Những ngày cuối tháng 11, khi màn sương trên rẻo cao Lào Cai còn ẩn hiện, chúng tôi đã có mặt tại Đội Kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Lào Cai) - nơi được coi là đơn vị nòng cốt và tiên phong trên mặt trận chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Qua câu chuyện của anh Nguyễn Văn Lâm, Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan cùng bảng thành tích của Đội Kiểm soát Hải quan, chúng tôi càng khâm phục những chiến công của các anh đã góp phần đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự xã hội, bình ổn thị trường, an sinh xã hội trên địa bàn vùng biên hiểm trở.

Tang vật thu được sau một đợt truy quét hàng lậu của lực lượng Hải quan Lào Cai.

Anh Lâm chia sẻ: Theo thông lệ, từ nay đến Tết Nguyên đán Giáp Ngọ 2014, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, hàng lậu, hàng giả, gian lận thương mại sẽ tiếp diễn phức tạp, đặc biệt là các mặt hàng cấm, hàng nhạy cảm, các mặt hàng cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, hàng hóa xuất nhập khẩu có điều kiện, có thuế suất cao, giá trị lớn như: ma tuý, pháo nổ, vũ khí, chất nổ, đồ chơi bạo lực, rượu bia, khoáng sản, xăng dầu, vàng, ngoại tệ, các loại gia súc, gia cầm, quần áo, các loại thực phẩm, đồ uống...

Cán bộ hải quan Trần Văn Bằng tiếp lời: Chuyên án đáng nhớ nhất, lớn nhất trong năm nay là vụ gian lận thương mại bắt 17 ô tô quặng với hơn 800 tấn quặng thô, trị giá lên tới hơn 700 triệu đồng. Toàn đội và các phòng nghiệp vụ đã phải mưu trí đấu tranh không để các gian thương có cơ hội xuất hàng qua biên giới. Để làm chuyên án này anh em đã nhiều đêm không thể về nhà sum họp bên bữa cơm gia đình. Hàng tháng trời mật phục và điều tra theo nguồn tin từ Hà Nội, Thái Nguyên rồi Lào Cai. Cuối cùng với những bằng chứng không thể chối cãi, đối tượng đã phải thừa nhận hành vi gian lận thương mại của mình.

Phải trắng đêm bám địa bàn, thậm chí mất rất nhiều thời gian để điều tra, bắt giữ tội phạm, nhưng với cán bộ Đội Kiểm soát Hải quan, phần thưởng có giá trị lớn nhất đối với các anh là đã góp phần tạo điều kiện thông thoáng cho các dòng hàng xuất nhập, bình ổn thị trường và giữ vững an ninh chính trị biên giới.

Gần đây nhất, ngày 9/11/2013, Tổ tuần tra kiểm soát - Đội Kiểm soát Hải quan chủ trì, phối hợp với Đội công tác liên ngành chống buôn lậu thuộc Ban chỉ đạo 127 của tỉnh Lào Cai phát hiện lô hàng lậu là ga trải giường với tổng trị giá khoảng 40 triệu đồng của Hoàng Văn Thủy, sinh năm 1971, trú tại số nhà 083, tổ 4, phường Phố Mới, thành phố Lào Cai. Trước đó, tháng 8/2013, tại quốc lộ 70, thuộc tổ 11, phường Lào Cai, thành phố Lào Cai, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Trạm Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai bắt giữ 3 xe máy chở gà, vịt thương phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Theo Cục Hải quan Lào Cai, thủ đoạn của đối tượng buôn lậu chủ yếu là lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý cửa khẩu, biên giới, chia nhỏ hàng hóa rồi thuê cư dân biên giới vận chuyển trái phép vào nội địa; dùng phao nổi vượt sông Hồng, lợi dụng các bờ lau ven sông để ẩn nấp và tẩu tán hàng qua biên giới.

Tính đến đầu tháng 11/2013, Cục Hải quan Lào Cai đã phát hiện, bắt giữ 82 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và các vụ vi phạm về thủ tục hải quan, tăng 14 vụ so với năm 2012. Trong đó: buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới là 19 vụ; vi phạm thủ tục hải quan là 51 vụ; phối hợp với các lực lượng khác 12 vụ (trong đó có 3 vụ ma túy).

Có được những chiến công trên là sự cố gắng nỗ lực của tập thể, lãnh đạo Cục Hải quan Lào Cai. Đặc biệt, là sự đóng góp của các “chiến sỹ” Đội Kiểm soát Hải quan đã băng đèo vượt suối, bám sát địa bàn, cơ sở để nắm bắt nguồn tin. Ông Phạm Ngọc Thạch, Cục phó Cục Hải quan Lào Cai chia sẻ: Nếu không gần dân, gắn bó với cơ sở thì khó làm lắm. Nhiều nguồn tin có giá trị được chuyển đến Cục Hải quan Lào Cai cũng từ bà con cư dân biên giới.

Trong những tháng cuối năm, Đội Kiểm soát Hải quan tăng cường các biện pháp nghiệp vụ nhằm quản lý chặt địa bàn, thu thập thông tin về hoạt động của các đối tượng, phối hợp với các lực lượng chức năng và chính quyền địa phương chủ động phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về hải quan. Bên cạnh đó, Đội cũng nâng cao công tác kiểm tra, giám sát các mặt hàng cấm xuất khẩu, nhập khẩu, bám sát các địa bàn trọng điểm, kịp thời đấu tranh có hiệu quả đối với các hành vi, hoạt động gian lận thương mại, buôn lậu tại cửa khẩu.

Bài và ảnh: Nguyễn Thắng