“Hệ sinh thái này cần được phát triển theo hướng liên kết toàn khu vực, vừa tạo thuận lợi cho khách hàng, vừa góp phần phòng, chống gian lận và lừa đảo xuyên biên giới, một vấn đề đang được quan tâm mạnh mẽ tại các diễn đàn Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)”, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho biết.

Đẩy mạnh tích hợp dịch vụ tài chính đa kênh

Tại Tọa đàm "Tăng tốc phát triển hệ sinh thái ngân hàng số" diễn ra ngày 27/11, đại diện VNBA nhấn mạnh: Xây dựng hệ sinh thái số không chỉ là vấn đề công nghệ mà là bài toán tổng thể về pháp lý, dữ liệu và an ninh. Chuyển đổi số cũng không phải là cuộc chơi đơn lẻ, mà cần sự liên kết chặt chẽ, hài hòa lợi ích để xây dựng hệ sinh thái chung vững mạnh, sẵn sàng vươn ra quốc tế.

Theo đại diện Vietcombank, thời gian qua, Đảng, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đưa ra nhiều quyết sách quan trọng, được coi là kim chỉ nam cho hệ thống ngân hàng, các ngân hàng thương mại (NHTM) thực thi. Trong đó có Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia.

Nghị quyết số 03 và số 71 của Chính phủ Ban hành Chương trình hành đồng của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 57; Chiến lược chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2030 (Quyết định 3579) về kết nối, tích hợp và mở rộng liên ngành để hình thành hạ tầng dữ liệu ngành Ngân hàng.

“Tại Vietcombank (VCB), hiện có các nền tảng số VCB Digibank, VCB Digibiz, VCB CashUp, VCB iCare, VCB Online lending, VCB tablet đã trở thành công cụ tài chính quen thuộc cho rất nhiều cá nhân và doanh nghiệp. Hiện có 17 triệu khách hàng sử dụng thường xuyên kênh số của VCB với 96 triệu giao dịch/ngày; 99,5% giao dịch bán lẻ và 60% giao dịch bán buôn”, đại diện Vietcombank cho biết.

Phía Vietcombank đề xuất, Việt Nam sớm hoàn thiện khung pháp lý cho việc chia sẻ dữ liệu ở quy mô nền kinh tế (Open data). Trong đó ban hành khung pháp lý chuyên biệt cho việc chia sẻ dữ liệu ở quy mô nền kinh tế (Open data); cần quy định rõ tiêu chuẩn kỹ thuật, trách nhiệm pháp lý và quyền - nghĩa vụ các bên khi chia sẻ dữ liệu, giúp ngân hàng mạnh dạn hợp tác, phát triển dịch vụ số minh bạch, an toàn.

“Kiến nghị Nhà nước cho phép NHTM có vốn Nhà nước đầu tư hoặc thành lập công ty công nghệ (Fintech). Tại điều 111 Luật các tổ chức tín dụng (TCTD) có quy định về góp vốn, mua cổ phần của các NHTM nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể đối với lĩnh vực nghiên cứu khoa học, Fintech. Vì vậy, Nhà nước cần có thêm hướng dẫn cụ thể, cho phép NHTM có vốn Nhà nước sử dụng quỹ phát triển KH&CN để góp vốn hoặc thành lập các công ty Fintech. Ngoài ra, Chính phủ mở rộng cơ chế thử nghiệm sandbox cho các lĩnh vực công nghệ mới như tài sản số, token hóa, blockchain (Nghị định 94/2025/NĐ-CP)”, đại diện Vietcombank đề xuất.

Gỡ vướng trong kết nối kỹ thuật, chuẩn hóa thanh toán quốc tế

Nhấn mạnh hệ thống ngân hàng Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tốc độ chuyển đổi số nhanh nhất khu vực với nhiều kết quả ấn tượng, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của người dân, tuy nhiên, TS Nguyễn Quốc Hùng cũng chỉ ra một số vướng mắc trong việc kết nối kỹ thuật, chuẩn hóa thanh toán quốc tế...

"Có những trường hợp hạ tầng kỹ thuật đã sẵn sàng nhưng khi triển khai lại phát sinh vướng mắc. Dù các kênh thanh toán qua mã QR với Lào, Campuchia đã được cải thiện nhờ sự phối hợp tích cực, song bài toán về chi phí và cơ chế chia sẻ lợi ích khi mở rộng sang thị trường quốc tế vẫn cần được bàn thảo kỹ lưỡng", TS. Nguyễn Quốc Hùng cho biết.

Để tháo gỡ các điểm nghẽn và tăng tốc phát triển hệ sinh thái ngân hàng số, TS. Nguyễn Quốc Hùng đã nêu một số trọng tâm cần hành động ngay, đó là chuẩn hóa tiêu chuẩn, tức là xây dựng nền tảng số dùng chung để giảm chi phí kết nối và nâng cao trải nghiệm khách hàng; cơ chế dữ liệu và bảo vệ quyền riêng tư phù hợp với Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân; đảm bảo an toàn, bảo mật là yêu cầu tiên quyết trong mọi bước triển khai; xây dựng khung phí minh bạch và cơ chế phân chia lợi ích hợp lý khi triển khai dịch vụ xuyên biên giới.

Để phát triển hệ sinh thái ngân hàng số, Việt Nam cần tăng cường hợp tác liên ngành, đặc biệt các dự án số hóa tài trợ thương mại và phòng chống gian lận với sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước, ngân hàng thương mại và VNBA.

“Việc xây dựng và tăng tốc phát triển hệ sinh thái ngân hàng số, không chỉ là nhu cầu nội tại của từng TCTD, mà còn là yêu cầu cấp thiết để phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, trong bối cảnh Chính phủ đang đẩy mạnh Chương trình chuyển đổi số Quốc gia, ngành Ngân hàng được xác định là một trong những lĩnh vực đi đầu, giữ vai trò ‘hạ tầng tài chính’ cho nền kinh tế số và các dịch vụ công trực tuyến”, ông Đỗ Việt Hùng, thành viên Ủy ban Chính sách VNBA, thành viên HĐQT Vietcombank chia sẻ.