Theo hãng tin TASS ngày 8/10, dẫn nguồn Financial Times, Ủy ban châu Âu (EC) đã gia tăng sức ép lên Bỉ và trung tâm lưu ký Euroclear có trụ sở tại nước này, yêu cầu cho phép sử dụng phần lợi nhuận phát sinh từ khối tài sản của Nga bị phong tỏa để cung cấp nguồn vay hỗ trợ cho Ukraine. Một nguồn tin ngoại giao tiết lộ rằng “sự kiên nhẫn với các quan chức Bỉ đang cạn kiệt”, đồng thời nhận định Brussels có thể sớm chấp thuận đề xuất sử dụng tài sản của Nga, bất chấp những lo ngại về cơ sở pháp lý.

Theo Financial Times, Euroclear trước đó đã phản đối việc tịch thu tài sản của Nga, cảnh báo rằng hành động này có thể khiến Moskva thực hiện các biện pháp pháp lý nhằm tịch thu hợp pháp tài sản của các nước EU hoặc Bỉ tại những khu vực khác trên thế giới. Tuy nhiên, các quan chức cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) cho rằng mức độ rủi ro hiện nay “khá hạn chế” và “có thể kiểm soát được”.

Nguồn tin từ Brussels cho biết Ủy ban châu Âu dự kiến sẽ hoàn tất cơ chế “khoản vay bồi thường” vào tháng 12 tới, trong đó khoản thanh toán đầu tiên có thể được thực hiện vào quý II năm 2026. Mục tiêu của kế hoạch là huy động lợi nhuận phát sinh từ tài sản Nga bị phong tỏa nhằm cung cấp tài chính cho Ukraine mà không cần tịch thu trực tiếp nguồn vốn gốc.

Tuy nhiên, Thủ tướng Bỉ Bart De Wever đã yêu cầu Hội đồng châu Âu bảo đảm cơ sở pháp lý đầy đủ trước khi tiến hành bất kỳ biện pháp nào liên quan đến tài sản Nga. Theo nguồn tin của Financial Times, lập trường này đã khiến một số nhà lãnh đạo EU không hài lòng tại hội nghị thượng đỉnh không chính thức ở Copenhagen, cho rằng Brussels “chưa hành động đủ mạnh mẽ” trong việc hỗ trợ Kiev. Đáp lại, các quan chức Bỉ khẳng định Thủ tướng De Wever chỉ đang bảo vệ lợi ích quốc gia, trong bối cảnh việc sử dụng tài sản nước ngoài bị phong tỏa vẫn là vấn đề nhạy cảm về pháp lý và chủ quyền.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen trước đó cũng nhấn mạnh EC không có ý định tịch thu tài sản Nga bị đóng băng, mà thay vào đó sẽ tận dụng nguồn lợi nhuận từ chúng để cấp các khoản vay cho Ukraine. Phần lớn tài sản chủ quyền Nga bị phong tỏa tại châu Âu - ước tính hơn 200 tỷ euro - hiện đang được giữ tại Euroclear ở Bỉ.

Về phía Moskva, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo rằng mọi nỗ lực của phương Tây nhằm “sử dụng trái phép” tài sản bị phong tỏa của Nga có thể làm suy yếu trật tự tài chính - kinh tế toàn cầu và làm gia tăng xu hướng “chia rẽ trong hệ thống kinh tế quốc tế”. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố Nga sẽ có phản ứng pháp lý đích đáng, đồng thời nhấn mạnh Moskva coi việc tịch thu và sử dụng tài sản của mình tại châu Âu là “hành động vi phạm quyền sở hữu hợp pháp”.