Con tàu cập cảng Zeebrugge vào trưa 3/11, trở thành chiếc đầu tiên trong loạt 12 tàu được chế tạo trong khuôn khổ chương trình hợp tác song phương giữa Bỉ và Hà Lan. Đây cũng là loại tàu quét mìn đầu tiên ở châu Âu vận hành hoàn toàn bằng hệ thống drone, mở ra một kỷ nguyên mới trong công tác chống mìn trên biển.

Với chiều dài 82 mét, M940 Oostende có kích thước gấp đôi so với các tàu quét mìn cũ của Hải quân Bỉ. Thân tàu được thiết kế hiện đại, tích hợp hai cửa bên khổng lồ, hệ thống radar và cảm biến đa dạng, cùng một pháo tháp đặt ở mũi tàu. Chiếc tàu này là tàu đầu tiên trong tổng số 12 chiếc chống mìn mà Bỉ đặt mua năm 2019, với tổng trị giá lên tới 2 tỷ euro, trong đó sáu tàu thuộc biên chế Bỉ và sáu thuộc về Hà Lan.

Phát biểu tại lễ tiếp nhận, Bộ trưởng Quốc phòng Bỉ Theo Francken khẳng định lực lượng hải quân của hai nước đang trở thành những đơn vị tiên phong trên thế giới trong lĩnh vực chống mìn trên biển. Ông nhấn mạnh, nền tảng công nghệ mới MCM (Mine Counter Measures - Chống mìn) là một bước tiến vượt bậc, khi mỗi tàu đóng vai trò như một “tàu mẹ” điều khiển và phối hợp hoạt động của các drone trên không, trên mặt nước và dưới nước.

Khác với các tàu quét mìn cũ buộc phải hoạt động ở khoảng cách rất gần với mìn dưới biển, M940 Oostende và các tàu cùng loại cho phép duy trì khoảng cách an toàn lên tới vài kilômét. Toàn bộ quy trình từ phát hiện, nhận dạng cho đến vô hiệu hóa mối đe dọa đều được thực hiện thông qua hệ thống drone chuyên dụng. Đây cũng là con tàu đầu tiên tại châu Âu có khả năng vận hành đồng thời ba loại drone nói trên, giúp giảm thiểu rủi ro cho thủy thủ đoàn và tăng đáng kể hiệu quả trong các chiến dịch rà phá mìn.

Chuẩn Đô đốc Tanguy Botman, Tư lệnh Hải quân Bỉ, nhấn mạnh rằng an ninh trên biển chưa bao giờ là điều có thể xem nhẹ. Ông cho biết, sau nhiều thập kỷ, hàng trăm nghìn quả mìn vốn là tàn tích của các cuộc chiến trước đây vẫn còn nằm rải rác dưới đáy Biển Bắc và Biển Baltic, trở thành mối đe dọa thường trực đối với tàu thuyền qua lại.

Thực tế cho thấy, kể từ khi xung đột ở Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, các lực lượng đã phát hiện khoảng 147 quả mìn trôi dạt, trong đó có nhiều loại đặc biệt nguy hiểm, trên vùng Biển Đen. Theo ông Botman, việc đưa vào sử dụng tàu M940 Oostende cùng các tàu cùng loại sẽ giúp Hải quân Bỉ chủ động hơn trong công tác bảo vệ tuyến hàng hải chiến lược, góp phần bảo đảm an toàn cho hoạt động vận tải và thương mại trên biển.

Ngoài nhiệm vụ chính là rà phá mìn, dòng tàu mới này còn được thiết kế để thực hiện nhiều chức năng khác nhau. Các thủy thủ có thể sử dụng tàu để khảo sát đáy biển nhằm bảo vệ những hạ tầng quan trọng như đường ống dẫn khí hay hệ thống cáp ngầm. Tàu cũng có khả năng chở theo đội đặc nhiệm phục vụ các chiến dịch đánh chặn, chống cướp biển, khủng bố, buôn lậu ma túy hoặc buôn người.

Trong những nhiệm vụ này, tàu được trang bị xuồng tốc độ cao FRISC, một loại xuồng tương tự Zodiac cỡ lớn, có thể thay thế vị trí của drone trong khoang và được thả ra qua hai cửa bên khi cần triển khai nhanh.

Việc đưa vào hoạt động tàu M940 Oostende không chỉ là thành tựu kỹ thuật đáng tự hào của ngành công nghiệp quốc phòng Bỉ, mà còn là biểu tượng cho sự hợp tác bền chặt giữa Bỉ và Hà Lan trong lĩnh vực an ninh hàng hải. Với khả năng tác chiến linh hoạt, vận hành tự động hóa và đảm bảo an toàn tối đa cho con người, dòng tàu quét mìn thế hệ mới này hứa hẹn sẽ định hình tương lai của hoạt động chống mìn tại châu Âu, góp phần củng cố an ninh trên các vùng biển chiến lược và bảo vệ những tuyến vận tải quan trọng của lục địa.