Sự kiện thu hút khoảng 350 chuyên gia đầu ngành, nhà quản lý, nhà khoa học, đại diện doanh nghiệp BĐS... thảo luận sâu về vai trò của giao thông xanh tốc độ cao trong việc tái định hình không gian phát triển đô thị, kết nối cộng đồng và kiến tạo mô hình đô thị biển bền vững theo chuẩn ESG++ (Bộ tiêu chuẩn đánh giá mức độ môi trường, xã hội, quản trị phục vụ phát triển bền vững).

Theo ông Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Vnrea, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử BĐS Việt Nam, khi giao thông xanh được đặt ở vị trí chiến lược của phát triển đô thị, không chỉ đơn thuần là rút ngắn khoảng cách địa lý, mà mở ra không gian phát triển mới, nơi người dân được kết nối tốt hơn, môi trường được bảo vệ tốt hơn và các giá trị đô thị được tích lũy bền vững hơn.

Thảo luận tại Toạ đàm, PGS.TS.KTS Trần Minh Tùng, chuyên gia kiến trúc quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cho rằng, sự “mở rộng” biên độ xã hội hiện nay phải đi đôi với việc bảo vệ các giá trị cốt lõi của thiên nhiên. Tốc độ cao của hệ thống metro cho phép thành phố thực hiện chiến lược phát triển kiểu “nhảy cóc”, tức là kết nối trực tiếp hai điểm nút mà không cần phát triển dàn trải dọc theo tuyến đường, từ đó bảo vệ được sự nguyên vẹn của rừng ngập mặn Cần Giờ, “lá phổi” của TP Hồ Chí Minh.

Còn PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái, Phó Chủ tịch Hội Kinh tế Vận tải Đường sắt Việt Nam, Trưởng khoa Vận tải Kinh tế, Trường Đại học Giao thông Vận tải nhận định: Với các siêu đô thị lấn biển như Cần Giờ, câu hỏi không còn là “có nên làm giao thông hay không”, mà là làm giao thông theo mô hình nào để đô thị phát triển đúng trật tự và không trả giá về sau. Nếu giao thông chủ đạo là đường bộ phụ thuộc ô tô cá nhân, đô thị sẽ tỏa rộng không kiểm soát, phát thải cao và phụ thuộc vào phương tiện riêng lẻ; ngược lại, nếu trục chủ đạo là giao thông với khả năng vận chuyển nhanh,ít phát thải, đô thị sẽ phát triển đa trung tâm, tối ưu các nguồn lực và giảm thiểu chi phí xã hội trong dài hạn.

Đặc biệt, PGS.TS. Nguyễn Hồng Thái chỉ ra rằng “giao thông xanh tốc độ cao sẽ tạo động lực tăng trưởng cho các đô thị biển. Tốc độ cao khi được “nén” thời gian di chuyển xuống mức có thể quản trị được khoảng cách kinh tế xã hội, kết hợp với yếu tố xanh, giảm phát thải, hạn chế xâm lấn và ưu tiên phương tiện sạch sẽ giúp mô hình phát triển không trở thành “đại công trường bê tông” mà giữ được bản sắc và sinh thái.

Nhiều chuyên gia khẳng định, khi giao thông được thiết kế xanh, người dân có điều kiện tiếp cận các dịch vụ công cộng, không gian xanh, dịch vụ tiện ích và cơ hội tương tác xã hội, giúp cộng đồng phát triển bền vững, gắn kết và có trách nhiệm với nhau. Ý tưởng này rõ nét hơn đối với cấu trúc đô thị biển Cần Giờ, gồm: Hệ thống giao thông xanh, phương tiện vận tải công cộng thân thiện với môi trường, không gian đi bộ ven biển, các tuyến kết nối đa chiều, vừa rút ngắn hành trình di chuyển, giảm áp lực môi trường, vừa tạo ra không gian sống phong phú, linh hoạt.

Quan điểm này cũng được minh chứng bởi các nghiên cứu của Vires. Cần Giờ hội tụ các điều kiện thiên nhiên, vị trí chiến lược và tiềm năng kinh tế xã hội để trở thành một đại đô thị biển ESG++ tiêu biểu ở châu Á trong thập kỷ tới. Vires nhấn mạnh giao thông xanh là điều kiện tiên quyết để cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo tồn hệ sinh thái, nhất là đối với các không gian nhạy cảm như rừng ngập mặn, vùng ven biển và mặt nước; đồng thời là trụ cột quan trọng của mô hình đô thị biển ESG++, nơi phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sống không tách rời nhau mà được tích hợp trong chiến lược dài hạn, thích ứng và có trách nhiệm.

Từ góc nhìn thị trường, ông Bùi Văn Doanh, Viện trưởng Vires cho rằng, các mô hình đô thị biển theo định hướng ESG++ đang góp phần thiết lập những chuẩn mực mới cho thị trường BĐS Việt Nam, không chỉ tạo ra sản phẩm, các dự án này còn góp phần định hình chuẩn mực về chất lượng sống, quản trị phát triển và giá trị bền vững, qua đó nâng tầm vị thế của BĐS Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Cần Giờ không chỉ là một đô thị biển đang hình thành, mà là biểu tượng cho cách tiếp cận phát triển mới của Việt Nam, nơi tăng trưởng kinh tế gắn chặt với bảo tồn sinh thái và chất lượng sống của con người.

Về vấn đề này, ông Phạm Nguyễn Toan khẳng định, giao thông xanh tốc độ cao không còn là lựa chọn giữa “xanh hay nhanh”, mà là hành trình phát triển hài hòa và bền vững. Khi giao thông được đặt đúng vị trí, sẽ đảm bảo kết nối không gian, kiến tạo giá trị cộng đồng, nâng tầm chất lượng sống và mở ra những giới hạn phát triển mới cho các đô thị.