Hãng thông tấn nhà nước Liên bang Nga TASS tối 3/12, theo giờ địa phương, cho biết Ủy ban châu Âu đã đưa ra một kế hoạch tài trợ mới nhằm đáp ứng nhu cầu quân sự và dân sự của Ukraine trong hai năm tới.

Theo tuyên bố của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, đây là một kế hoạch không liên quan đến việc sử dụng tài sản của Liên bang Nga đang bị đóng băng.

Bà von der Leyen nói: “Chúng tôi đề xuất chi trả hai phần ba nhu cầu tài chính của Ukraine trong hai năm tới, tương đương khoảng 90 tỷ euro. Phần còn lại sẽ do các đối tác quốc tế chi trả. Phương án đầu tiên là huy động vốn trên thị trường vốn, được bảo đảm bằng ngân sách EU, và chuyển cho Ukraine dưới dạng khoản vay. Giải pháp này cần có sự nhất trí tuyệt đối”.

Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Bruxelles hôm 3/12, Chủ tịch Ủy ban châu Âu cho biết thêm phương án thứ hai vẫn là sử dụng các tài sản của Liên bang Nga bị phong tỏa tại Liên minh châu Âu (EU) để cấp cho Ukraine một khoản “vay bồi thường”.

Theo bà von der Leyen, phương án này cần được thông qua ở cấp độ EU bằng hình thức bỏ phiếu theo đa số đủ điều kiện.

TASS cho biết cả hai đề xuất sẽ được công bố sau khi Hội đồng EU tiếp tục thảo luận thêm về chúng trong khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu cho rằng việc trưng thu tài sản của Liên bang Nga tại châu Âu theo cơ chế khoản vay bồi thường sẽ góp phần chấm dứt xung đột Ukraine.

Theo bà von der Leyen, điều này sẽ “hỗ trợ lớn cho các cuộc đàm phán hòa bình”, vì nó sẽ “gửi tín hiệu cho Liên bang Nga rằng EU sẽ tiếp tục tài trợ cho Kiev trong dài hạn”, và điều này sẽ giúp Ukraine đàm phán “từ vị thế sức mạnh”.

Trước đó vào tháng 10, Ủy ban châu Âu đã đề xuất tịch thu khoảng 210 tỷ euro tài sản thuộc chủ quyền của Liên bang Nga bị phong tỏa tại các nước EU kể từ tháng 2/2022, trong đó có 185 tỷ euro bị giữ tại các tài khoản ở cơ quan thanh toán bù trừ Euroclear tại Bỉ, biến nó thành khoản vay bồi thường nhằm tài trợ cho nhu cầu quân sự và ngân sách của Kiev trong giai đoạn 2026–2027.

Ủy ban châu Âu cho rằng Ukraine sẽ phải hoàn trả khoản tiền này nếu nước này nhận được một số khoản “bồi thường” từ Liên bang Nga, mà theo ước tính của các chuyên gia châu Âu vào năm 2024, có thể lên tới gần 500 tỷ euro, nhưng ngay cả các cơ quan EU cũng không tin rằng Liên bang Nga sẽ chi trả các khoản bồi thường như vậy cho Ukraine.

Kế hoạch này đã bị Bỉ chặn lại tại các hội nghị thượng đỉnh EU vào ngày 1 và 23/10. Bỉ cho rằng nước này sẽ phải gánh chịu phần lớn các biện pháp trả đũa của Liên bang Nga, vì phần lớn tài sản của Liên bang Nga sẽ bị tịch thu nằm trong phạm vi tài phán của Bỉ, và Bỉ sẽ vi phạm các bảo đảm pháp lý về tính bất khả xâm phạm của những tài sản này.

Thủ tướng Bỉ Bart De Wever nhấn mạnh rằng bước đi này là chưa từng có, rằng ngay cả trong Chiến tranh Thế giới thứ II cũng không ai dám làm điều tương tự.

Vì vậy, ông De Wever yêu cầu các nước EU khác phải đưa ra bảo đảm pháp lý và tài chính, rằng họ sẽ chia sẻ đầy đủ mọi rủi ro với Bỉ.

Trong tháng 11, vấn đề các bảo đảm dành cho Bỉ vẫn chưa được giải quyết, vì vậy nước này tiếp tục phản đối việc tịch thu tài sản.

Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn với TASS, Đại sứ Liên bang Nga tại Bỉ Denis Gonchar nhấn mạnh rằng bất kể cơ chế nào được sử dụng để biện minh cho việc tịch thu tài sản chủ quyền Nga, thì đó cũng là hành vi đánh cắp.

Ông Gonchar khẳng định rằng các biện pháp đáp trả của Liên bang Nga “sẽ được thực hiện ngay lập tức và sẽ buộc phương Tây phải tính toán lại thiệt hại”.