Trong nỗ lực thúc đẩy một hệ thống giao thông bền vững và thân thiện với môi trường, các nhà đàm phán của Hội đồng châu Âu và Nghị viện châu Âu hôm 19/11 (giờ địa phương) đã đạt được thỏa thuận tạm thời về quản lý năng lực đường sắt, hướng tới việc tăng cường hiệu quả và tần suất vận tải hành khách và hàng hóa xuyên biên giới. Đây là bước tiến quan trọng trong chiến lược giao thông xanh của Liên minh Châu Âu, khi vận tải đường sắt được xem là trụ cột cho một nền kinh tế carbon thấp.
Tàu hỏa tại nhà ga ở Frankfurt, Đức. Ảnh tư liệu - minh họa: THX/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Brussels, thỏa thuận mới nhằm đơn giản hóa và hài hòa các quy định về lập kế hoạch và phân bổ năng lực trên mạng lưới đường sắt EU, cả trong nội bộ từng quốc gia và đối với các tuyến quốc tế. Trước đây, năng lực lưu thông của tàu khách và tàu hàng do các cơ quan quản lý cơ sở hạ tầng quốc gia theo dõi hàng năm, dẫn đến phức tạp khi dịch vụ quốc tế phải tuân theo các lịch trình và quy định riêng biệt. Việc cải thiện tính đồng bộ này được kỳ vọng sẽ giúp các dịch vụ đường sắt trở nên đáng tin cậy, thường xuyên và thân thiện hơn với môi trường.
Mạng lưới các Nhà quản lý Cơ sở hạ tầng châu Âu (ENIM) sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc triển khai thỏa thuận. ENIM sẽ phát triển 3 khuôn khổ chính: quản lý năng lực dài hạn với hướng dẫn phân bổ dịch vụ tàu hỏa; phối hợp quản lý giao thông xuyên biên giới, giám sát gián đoạn và xử lý khủng hoảng; cùng với khuôn khổ đánh giá hiệu suất, giám sát sự phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ. Cách tiếp cận này giúp các quốc gia thành viên phối hợp hiệu quả, đồng thời giữ được tính linh hoạt để thích ứng với đặc thù mạng lưới đường sắt của từng nước.
Với tư cách quốc gia Chủ tịch luân phiên Hội đồng EU, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đan Mạch, Thomas Danielsen nhấn mạnh thỏa thuận này góp phần sử dụng cơ sở hạ tầng đường sắt châu Âu hiệu quả hơn, tăng cường hợp tác xuyên biên giới và tạo điều kiện thuận lợi cho các dịch vụ vận tải bền vững, thân thiện với môi trường.
Thỏa thuận cần sự thông qua của Ủy ban các đại diện thường trực Hội đồng châu Âu (Coreper) và Nghị viện châu Âu trước khi chính thức có hiệu lực. Đây là một phần quan trọng trong Chiến lược Giao thông Bền vững và Thông minh (SSMS) của EU, hướng tới một hệ thống giao thông vừa bền vững, vừa thông minh, đồng thời nâng cao khả năng ứng phó linh hoạt. Một trong những mục tiêu trọng tâm là tăng lưu lượng vận tải hàng hóa bằng đường sắt lên 50% vào năm 2030 và gấp đôi vào năm 2050, đồng thời đảm bảo các dịch vụ đường sắt trở nên phải chăng, đáng tin cậy và dễ tiếp cận hơn cho hành khách và doanh nghiệp vận tải.
Với thỏa thuận này, EU tiếp tục khẳng định cam kết phát triển giao thông xanh, giảm phát thải carbon và tăng cường tính cạnh tranh của vận tải đường sắt, đồng thời đáp ứng nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hóa ngày càng cao của một nền kinh tế hội nhập và bền vững.