Tọa đàm “Intelligent Generation NOW – Thế hệ thông minh đương thời” trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa thu (HEF) 2025 (diễn ra từ 25-27/11) thu hút đại diện cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp công nghệ và hàng trăm bạn trẻ.

Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được nhấn mạnh mục tiêu của HEF năm nay là truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, làm rõ vai trò của họ trong “chuyển đổi kép”, vừa chuyển đổi số, vừa chuyển đổi xanh vì phát triển bền vững. Thành phố kỳ vọng thông qua các tọa đàm, góc nhìn từ giới trẻ, chuyên gia và doanh nghiệp sẽ góp phần định hình chính sách về nhân lực số, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).

Ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) chia sẻ bối cảnh thế giới đang bước vào thời kỳ mà AI, kinh tế xanh và công nghệ sâu tác động đến mọi quyết định của chính phủ và doanh nghiệp; kêu gọi người trẻ Việt Nam không chỉ dừng lại ở vai trò “người dùng công nghệ”, mà phải trở thành lực lượng kiến tạo, tham gia định hình chính sách và sản phẩm cho tương lai.

Phiên trao đổi cùng giới trẻ do Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, ông Jonathan Wallace Baker điều phối, với sự tham gia của nhiều gương mặt trẻ tiêu biểu: Nhà khởi nghiệp, nhà hoạt động xã hội, sinh viên và nhà khoa học trẻ. Những câu chuyện khởi nghiệp công nghệ, ứng dụng AI trong giáo dục, y tế, môi trường… cho thấy một thế hệ tự tin hội nhập, nhưng cũng đối mặt với áp lực phải học suốt đời và liên tục cập nhật kỹ năng mới.

Trong phiên phát biểu truyền cảm hứng với chủ đề “AI cho mọi người và vai trò của giới trẻ trong việc dẫn dắt chuyển đổi”, ông Đặng Văn Tú, Phó Chủ tịch SVP/Giám đốc Công nghệ (CTO) Tập đoàn Công nghệ CMC cho rằng, thanh niên Việt Nam đang đứng trước “cơ hội chưa từng có” để bứt phá trong lĩnh vực AI, nhưng khoảng cách về kỹ năng và hạ tầng vẫn là thách thức lớn.

Từ góc nhìn doanh nghiệp công nghệ, ông Tú đề xuất bốn nhóm chính sách và mô hình hợp tác để mở rộng nguồn nhân lực AI ở tầm quốc gia gồm: Xây dựng Khung năng lực kỹ năng AI quốc gia. Theo đó, khung này cần mô tả rõ các nhóm năng lực mà học sinh, sinh viên, kỹ sư, công chức và chuyên gia phải đạt được ở từng bậc trình độ. Khi có chuẩn chung, trường đại học, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp có thể thiết kế chương trình “ăn khớp” với nhau, giúp việc đào tạo và bồi dưỡng kỹ năng AI được triển khai nhanh, đồng bộ trên toàn quốc.

Tiếp đó là sự đổi mới mô hình hợp tác đại học, doanh nghiệp. Trường đại học thường cập nhật lý thuyết nhanh, trong khi doanh nghiệp có dữ liệu thật, hạ tầng thật và bài toán thực tế. Mô hình hiệu quả là “đồng giảng dạy”: Đại học lo nền tảng, doanh nghiệp mang phòng lab AI, bộ dữ liệu, dự án thực tế và lộ trình nghề nghiệp vào lớp học. CMC đang triển khai cách làm này với Trường Đại học CMC và một số đối tác, nhưng cần mở rộng trên bình diện quốc gia.

Đồng thời, việc đầu tư hạ tầng AI mở cho đào tạo và thử nghiệm. “Kỹ năng AI không thể phát triển nếu người trẻ không được chạm vào GPU, dữ liệu, sandbox và các nền tảng AI công khai để xây agent, mô hình và ứng dụng” ông Tú nhấn mạnh.

Cuối cùng là tăng cường hợp tác toàn cầu về đào tạo và nghiên cứu AI. Việt Nam đẩy mạnh hợp tác với các tập đoàn công nghệ và phòng thí nghiệm nghiên cứu hàng đầu để cùng đào tạo kỹ sư LLM (mô hình ngôn ngữ lớn), chuyên gia an toàn AI và đội ngũ xây dựng khung quản trị AI.. Không thể nói tới chủ quyền số, chủ quyền AI nếu không có đội ngũ người Việt đủ năng lực làm chủ hệ thống và luật chơi.

“Bốn trụ cột này không chỉ giúp Việt Nam có thêm kỹ sư, mà quan trọng hơn là hình thành thế hệ nhân tài có thể thiết kế và dẫn dắt các giải pháp AI cho cả khu vực”, ông Tú nhận định.

Trong phiên “Chính sách phát triển nhân tài trong kỷ nguyên số”, các chuyên gia, đại diện UNESCO, các trường đại học quốc tế và doanh nghiệp Việt Nam bàn sâu về cách xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao.

Ông Đằng Văn Tú nhấn mạnh vai trò của việc Việt Nam chủ động tham gia các khung khổ toàn cầu như Global Digital Compact và khuyến nghị của UNESCO về đạo đức AI. Điều này quan trọng trên ba phương diện: Xây dựng niềm tin quốc tế; Tạo nền tảng hợp tác xuyên biên giới; Định hình bản sắc chiến lược của Việt Nam trong kỷ nguyên AI.

Kết thúc phiên thảo luận, thông điệp “AI Generation NOW – Hành động từ hôm nay” được nhấn mạnh: Nếu có khung chính sách phù hợp, hạ tầng mở và sự đồng hành của các đối tác tiên phong doanh nghiệp số, thế hệ trẻ Việt Nam hoàn toàn có thể không chỉ theo kịp, mà còn góp phần viết nên “luật chơi mới” của kỷ nguyên AI.