Diện mạo mới của Thủ đô

Sông Hồng chảy qua Hà Nội, bồi đắp phù sa và ký ức ngàn năm, nhưng suốt một thời gian dài vẫn "đứng ngoài" quỹ đạo phát triển của đô thị. Nhận thức rõ điều này, tại Hội nghị chuyên đề của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội và kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 29) HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026  vừa qua đã nhất trí thông qua chủ trương triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng. Đây là dự án mang dấu ấn biểu trưng của Thủ đô trong kỷ nguyên mới, được Trung ương và Chính phủ quan tâm, chỉ đạo sát sao.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh, dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần tạo nên "Kỳ tích sông Hồng", phục vụ mục tiêu tăng trưởng GRDP từ 11% trở lên ngay trong năm 2026 và cả nhiệm kỳ 2026-2030; tạo nên diện mạo mới của Thủ đô Hà Nội “Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo” vươn mình thành đại đô thị sáng tạo, xanh, thông minh, kết nối toàn cầu.

Cũng theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, sau khi Bộ Chính trị đồng ý về chủ trương, tại kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 258/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô. Đây là những cơ sở chính trị và pháp lý rất quan trọng để Hà Nội hiện thực hóa tầm nhìn và khát vọng phát triển Thủ đô trong kỷ nguyên mới.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, dự án đầu tư Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng nằm trên trên khu vực dọc sông Hồng, từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở, thuộc địa giới hành chính của 19 xã phường của thành phố Hà Nội; trong đó phía Hữu Hồng đi qua 12 xã phường: Ô Diên, Thượng Cát, Đông Ngạc, Phú Thượng, Hồng Hà, Vĩnh Tuy, Vĩnh Hưng, Lĩnh Nam, Hoàng Mai, Thanh Trì, Nam Phù, Hồng Vân. Phía Tả Hồng đi qua 7 xã phường: Mê Linh, Thiên Lộc, Vĩnh Thanh, Đông Anh, Bồ Đề, Long Biên, Bát Tràng.

Dự án có quy mô diện tích khoảng 11.000 ha, bao gồm Trục đại lộ giao thông khoảng 80km; công viên cảnh qua, vui chơi giải trí khoảng 3.300 ha; giải phóng mặt bằng để tái thiết đô thị khoảng 2.100 ha.

Bên cạnh đó, dự án còn đầu tư tuyến Metro đi ngầm bên hữu ngạn sông Hồng (việc thiết lập tuyến Metro đi ngầm nhằm mục tiêu kết nối đồng bộ với hệ thống đường sắt đô thị của thành phố tới đây sẽ được triển khai theo hình thức Metro đi ngầm). Dự án có tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 855.000 tỷ đồng.

Đột phá từ cơ chế, chính sách đặc thù

Để triển khai các dự án mang tầm vóc chiến lược này, Hà Nội đang tận dụng tối đa các cơ chế đột phá từ Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù.

Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Lê Trung Hiếu cho biết, Nghị quyết cho phép HĐND thành phố quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án quy mô lớn, kể cả dự án quan trọng quốc gia. Đặc biệt, đối với lĩnh vực đất đai và giải phóng mặt bằng- một trong những khâu khó khăn nhất trong quy trình chuẩn bị dự án, Nghị quyết đã đưa ra cơ chế đột phá: cho phép UBND thành phố sử dụng ngân sách thành phố để thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trước khi lựa chọn nhà đầu tư là bước tiến mang tính cách mạng, giúp rút ngắn thời gian chuẩn bị và giảm rủi ro cho nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, cơ chế "bảo vệ cán bộ" dám nghĩ, dám làm cũng được thiết lập, tạo hành lang pháp lý an toàn để bộ máy chính quyền quyết liệt trong chỉ đạo và điều hành.

Chủ trương lớn của thành phố đã nhận được sự đồng thuận và kỳ vọng lớn từ đại biểu HĐND thành phố, chính quyền cơ sở và nhân dân. Đại biểu HĐND thành phố Hà Nội Trịnh Xuân Quang cho rằng: Ý tưởng về một đô thị lớn phát triển hai bên bờ sông Hồng thực sự bùng nổ và định hình rõ nét nhất sau năm 1954, đặc biệt là những năm 2000 với quy hoạch Thủ đô Hà Nội mở rộng, chuyển dịch trọng tâm phát triển sang phía Bắc sông Hồng với tầm nhìn Thủ đô phát triển bền vững, lấy sông Hồng là trái tim. Dự án này là khát vọng nhiều đời của người dân Hà Nội, của nhiều thế hệ lãnh đạo Thành phố nói riêng, lãnh đạo đất nước nói chung. Khát vọng ấy, kỳ tích ấy đang có cơ hội để sớm thành hiện thực.

Còn ông Phạm Huy Khôi (xã Bát Tràng) kỳ vọng trục đại lộ sẽ trở thành "đại lộ kinh tế", kết nối du lịch và nâng cao giá trị thương hiệu gốm sứ truyền thống. Đồng thời, công tác tái định cư được xem là cơ hội "kép": vừa di dời người dân khỏi vùng nguy cơ ngập lụt, vừa nâng cao chất lượng sống tại các khu đô thị mới hiện đại.

Theo kế hoạch, dự án được khởi công vào ngày 19/12/2025 và phấn đấu hoàn thành vào năm 2030, chào mừng kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng.

Như lời Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Trần Thế Cương, ước vọng ngàn đời của người dân Hà Nội đó là chúng ta có một kỳ tích. Nếu ở Hàn Quốc có "kỳ tích sông Hàn" và nay nếu dự án này mà triển khai đúng tiến độ, đúng chất lượng và phản ánh đúng với tâm tư hơi thở cuộc sống, cũng như kỳ vọng của HĐND, kỳ vọng của người dân Hà Nội, lãnh đạo thành phố cũng như lãnh đạo Trung ương thì chúng ta sẽ có “kỳ tích sông Hồng” là điểm đến, là khu du lịch, nâng cao đời sống văn hóa của người dân…