Ngày 25/7/1947, Festival đầu tiên của thanh niên và sinh viên thế giới đã khai mạc tại Prague, Tiệp Khắc. Kể từ đó đến nay, Festival của thanh niên và sinh viên thế giới tiếp tục được tổ chức ở nhiều quốc gia khác nhau, mỗi Festival có chương trình hoạt động riêng phù hợp bối cảnh tình hình thế giới. Đoàn đại biểu thanh niên Việt Nam tham gia đầy đủ và tích cực tại các kỳ Festival kể từ lần thứ 2 với nhiều thành công rực rỡ.

Mùa hè năm 1945, tại London đã diễn ra Hội nghị Thanh niên Thế giới bàn về lý tưởng vì hòa bình của thanh niên trước những hậu quả nặng nề của chiến tranh thế giới thứ II. Chính trong Hội nghị này, Liên đoàn Thanh niên Dân chủ Thế giới đã được thành lập và ý tưởng tổ chức định kỳ Festival Thanh niên và Sinh viên thế giới chính thức ra đời.

Diễn đàn lớn của thanh niên thế giới

Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới là một trong những hoạt động chính trị quốc tế quan trọng và là diễn đàn lớn của thanh niên. Trải qua gần 70 năm, kể từ năm 1947 đến nay đã có 18 kỳ Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới được tổ chức tại nhiều quốc gia khác nhau. Tại mỗi thời điểm, nội dung hoạt động cụ thể của Festival có những điểm khác nhau trên nhiều phương diện, nhưng tinh thần nổi bật xuyên suốt qua các kỳ Festival là thể hiện lòng yêu chuộng tự do, hòa bình và phát triển của đông đảo giới trẻ, cùng xiết chặt tay nhau đoàn kết chống lại áp bức, bất công.

Thời gian đầu, các Festival tập trung vào các hoạt động văn hóa, thể thao và giải trí. Các Festival sau dần mở rộng sang cả các vấn đề chính trị với sự tham gia ngày càng đông đảo của các tầng lớp, không có sự phân biệt chủng tộc, tôn giáo, phong tục tập quán. Tiêu chí của các Festival cũng được xác định rõ về các vấn đề như: những tiến bộ của xã hội; bảo vệ các ý tưởng hòa bình, hữu nghị và đoàn kết.

Trong lịch sử 18 kỳ Festival thì Festival lần đầu tiên được tổ chức tại châu Á là Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới lần thứ 13.  Được tổ chức vào tháng 7 năm 1989 tại Bình Nhưỡng, thủ đô nước CHDCND Triều Tiên, Festival lần thứ 13 có chủ đề: “Vì tình đoàn kết chống đế quốc, vì hòa bình và hữu nghị”.

Hình ảnh lễ khai mạc Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới lần thứ 3 tại Berlin.

Sau khi các nước xã hội chủ nghĩa Ðông Âu và Liên Xô cũ sụp đổ, trong  điều kiện rất khó khăn, Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới lần thứ 14 được tổ chức vào tháng 8 năm 1997 tại Havana, Cuba. Sự có mặt của đông đảo thanh niên, đại diện cho hơn 3.000 tổ chức thanh niên, đã chứng tỏ sức tập hợp mạnh mẽ của phong trào Festival, thể hiện nhu cầu to lớn và sự gắn bó của thanh niên thế giới với nhau.

Festival đầu tiên của thế kỷ 21 và cũng là Festival đầu tiên được tổ chức tại châu Phi là Festival lần thứ 15. Được tổ chức từ ngày 8 đến 16/8/2001, Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới lần thứ 15 có chủ đề “Toàn cầu hóa cuộc đấu tranh vì hòa bình, đoàn kết, phát triển chống đế quốc”. 

Gần đây nhất là Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới lần thứ 18, tổ chức từ ngày 7 đến 14/12/2013 tại thủ đô Quito, Cộng hòa Ecuador với chủ đề “Thanh niên đoàn kết chống lại chủ nghĩa đế quốc vì một thế giới hòa bình, đoàn kết và tiến bộ”.

Những người tham dự Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới đến từ các dân tộc khác nhau, có màu da và ngôn ngữ khác nhau, nhưng trong các cuộc hội thảo tại Festival, họ cùng có chung tiếng nói của tình đoàn kết chống đế quốc, của hòa bình và hữu nghị.

Đoàn Việt Nam tham gia tích cực tại các Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới

Đoàn đại biểu thanh niên Việt Nam tham gia đầy đủ và tích cực tại các kỳ Festival kể từ Festival lần thứ 2 và để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn bè quốc tế.

Đến tham dự các kỳ Festival, đoàn Việt Nam đã tổ chức trưng bày triển lãm về Việt Nam đất nước con người, tổ chức "Ngày Việt Nam". Đoàn có các cuộc gặp gỡ song phương, giao lưu với các đoàn đại biểu và các tổ chức thanh niên các nước, biểu diễn văn nghệ cũng như giới thiệu văn hoá ẩm thực của Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Bí thư thứ nhất TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Nguyễn Đắc Vinh và Phó Trưởng ban Đối ngoại TƯ Trần Đắc Lợi dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam trong lễ khai mạc Festival tại Ecuador năm 2013. Ảnh: San Hải-TTXVN

Một trong những hoạt động quan trọng luôn được Ðoàn đại biểu thanh niên Việt Nam tham gia trong các kỳ Festival là gặp mặt song phương với các đoàn đại biểu thanh niên các quốc gia, lãnh thổ trên toàn thế giới. Mục đích của các cuộc gặp này là nhằm củng cố và tăng cường quan hệ, tìm hiểu thêm về các mô hình hoạt động, tư tưởng mới trong phong trào thanh niên; qua đó, giới thiệu và tuyên truyền về những thành tựu của đất nước Việt Nam và của Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Trong phong trào thanh niên thế giới, Việt Nam luôn có những đóng góp tích cực. Trên cơ sở lập trường trước sau như một về mục tiêu của phong trào là vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội, Việt Nam luôn chia sẻ các quan điểm, ý kiến khác nhau để cùng tìm ra giải pháp thích hợp cho các khuynh hướng của phong trào thanh niên quốc tế, đảm bảo giữ gìn đoàn kết sự thống nhất trong phong trào thanh niên thế giới.

Việt Nam cũng đã chủ động nhiều lần đăng cai các hội nghị của Liên đoàn Thanh niên Dân chủ thế giới, tham gia tích cực các hoạt động của Liên đoàn; đăng cai hội nghị trù bị Festival và các hội nghị chuyên đề khu vực và quốc tế theo mục tiêu chung của của phong trào thanh niên quốc tế. Các ý kiến của đoàn Việt Nam trên các diễn đàn luôn được các bạn bè quốc tế đánh giá cao.

Thông qua các hoạt động tại Festival Thanh niên, Sinh viên thế giới, thanh niên Việt Nam đã và đang tăng cường hơn nữa tình đoàn kết, hợp tác hữu nghị với tuổi trẻ các nước, góp tiếng nói tích cực vào phong trào thanh niên, sinh viên thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Trung tâm Thông tin Tư liệu/TTXVN