Theo thông tin từ Cơ quan quốc phòng châu Âu (EDA) công bố hôm 21/6, năm 2014 đánh dấu một bước ngoặt trong chi tiêu quốc phòng của châu Âu. Sau sự sụt giảm liên tiếp trong 6 năm, bắt đầu từ năm 2008 sau cuộc khủng hoảng tài chính và kinh tế trên thế giới, tổng chi tiêu quốc phòng của 27 thành viên EDF (Đan Mạch là trường hợp ngoại lệ) trong năm 2014 đã tăng 2,3%, từ 190 tỷ euro lên 195 tỷ euro so với năm trước.

Chừng đó cũng đủ để bù đắp lạm phát nhằm đạt mức tăng trưởng thực tế 0,6%, tức 1,1 tỷ euro. Sáu quốc gia: Áo, Bỉ, Bulgaria, Italy, Phần Lan, Ireland tiếp tục giảm chi tiêu quốc phòng trong khoảng thời gian 2013-2014. Riêng Bỉ, chi tiêu quốc phòng giảm từ 3,913 tỷ euro năm 2013 xuống 3,758 tỷ euro năm 2014, tức giảm 4%.

EDA ước tính năm 2015 có sự gia tăng 2,6% tức 200 tỷ euro chi tiêu cho quốc phòng, mức tương đương với trước khi xảy ra khủng hoảng. Tuy nhiên trên thực tế (có tính đến khủng hoảng) thì lại có mức giảm 0,2% tương đương với 0,33 tỷ euro. EDA công bố thống kê về chi tiêu quốc phòng của các quốc gia EU kể từ năm 2005 dựa trên số liệu do các quốc gia cung cấp.

Theo số liệu, trong vòng 10 năm, chi tiêu quốc phòng tăng 3,6% tương đương 193-200 tỷ euro nhưng trên thực tế nó lại giảm 10,7% tức 22 tỷ euro. Chi tiêu quốc phòng đạt mức cao nhất vào năm 2007 với tổng chi 204 tỷ euro và thấp nhất vào năm 2013 với 190 tỷ euro.

Trong khi đó, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) kêu gọi các quốc gia đồng minh chi ít nhất 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng. Thế nhưng chỉ có 5 quốc gia có mức chi tiêu quốc phòng cao là Mỹ (3,6%), Hy Lạp (2,46%), Ba Lan (2,18%), Anh (2,07%), Estonia (2,04%).

Ngoài ra, EDA cũng nhận thấy sự sụt giảm chi tiêu mua sắm thiết bị quốc phòng và cho nghiên cứu-phát triển. Trong năm 2013-2014, mua sắm thiết bị quốc phòng giảm 15%, tức 4,3 tỷ euro, mức giảm nhiều nhất kể từ năm 2006. Mức chi cho nghiên cứu-phát triển giảm gần 2 tỷ euro (18,5%) trong thời gian 2006-2014. Ngược lại, chi cho hoạt động quân sự và bảo dưỡng trang thiết bị lại tăng kể từ năm 2011 với 23% tổng ngân sách, tương đương 52,2 tỷ euro, tức tăng bình quân hàng năm 2,3% từ năm 2011-2013 và đạt mức 11,7% vào năm 2014.

EDA cho biết trong thời gian này, quân đội các nước có sự giảm đáng kể số lượng binh sĩ và dân sự. Trong thời gian từ năm 2008-2011, mức giảm tổng thể trung bình là 4,9%/năm. Từ năm 2006-2014, tổng giảm là 21,4% tương đương 2,318 triệu người xuống còn 1,823 triệu người. Hơn 410.000 việc làm trong quân đội bị cắt giảm trong toàn châu Âu (-22,4%) và 85.000 việc làm dân sự (-17,5%).

Số lượng binh sĩ châu Âu triển khai cho các chiến dịch quân sự ở nước ngoài cũng giảm mạnh, từ 58.000 người năm 2013 (4%) xuống 32.000 người năm 2014 (2,2%), do việc giảm lực lượng binh sĩ châu Âu tham gia hoạt động tại Afghanistan sau khi NATO kết thúc sứ mệnh chiến đấu của Lực lượng quốc tế hỗ trợ an ninh ở quốc gia này (ISAF).