Trong cuộc “đối đầu” tại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giữa việc kiểm soát lạm phát và hạn chế thất nghiệp, yếu tố thứ hai đã chiếm ưu thế vào ngày 10/12 và có thể tiếp tục dẫn dắt chính sách vào năm 2026 nếu yếu kém của thị trường lao động trở nên rõ ràng hơn.
Trụ sở Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN
Theo nhận định của CNBC, trong ngắn hạn, lo ngại về tình hình việc làm đã dẫn tới việc hạ lãi suất chính của ngân hàng trung ương 0,25 điểm phần trăm, mặc dù có chia rẽ với tỷ lệ 9-3. Trong tương lai, các dấu hiệu cho thấy các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ dễ nghiêng về hạ thêm nếu thị trường lao động tiếp tục yếu.
Tại cuộc họp báo ngày 10/12, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhiều lần đề cập đến khả năng tăng trưởng việc làm đã giảm sút trong những tháng gần đây, một điều kiện cho thấy cần phải nới lỏng chính sách tiền tệ.
Vấn đề nằm ở ước tính hàng tháng mà Cục Thống kê Lao động (BLS) thực hiện về việc thị trường lao động bị ảnh hưởng như thế nào bởi việc các doanh nghiệp đóng cửa và mở cửa. Ước tính này, được gọi là mô hình sinh-tử, đưa ra dự đoán về số lượng việc làm được tạo ra từ các doanh nghiệp mới thành lập và số lượng việc làm bị mất đi do các doanh nghiệp đóng cửa.
Ông Powell cho biết mô hình này có thể đã làm dư ước tính khoảng 60.000 việc làm mỗi tháng kể từ tháng 4. Với mức tăng trung bình chỉ dưới 40.000 việc làm trong giai đoạn này, mức dư ước này tương đương với mất khoảng 20.000 việc làm mỗi tháng. Ông gọi sự chênh lệch này là “một dạng đếm dư có hệ thống” và dự báo sẽ có những điều chỉnh lớn đối với số liệu tăng trưởng việc làm.
Tháng 9, BLS công bố ước tính sơ bộ cho thấy tăng trưởng việc làm đã bị thổi phồng 911.000 việc làm trong 12 tháng trước tháng 3/2025. Số liệu chính thức dự kiến sẽ được công bố vào tháng 2.
Ông Powell cho biết: "Trong một thế giới mà việc tạo ra việc làm đang ở mức âm, tôi nghĩ chúng ta cần phải theo dõi tình hình này rất cẩn thận và đảm bảo rằng chính sách của chúng ta không làm giảm khả năng tạo ra việc làm.
Việc cân bằng giữa hỗ trợ thị trường lao động và kiểm soát lạm phát sẽ là trọng tâm chính sách khi Fed bước vào năm 2026. Các quan chức tại cuộc họp Ủy ban Thị trường Mở Liên bang - cơ quan hoạch định chính sách tiền tệ quan trọng nhất của Fed - tuần này bày tỏ quan điểm khác nhau về hướng đi của lãi suất. Sáu trong 19 người tham gia cho biết họ phản đối lần hạ lãi suất gần đây nhất (hai trong số đó là những người có quyền bỏ phiếu) và bảy người khác cho rằng không cần giảm lãi suất vào năm tới.
Ở phía ngược lại, có những người cho rằng còn một số dư địa để nới lỏng thêm. Điều này phản ánh lo ngại gia tăng về thị trường lao động, ngay cả khi lạm phát vẫn trên mục tiêu 2% của Fed. Tuy nhiên, ông Powell cho biết phần lớn sự tăng vọt lạm phát là do thuế quan mà Tổng thống Donald Trump áp đặt và tác động của chúng dự kiến sẽ giảm dần theo thời gian.
Nếu quan điểm cho rằng lạm phát đang hạ nhiệt và thị trường lao động gặp khó khăn tiếp tục, Fed dự kiến sẽ nghiêng về xu hướng nới lỏng, đặc biệt khi ông Powell rời ghế Chủ tịch Fed vào tháng 5.
Nhà kinh tế Christopher Hodge của Natixis viết: “Với các thành viên có ảnh hưởng nhất của Fed theo sát tỷ lệ thất nghiệp, chúng tôi cho rằng miễn là nhu cầu lao động giảm và tỷ lệ thất nghiệp tăng, con đường sẽ mở cho các lần cắt giảm thêm, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ phe diều hâu”.
Thị trường chứng khoán tăng điểm mạnh vào hai ngày 10 và 11/12 giữa những hy vọng rằng những tuyên bố từ FOMC không quá diều hâu như lo ngại. Tuy nhiên, giá cả trên thị trường hợp đồng tương lai cho thấy đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo sẽ không diễn ra cho đến ít nhất là tháng 4/2026. Các nhà giao dịch cũng đặt cược vào khả năng có 2 đợt cắt giảm lãi suất trong năm 2026, mức độ tích cực hơn so với dự báo chỉ một lần cắt giảm theo biểu đồ chấm điểm của Fed. Thậm chí theo chỉ số FedWatch của CME Group có 41% khả năng Fed sẽ có 3 đợt cắt giảm lãi suất.