượt ra ngoài các hành lang kinh tế, mở rộng sang cả lĩnh vực trang thiết bị quân sự và hợp tác tình báo… có thể kìm hãm tiềm năng phát triển quan hệ Bắc Kinh – New Delhi. Vào tháng 5 vừa qua, Ấn Độ và Pakistan đã đồng ý ngừng bắn sau nhiều ngày căng thẳng gia tăng và các cuộc tấn công xuyên biên giới từ cả hai bên.

Ông Jeremy Chan thuộc Eurasia Group nhận định Tổng thống Trump đang “thổi luồng sinh khí mới” vào Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) 2025, tạo cơ hội cho Trung Quốc chứng minh mình là đối tác ngoại giao đáng tin hơn Washington. SCO 2025 diễn ra từ ngày 31/8 - 1/9 tại Thiên Tân.

Ngày 1/9, Tổng thống Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social, nói rằng Ấn Độ đã đề nghị giảm thuế quan đối với hàng hóa Mỹ xuống 0%. Trong bài đăng của ông chủ Nhà Trắng có đoạn: "Lý do là Ấn Độ từ trước đến nay đã áp mức thuế quan quá cao – cao nhất trong số các nước – khiến doanh nghiệp Mỹ không thể bán hàng vào thị trường này. Đây là bất công kéo dài. Ngoài ra, Ấn Độ chủ yếu nhập khẩu dầu mỏ và sản phẩm quân sự từ Nga, còn mua rất ít từ Mỹ. Hiện nay họ mới đề nghị hạ thuế về mức 0, nhưng đã quá muộn. Lẽ ra họ phải làm điều đó từ nhiều năm trước".

Hình ảnh này cũng thu hút sự chú ý của truyền thông Mỹ. Tờ The New York Times (Mỹ) mô tả cuộc gặp gỡ này như một “biểu hiện thân thiện” của Nga-Ấn Độ-Trung Quốc, đồng thời nhấn mạnh đến hình ảnh gắn kết giữa Thủ tướng Modi và ông Putin với hai nhà lãnh đạo thậm chí còn đi chung xe tới một cuộc họp bên lề. The New York Times cho rằng Ấn Độ trước đây có thể đã né tránh những màn thể hiện công khai như vậy với Trung Quốc và Nga, nhưng mức thuế quan của ông Trump đã khiến New Delhi “hầu như chẳng còn lý do để né tránh”.

Với Ấn Độ, hình ảnh ngoại giao mang nhiều ý nghĩa. Cuộc trò chuyện giữa Thủ tướng Modi và Chủ tịch Tập Cận Bình được coi như tín hiệu gửi tới Washington rằng New Delhi vẫn duy trì kênh đối thoại với Bắc Kinh và Moskva, song song với việc thắt chặt quan hệ cùng Mỹ và các đồng minh. Việc Thủ tướng Modi rời hội nghị ngay sau khi từ Tokyo đến cho thấy Ấn Độ tiếp tục gắn bó với các đối tác của Mỹ ở châu Á.

Ông Chan đánh giá: “Ấn Độ đang tận dụng cơ hội này để gián tiếp gửi tín hiệu đến Mỹ rằng họ có các lựa chọn chiến lược, không chỉ ở Bắc Kinh mà còn cả Moskva”.