Lễ hội năm nay sẽ diễn ra nhiều nghi thức và hoạt động nghệ thuật truyền thống đặc sắc của cả Việt Nam và Nhật Bản, tiêu biểu như: Lễ Hỏa Tịnh cầu an, Niệm Phật Tam muội, nghi thức Tán hoa cúng dường, chép kinh, tọa thiền buổi sáng, lễ cúng Phật bản tôn chùa Ba Sao…

Thượng tọa Thích Minh Quang, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Phó Trụ trì chùa Tam Chúc cho biết, Lễ hội giao lưu văn hóa Phật giáo Việt Nam - Nhật Bản được tổ chức hai năm một lần. Năm nay, chùa Tam Chúc tiếp tục vinh dự được chọn làm địa điểm tổ chức lần thứ hai. Nếu như lần đầu chỉ có 29 phật tử Nhật Bản tham dự, thì năm nay dự kiến có trên 1.000 phật tử và du khách Nhật Bản đến lễ hội. Tại đây, các đại biểu và phật tử sẽ cùng tham dự những nghi lễ tôn giáo truyền thống cổ xưa của Nhật Bản, cầu nguyện cho khách tham dự đạt được ước nguyện, giải trừ khó khăn và mạnh khỏe, bình an để tăng cường giao lưu tôn giáo giữa hai nước Việt Nam, Nhật Bản.

Đặc biệt, Lễ Hỏa Tịnh cầu an là nghi lễ thu hút đông đảo phật tử và du khách. Đây là một thực hành cổ xưa của Nhật Bản kết hợp giữa Phật giáo Ấn Độ, Phật giáo bí truyền và Đạo giáo Trung Quốc.

Nghi lễ Hỏa Tịnh (Saito Ogomaku) là một nghi thức bí truyền của Phật giáo Nhật Bản mang ý nghĩa thiêng liêng nhằm giải quyết các vấn đề khó khăn và đạt được ước nguyện. Với sức mạnh biểu trưng của lửa, Lễ Hỏa Tịnh nhắc nhở con người biết trân trọng những phước lành của mặt trời - nguồn năng lượng nuôi dưỡng sự sống và nghi thức sử dụng sức mạnh của mặt trời để xua đuổi những điều xấu và bệnh tật.

Bên cạnh đó, sự kiện Nghi lễ tán hoa được tổ chức dựa trên truyền thuyết khi Phật hoặc Bồ Tát hiện ra để tiếp dẫn chúng sinh, các tín đồ và các vị thần thiên giới sẽ rải hoa để ca ngợi và tán thán. Một trong những ví dụ tiêu biểu là câu chuyện Nho Đồng Phạm Sĩ (Judo Bonshi) - tiền thân của Phật Thích Ca đã rải hoa cúng dường Phật Nhiên Đăng (Nentobutsu). Việc tán hoa trong pháp hội được thực hiện với ý nghĩa: dùng hương thơm của hoa để xua đuổi các ma quái, thần dữ. Thanh tịnh hóa đạo tràng và tiếp đón Phật.

Ông Nguyễn Xuân Trung, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Dịch vụ và Du lịch Chân Tâm cho biết, vinh dự khi Khu du lịch quốc gia Tam Chúc được lựa chọn làm nơi tổ chức lễ hội. Đây là dịp để người dân Ninh Bình và du khách trong, ngoài nước cảm nhận, khám phá những nét văn hóa độc đáo mang đậm màu sắc truyền thống của đất nước Nhật Bản thông qua nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật đặc sắc đến từ xứ sở Mặt trời mọc; đồng thời, tìm hiểu các thông tin về những điểm tham quan du lịch hấp dẫn, những tập quán văn hóa tiêu biểu của Nhật Bản. Đây cũng là dịp tạo ra cơ hội để nhiều người Nhật đang cư trú tại Việt Nam biết đến Tam Chúc và các địa điểm văn hóa tâm linh tại Ninh Bình.

Lễ hội giao lưu văn hóa phật giáo Việt Nam - Nhật Bản giúp mỗi phật tử, nhân dân hiểu thêm và được trải nghiệm các nghi thức đặc sắc giao thoa văn hóa của phật giáo 2 nước và thắt chặt hơn mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Việt Nam-Nhật Bản; qua đó góp phần thúc đẩy các hoạt động giao lưu văn hóa, kinh tế - xã hội để cùng chung tay xây dựng hai dân tộc phát triển bền vững.