Kết quả thu hút FDI nửa đầu năm 2025 của Hà Nội: Bức tranh tổng thể và những lý do tạo nên đột phá

Tính từ năm 1986 đến nay, Hà Nội luôn giữ vững vị trí là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về thu hút FDI. Tổng vốn FDI lũy kế đạt khoảng 61,5 tỷ USD từ 7.710 dự án còn hiệu lực, đưa Hà Nội đứng thứ hai toàn quốc. Các lĩnh vực chủ chốt thu hút vốn lớn bao gồm bất động sản (chiếm 36,54%), công nghiệp chế biến chế tạo (23,61%), dịch vụ buôn bán hàng hóa, thương mại (12,43%) và hoạt động chuyên môn khoa học (12,4%). Thủ đô cũng đã thu hút đầu tư từ 117 quốc gia và vùng lãnh thổ, với Nhật Bản, Singapore và Hàn Quốc là những đối tác dẫn đầu.

Đặc biệt, sáu tháng đầu năm 2025 chứng kiến sự tăng trưởng đột phá của Hà Nội trong thu hút FDI, với hơn 3,67 tỷ USD, tăng 216% so với cùng kỳ năm 2024 và vươn lên dẫn đầu cả nước. Đáng chú ý, 89 dự án tăng vốn, với tổng giá trị tăng thêm đạt 3,143 tỷ USD, đã đóng góp lớn vào con số ấn tượng này, thể hiện niềm tin của nhà đầu tư hiện hữu. Các dự án lớn có thể kể đến như Tập đoàn Gamuda (Malaysia) với Dự án Xây dựng công viên Yên Sở và Dự án Khu đô thị mới C2-Gamuda Gardens, Dự án Khu đô thị mới Nam Thăng Long, và Dự án Khu đô thị mới Lê Trọng Tấn – Parkcity Hà Nội. Các quốc gia đầu tư lớn vào Hà Nội trong giai đoạn này bao gồm Malaysia, Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan.

Sự tăng trưởng vượt bậc này đến từ nhiều yếu tố tổng hòa. Trước hết, sức hút từ các dự án tăng vốn lớn minh chứng cho niềm tin mạnh mẽ của các tập đoàn quốc tế vào môi trường kinh doanh và tiềm năng phát triển bền vững của Hà Nội. Vị trí địa lý chiến lược và hạ tầng đồng bộ cũng là một lợi thế then chốt, giúp Hà Nội trở thành cửa ngõ quan trọng với hệ thống giao thông ngày càng hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho logistics và kết nối thị trường. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực dồi dào, chất lượng cao từ hàng trăm trường đại học, cao đẳng là một lợi thế cạnh tranh lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật. Thêm vào đó, môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi được củng cố nhờ nỗ lực cải thiện thủ tục hành chính, minh bạch hóa quy định và các chính sách ưu đãi đầu tư của chính quyền thành phố. Cuối cùng, thị trường tiêu thụ rộng lớn với hơn 8 triệu dân và thu nhập bình quân đầu người tăng cao, cùng với tiềm năng phát triển đô thị và dịch vụ lớn, đã tạo nền tảng vững chắc để Hà Nội không chỉ thu hút mà còn giữ chân các nhà đầu tư.

Cơ chế, chính sách nổi trội và dư địa thu hút FDI của Hà Nội

Trong thời gian qua, Hà Nội đã và đang chủ động nghiên cứu, xây dựng các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư linh hoạt và hiệu quả. Thành phố tập trung vào ưu đãi đầu tư theo ngành nghề và địa bàn, đặc biệt tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao như Hòa Lạc, ưu tiên các lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp chế biến chế tạo, dịch vụ chất lượng cao, R&D và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, Hà Nội cũng tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp toàn diện thông qua việc thành lập các tổ công tác đặc biệt để kịp thời tháo gỡ khó khăn và duy trì các kênh đối thoại thường xuyên. Đầu tư mạnh vào hạ tầng cũng là một trọng tâm, bao gồm hạ tầng đô thị, hạ tầng số, hạ tầng năng lượng, nhằm hoàn thiện hệ thống giao thông, nền tảng số, viễn thông, điện, nước để đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh ngày càng cao của nhà đầu tư.

Mặc dù đã đạt được những kết quả ấn tượng, dư địa thu hút FDI của Hà Nội còn rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao. Hà Nội đang định hướng trở thành trung tâm công nghệ cao và bán dẫn, cùng với tiềm năng mạnh mẽ trong Nghiên cứu & Phát triển (R&D) và đổi mới sáng tạo nhờ lợi thế về nguồn nhân lực. Nhu cầu đầu tư vào các giải pháp đô thị thông minh và hạ tầng xanh, năng lượng tái tạo, xử lý chất thải công nghệ cao cũng rất lớn. Ngoài ra, các dự án dịch vụ chất lượng cao như tài chính, ngân hàng, du lịch, y tế, giáo dục vẫn còn nhiều tiềm năng để thu hút vốn FDI. Bên cạnh đó, một Thủ đô có bề dày nghìn năm văn hiến luôn là mảnh đất có nhiều lợi thế tạo ra sự khác biệt để thu hút đầu tư, phát triển du lịch. Với 1.350 làng có nghề, trong đó hơn 300 làng nghề truyền thống, Hà Nội được mệnh danh là “vùng đất trăm nghề”, có số lượng các làng nghề lớn nhất ở Việt Nam và là Thành phố có số lượng các làng nghề lớn nhất trên thế giới. Hoạt động sản xuất của làng nghề Hà Nội hiện tại đang tạo việc làm cho khoảng 1 triệu lao động nông thôn và đem lại kim ngạch xuất khẩu hàng năm trên 250 triệu USD. Đặc biệt, trải qua hơn 1.000 năm văn hiến, các giá trị văn hóa và khả năng sáng tạo từ nghệ nhân của các làng nghề Hà Nội thực sự là một kho tàng, là một tài sản, một nguồn lực rất lớn để thành phố Hà Nội có thể khai thác và phát triển.

Để biến tiềm năng thành hiện thực, Hà Nội đang triển khai các giải pháp trọng tâm. Thành phố sẽ thu hút có chọn lọc, ưu tiên các dự án công nghệ cao, thân thiện môi trường, có cam kết chuyển giao công nghệ và tạo liên kết với doanh nghiệp trong nước. Đồng thời, Hà Nội tập trung kêu gọi các tập đoàn đa quốc gia hàng đầu thế giới và các quỹ đầu tư chuyên về công nghệ. Việc phát triển các khu công nghiệp, khu công nghệ cao chuyên biệt, đặc biệt là Khu công nghệ cao Hòa Lạc, nhằm tạo thành điểm đến lý tưởng cho các dự án FDI công nghệ cao cũng được đẩy mạnh. Cuối cùng, xúc tiến đầu tư chuyên sâu, có địa chỉ, xúc tiến đầu tư tại chỗ thông qua các hội nghị, diễn đàn quốc tế và kết nối chủ động với các đối tác tiềm năng từ Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc, Malaysia, Trung Quốc, Đài Loan sẽ là chìa khóa để khai thác tối đa dư địa.

Giải ngân vốn FDI: Điểm sáng trong hiệu quả đầu tư của Hà Nội

Bên cạnh kết quả thu hút vốn đăng ký ấn tượng, Hà Nội đặc biệt chú trọng đến việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân và triển khai thực hiện các dự án FDI. Trong sáu tháng đầu năm 2025, vốn thực hiện của các dự án FDI đạt khoảng 1,46 tỷ USD. Con số này cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc chuyển hóa vốn đăng ký thành vốn thực chất, đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh.

Điểm đáng chú ý là sự tăng trưởng đột biến của vốn tăng thêm (3,143 tỷ USD) trong tổng vốn thu hút 3,67 tỷ USD. Điều này phản ánh các dự án hiện hữu đang hoạt động rất hiệu quả và có nhu cầu mở rộng liên tục, đồng nghĩa với tỷ lệ giải ngân vốn cam kết đang diễn ra tốt. Hà Nội đã và đang tạo điều kiện thuận lợi tối đa để các dự án được triển khai nhanh chóng, từ khâu cấp phép đến giải phóng mặt bằng, đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng, qua đó tạo dựng niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư.

Ý nghĩa của Luật Thủ đô sửa đổi trong thu hút đầu tư

Luật Thủ đô số 39/2024/QH15, có hiệu lực từ ngày 28/6/2024, mang ý nghĩa vô cùng quan trọng, tạo khuôn khổ pháp lý mới và động lực mạnh mẽ cho việc thu hút đầu tư của Hà Nội. Luật này tạo cơ chế đặc thù, vượt trội, trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cao hơn cho Hà Nội trong việc ban hành các chính sách, cơ chế ưu đãi đầu tư, quản lý đất đai, quy hoạch, phát triển hạ tầng. Điều này giúp Thành phố linh hoạt hơn trong việc đưa ra các chính sách cạnh tranh, phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Đặc biệt, Nghị quyết của HĐND Thành phố về thu hút nhà đầu tư chiến lược (thông qua ngày 09/7/2025) đã tạo cơ sở vững chắc cho việc định hướng và ưu tiên các lĩnh vực mà Thủ đô muốn tập trung thu hút, đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả, đúng trọng tâm.

Luật Thủ đô sửa đổi cũng định hướng phát triển bền vững và hiện đại, tập trung vào việc thu hút đầu tư có chọn lọc, ưu tiên các ngành công nghệ cao, công nghệ xanh, dịch vụ chất lượng cao, góp phần xây dựng Hà Nội trở thành đô thị thông minh, xanh, hiện đại. Các quy định mới giúp Hà Nội có thể áp dụng các chính sách ưu đãi hấp dẫn hơn, rút ngắn thời gian cấp phép, tạo môi trường đầu tư thông thoáng và minh bạch hơn, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh so với các địa phương khác trong khu vực và quốc tế. Cuối cùng, Luật còn tạo cơ chế khuyến khích thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyển giao công nghệ tiên tiến, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên, giúp nâng cao chất lượng FDI và phát triển bền vững.

Ngành nổi bật trong thu hút FDI và động lực từ việc sáp nhập, chính quyền hai cấp

Hà Nội có cơ cấu thu hút FDI khác biệt rõ rệt so với nhiều địa phương khác trên cả nước. Thành phố có ưu thế rõ rệt về bất động sản và dịch vụ, với bất động sản chiếm 36,54% và dịch vụ buôn bán hàng hóa, thương mại chiếm 12,43% tổng vốn lũy kế. Điều này phản ánh vai trò của Hà Nội là một trung tâm đô thị lớn. Đặc biệt, phát triển hoạt động chuyên môn khoa học và R&D chiếm tới 12,4% tổng vốn, cho thấy tiềm năng mạnh mẽ của Hà Nội trong việc phát triển các hoạt động nghiên cứu, tư vấn chất xám. Mặc dù công nghiệp chế biến chế tạo vẫn chiếm tỷ trọng đáng kể, Hà Nội đang có sự chuyển dịch rõ rệt sang định hướng công nghệ cao như chip, bán dẫn, AI, IoT, khác biệt với các ngành chế biến thâm dụng lao động thông thường ở các tỉnh khác.

Sau quá trình sáp nhập và thực hiện chính quyền hai cấp (dự kiến), Hà Nội sẽ có thêm những động lực mạnh mẽ để thúc đẩy tăng trưởng thu hút vốn đầu tư. Việc tối ưu hóa nguồn lực thông qua sáp nhập các đơn vị hành chính và tinh gọn bộ máy chính quyền sẽ giúp giảm thiểu chồng chéo, nâng cao hiệu quả quản lý và điều hành. Mở rộng không gian phát triển sẽ tạo thêm quỹ đất sạch hấp dẫn nhà đầu tư, đặc biệt ở khu vực ngoại thành. Nâng cao năng lực quản trị với cơ chế vận hành tinh gọn hơn sẽ giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, nâng cao chất lượng phục vụ doanh nghiệp. Hạ tầng kết nối đồng bộ trên phạm vi rộng hơn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển hàng hóa, nhân lực và thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh. Cuối cùng, quy mô đô thị lớn hơn và môi trường sống, làm việc hiện đại sẽ thu hút thêm nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của các dự án công nghệ cao và dịch vụ hiện đại. Với những lợi thế sẵn có, cùng các cơ chế, chính sách mới và định hướng phát triển rõ ràng, Hà Nội đang trên đà bứt phá, tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những trung tâm kinh tế, đầu tư hàng đầu của Việt Nam.