Theo hãng tin AP, trong cuộc tranh luận đầu tiên và cũng là duy nhất diễn ra ngày thứ 16/10, hai ứng viên Tổng chưởng lý bang Virginia là Jason Miyares (Đảng Cộng hòa) và đối thủ Jay Jones (Đảng Dân chủ) đã tranh cãi nảy lửa quanh hàng loạt vấn đề pháp lý: truy tố hình sự, bảo vệ người tiêu dùng và chống phân biệt đối xử. Tuy nhiên, tâm điểm của cuộc tranh luận lại xoay quanh loạt tin nhắn bị rò rỉ của ông Jones, trong đó ông từng sử dụng ngôn từ mang tính kích động bạo lực nhằm vào một đồng nghiệp cũ.

Theo nội dung được tiết lộ, trong các tin nhắn gửi tới một nghị sĩ Cộng hòa năm 2022, ông Jones đã ám chỉ rằng cựu Chủ tịch Hạ viện Virginia, Todd Gilbert, “xứng đáng nhận hai viên đạn vào đầu”. Phát biểu mở màn cuộc tranh luận, ông Miyares dẫn lời Tổng thống Abraham Lincoln: “Phẩm chất của một con người được thể hiện ở những gì anh ta làm trong bóng tối khi không ai chứng kiến”, và mỉa mai rằng: “Giờ đây chúng ta đã biết ông Jones làm gì trong bóng tối”.

Đối diện với chỉ trích, ông Jay Jones mở lời bằng lời xin lỗi công khai: “Tôi muốn nói rằng tôi xấu hổ, tôi hối hận và tôi xin lỗi”. Tuy nhiên, ứng viên Dân chủ cũng phản bác rằng ngôn từ cực đoan không chỉ xuất hiện ở một phía nên không thể chỉ trích mình phe của ông về ngôn từ bạo lực. Vì cả hai phe, kể cả Tổng thống Donald Trump, đều có lúc sử dụng lời lẽ cực đoan trong các bài phát biểu công khai.

Cuộc đua căng thẳng giữa hai đảng

Cuộc đua giành ghế Tổng chưởng lý bang Virginia năm nay được đánh giá là một trong những trận đấu gay cấn nhất trong loạt bầu cử cấp bang. Vì Virginia không áp dụng hình thức bỏ phiếu thẳng theo đảng, cử tri buộc phải cân nhắc riêng từng vị trí ứng cử, khiến cuộc chạy đua trở nên khó lường.

Trong khi các ứng viên Cộng hòa khác như Winsome Earle-Sears (ứng viên Thống đốc) và John Reid (ứng viên Phó Thống đốc) đang gặp nhiều khó khăn, thì cuộc đua Tổng chưởng lý vẫn duy trì thế giằng co. Tuần trước, vấn đề thậm chí lan sang cuộc tranh luận của nhóm ứng viên Thống đốc, khi bà Abigail Spanberger - ứng viên Dân chủ - từ chối xác nhận liệu bà có tiếp tục ủng hộ Jones hay không, chỉ nói rằng “quyết định cuối cùng thuộc về cử tri”.

Trong phần lớn cuộc tranh luận, ông Miyares nhấn mạnh rằng việc ông Jones từng gửi tin nhắn đe dọa một chính trị gia đối lập đã khiến ông này mất tư cách trở thành người đứng đầu ngành tư pháp bang Virginia. Ngược lại, ông Jones lại chỉ trích ông Miyares thiếu bản lĩnh đối đầu với chính quyền Tổng thống Trump, cáo buộc ông này “không dám kiện Nhà Trắng” khi hành pháp liên bang vượt quá thẩm quyền.

“Jason thường xuyên xuất hiện cùng Donald Trump tại các buổi vận động MAGA” Jones nói. “Tôi sẽ gặp họ trước tòa với tư cách Tổng chưởng lý kế tiếp của Virginia”.

Hai ứng viên cũng tranh luận về những vấn đề trọng yếu khác thuộc thẩm quyền của Tổng chưởng lý, gồm thực thi Luật Năng lượng Sạch và phạm vi áp dụng của Luật Nhân quyền Virginia - đạo luật cấm mọi hình thức phân biệt đối xử trong tiểu bang.

Pháp lý hay chính trị?

Khi được Ban Luật sư bang Virginia hỏi về việc họ nhìn nhận chức vụ Tổng chưởng lý là cơ quan pháp lý hay chính trị, Jay Jones đáp ngay rằng đó “rõ ràng là một vị trí pháp lý”, đồng thời khẳng định ông sẽ “truy cứu trách nhiệm của Tổng thống Donald Trump và chính quyền ông ta” nếu phát hiện sai phạm.

Ngược lại, Jason Miyares né tránh yếu tố chính trị, cho rằng văn phòng Tổng chưởng lý “tồn tại để bảo vệ người dân Virginia”, đồng thời mỉa mai đối thủ: “Jay Jones muốn đánh nhau ở Washington. Có lẽ ông ấy đang tranh cử sai chức vụ”.

Năng lực và đạo đức

Không dừng lại ở vấn đề đạo đức, hai bên còn công kích năng lực cá nhân của nhau. Ông Miyares nhắc lại thông tin từ Richmond Times- Dispatch rằng Jones từng bị cảnh sát bang bắt quả tang chạy xe với tốc độ 116 dặm/giờ và cho rằng “một người không tuân thủ luật pháp không thể đại diện cho luật pháp”.

Đáp lại, Jones tự hào về thành tích trong cơ quan lập pháp bang Virginia, nơi ông từng ủng hộ nhiều dự luật mạnh tay với tội phạm tình dục và nạn buôn người. Ông cũng nhấn mạnh kinh nghiệm làm việc tại Văn phòng Tổng chưởng lý Washington D.C., nơi ông từng trực tiếp tham gia truy tố các nhà sản xuất súng ma.

Dù cuộc tranh luận chỉ kéo dài hơn một giờ, nhưng không khí gay gắt, lời lẽ công kích và những màn phản pháo dồn dập giữa hai ứng viên đã cho thấy rõ sự phân cực sâu sắc trong chính trường Virginia - nơi “ngôn từ bạo lực” không chỉ là đề tài, mà còn trở thành phép thử về đạo đức và bản lĩnh chính trị của những người muốn đại diện cho công lý.