Bài 3: Kiến tạo chính quyền đô thị gần dân

Hành trình kiến tạo một chính quyền gần dân, sát việc vừa là bước đi chiến lược, vừa là minh chứng cho tầm nhìn phát triển đô thị hiện đại, bền vững của thành phố Cảng.

Nền tảng cho đổi mới

Sự hợp nhất Hải Phòng (cũ) và Hải Dương (cũ) đã tạo điều kiện để đồng bộ hóa cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và chính sách phát triển vùng. Các tuyến giao thông huyết mạch như: Quốc lộ 5, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đường ven biển, hệ thống cảng biển và sân bay Cát Bi được kết nối hiệu quả hơn, mở rộng không gian phát triển từ nội đô đến ngoại thành, từ vùng công nghiệp đến khu vực ven biển. Nhờ đó, tiềm năng tổng hợp của vùng được khai thác tối đa, tạo động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế - xã hội.

Đặc biệt, việc quy hoạch, mở rộng các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm đô thị, vùng nông nghiệp và dịch vụ theo hướng tích hợp đã giúp xóa bỏ ranh giới hành chính cục bộ, thúc đẩy liên kết vùng và nâng cao hiệu quả sử dụng đất đai, tài nguyên.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của quá trình hợp nhất là sự chuyển biến trong tư duy quản trị, từ mô hình “quản lý” sang “phục vụ”. Chính quyền địa phương 2 cấp được vận hành theo hướng tinh gọn, hiệu quả, lấy người dân làm trung tâm. Bộ máy hành chính không còn là nơi ban hành mệnh lệnh đơn thuần, mà trở thành người đồng hành, hỗ trợ và giải quyết các vấn đề sát thực tế.

Sau hợp nhất, số lượng đầu mối hành chính được tinh giản, giúp giảm chi phí vận hành, tăng hiệu quả điều hành và tránh sự chồng chéo trong xử lý công việc. Các chức năng, nhiệm vụ được phân định rõ ràng giữa cấp thành phố và cấp phường, xã tạo điều kiện cho sự chủ động, linh hoạt trong quản lý địa phương.

Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hải Phòng có 2 địa điểm (trụ sở chính đặt tại số 18, đường Hoàng Diệu, phường Hồng Bàng; địa điểm tiếp nhận đặt tại số 1, đường Tôn Đức Thắng, phường Lê Thanh Nghị). Từ ngày 1 - 28/7/2025, Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hải Phòng (ở 2 địa điểm) đã đón tiếp 6.858 lượt công dân đến liên hệ giải quyết thủ tục hành chính và tiếp nhận 8.306 hồ sơ cho tổ chức, cá nhân. Trung tâm đã tiếp nhận, phân loại, chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý 462 phản ánh, kiến nghị về quy định hành chính; đã hoàn thành và công khai kết quả xử lý 322 phản ánh, kiến nghị; đang xử lý 140 phản ánh, kiến nghị.

Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hải Phòng đã thiết lập nhóm zalo dành cho lãnh đạo của 114 địa phương để kịp thời truyền đạt chỉ đạo của lãnh đạo UBND thành phố; nhóm zalo hỗ trợ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ đầu mối thực hiện công tác kiểm soát thủ tục hành chính các sở, ban, ngành và địa phương để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác tiếp nhận, giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính.

Ông Nguyễn Văn Tùng (phường Hải An) cho biết, trước đây, người dân quen với hình ảnh chính quyền là nơi ban hành quy định, xử lý thủ tục, đôi khi còn mang tính hành chính cứng nhắc. Giờ đây, khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được vận hành, ông cảm nhận rõ sự thay đổi khi đến Trung tâm Phục vụ hành chính công làm các thủ tục. Đó là thủ tục hành chính nhanh, rõ ràng hơn. Cán bộ gần gũi, chủ động lắng nghe và hỗ trợ người dân tận tình, chu đáo. Dịch vụ công trực tuyến giúp tiết kiệm thời gian, công sức. 

Liên kết giá trị

Mô hình chính quyền đô thị 2 cấp mà Hải Phòng đang triển khai là minh chứng rõ nét cho tinh thần cải cách thể chế, đổi mới tư duy quản trị và nâng cao hiệu quả phục vụ. Đây là sự thay đổi về mặt tổ chức; đồng thời là sự chuyển mình toàn diện về cách tiếp cận phát triển, từ hành chính sang dịch vụ, từ cục bộ sang liên kết vùng, từ quản lý sang đồng hành.

Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Ngọc Châu khẳng định, dấu mốc hợp nhất lịch sử giữa Hải Dương cũ và Hải Phòng cũ đã đưa thành phố vươn lên vị trí thứ 3 toàn quốc về quy mô kinh tế, trở thành một siêu đô thị năng động, giàu tiềm năng, có không gian phát triển rộng lớn và khẳng định vai trò là cực tăng trưởng chiến lược của cả nước. 

Với khát vọng vươn lên, thành phố đặt mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế hàng đầu cả nước, đầu mối giao thương chiến lược của khu vực và quốc tế; là đô thị cảng biển lớn, đi đầu trong công nghiệp hóa, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo. Thành phố sẽ tập trung phát triển các lĩnh vực mũi nhọn như: logistics; dịch vụ cảng biển; du lịch; giáo dục; khoa học - công nghệ; hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ, kết nối thuận tiện đa phương thức. Địa phương tiếp tục phát huy các giá trị di sản thiên nhiên và văn hóa thế giới, đưa văn hóa trở thành nền tảng tinh thần của phát triển; đời sống nhân dân không ngừng nâng cao; quốc phòng - an ninh được bảo đảm; hội nhập quốc tế sâu rộng vì một Hải Phòng phát triển toàn diện, bền vững và đáng sống.

Theo Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng, hiện thực hóa mục tiêu trên, thành phố tiếp tục xây dựng chính quyền kiến tạo, phục vụ, hành động vì người dân và doanh nghiệp; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính toàn diện, công khai, minh bạch; nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo hiệu quả điều hành. 

Cùng đó, Hải Phòng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh hợp tác giữa Nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp trong đào tạo nghề, kỹ năng số, quản trị hiện đại, ngoại ngữ, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế. Địa phương chú trọng công tác quy hoạch với tầm nhìn dài hạn, hiện đại và đồng bộ, lấy quy hoạch làm công cụ dẫn dắt phát triển. Mọi dự án đầu tư sẽ được đặt trong tổng thể không gian quy hoạch, bảo đảm hiệu quả lâu dài, hài hòa giữa kinh tế với xã hội và đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Đồng thời, thành phố tăng cường liên kết vùng, hợp tác quốc tế, mở rộng không gian phát triển và chuỗi cung ứng chiến lược, phát huy vai trò đầu tàu động lực phía Bắc; là cực phát triển quan trọng, kết nối hiệu quả trong tam giác phát triển Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, các địa phương ven biển Đông Bắc, hai hành lang, một vành đai kinh tế giữa Việt Nam - Trung Quốc và các trung tâm kinh tế khu vực ASEAN, quốc tế.