Dịch bệnh rất khó lường, khả năng tiếp tục tăng

Theo báo cáo của Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, từ 6 giờ ngày 1/7 đến 6 giờ ngày 2/7, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP Hồ Chí Minh ghi nhận 533 trường hợp nghi nhiễm SARS-CoV-2. Trong đó, 460 trường hợp tại khu cách ly, khu phong tỏa, cách ly tại nhà đều xác định được nguồn nằm trong các chuỗi lây nhiễm trước đó; 2 trường hợp phơi nhiễm, là dân quân trực khu phong tỏa ở Quận 5 và thành phố Thủ Đức; 42 trường hợp phát hiện khi khám sàng lọc tại 15 bệnh viện.

Theo nhận định của ngành y tế, từ ngày 26/5 đến 14/6, Thành phố trải qua 2 đợt dịch với sự bùng phát của chuỗi nhóm truyền giáo Phục hưng và từ 15/6 đến nay với nhiều chuỗi dịch trong cộng đồng. Đáng chú ý, các ca bệnh phát hiện từ ngày 15/6 chủ yếu ở khu nhà trọ, cụm dân cư, cơ sở sản xuất trong khu công nghiệp, tòa nhà văn phòng. Đây là những nơi có môi trường chật hẹp, thông khí kém, đồng thời nhiều tiếp xúc gần nên dịch dễ dàng lây lan, cộng với yếu tố thuận lợi là chủng virus Delta, do đó nguy cơ phát tán dịch bệnh ra cộng đồng và khu công nghiệp, bệnh viện cũng rất cao.

Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, qua phân tích các ca nhiễm từ ngày 19/6 – 30/6, thời điểm áp dụng Chỉ thị 10 của UBND TP Hồ Chí Minh, số ca nhiễm từ tầm soát, phát hiện trong cộng đồng bình quân 65 ca/ngày; số ca nhiễm sàng lọc tại các bệnh viện bình quân 35 ca/ngày... từ đó cho thấy các biện pháp đang triển khai đang từng bước phát hiện được các ca nhiễm tiềm ẩn trong cộng đồng, qua đó cũng phản ánh được sự phức tạp của diễn biến dịch bệnh khi biến thể Delta được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xem là có khả năng lây lan nhanh, có khả năng giảm hiệu quả bảo vệ của vaccine.

"Tỷ lệ lây nhiễm thứ phát và tốc độ lây lan của biến thể Delta mạnh mẽ, theo đó số ca nhiễm có khả năng vẫn còn tăng trong những ngày tới", ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh nhận định.

Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cũng cho biết, hiện số lượng bệnh nhân COVID-19 điều trị tăng rất nhanh, Thành phố đã chuẩn bị phương án 10.000 giường điều trị. Thành phố đã và đang nhận được sự ủng hộ của các doanh nghiệp trên địa bàn để triển khai phương án này và có thể mở rộng thêm về quy mô giường bệnh.

Trên cơ sở dự báo diễn biến tình hình dịch bệnh COVID-19 trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho rằng, cuộc chiến với dịch bệnh vẫn còn rất khó khăn, đòi hỏi sự tập trung cao độ và nỗ lực lớn nhất của toàn hệ thống chính trị, của chính quyền và người dân TP Hồ Chí Minh với việc thực hiện tốt, đồng đều các biện pháp.

“Phấn đấu, quyết tâm đến cuối tháng 7/2021 dịch bệnh giảm rõ, giảm sâu và đến tháng 8/2021 có thể khống chế dịch bệnh”, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đề nghị.

Nhận định tình hình dịch trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng diễn biến dịch bệnh vẫn rất khó lường và khả năng tiếp tục tăng, phạm vi không chỉ trong TP Hồ Chí Minh mà lan rộng ra các tỉnh thành lân cận.

Xét nghiệm tránh chạy đua với số lượng, thành tích 

Nhấn mạnh hoạt động của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 TP Hồ Chí Minh, ông Phan Văn Mãi, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP Hồ Chí Minh đánh giá cao sự chủ động vào cuộc của nhiều quận, huyện trong công tác triển khai xét nghiệm, phong tỏa, truy vết, cách ly. Đây là trách nhiệm quản lý nhà nước trên địa bàn trong hoạt động phòng, chống dịch.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP Hồ Chí Minh khẳng định, quan trọng nhất vẫn là sự phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng trong từng khâu, nhất là công tác xét nghiệm kết hợp với test nhanh kháng nguyên. Kế hoạch xét nghiệm tầm soát diện rộng đặt mục tiêu 5 triệu mẫu xét nghiệm để nhanh chóng xác định F0, tuy nhiên việc tổ chức nên phân chia thời gian cụ thể để công tác xét nghiệm đầy đủ, an toàn, tránh chạy đua với số lượng, thành tích.

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cũng yêu cầu công tác xét nghiệm tầm soát và tiêm vaccine diện rộng cần tổ chức chặt chẽ, cụ thể, tránh làm tràn lan, tự phát, tập trung đông người...

Còn theo Thứ trưởng Bộ Y tế, vẫn còn một số vấn đề cần khắc phục trong tổ chức lấy mẫu xét nghiệm diện rộng, phân phối và sử dụng test nhanh… Bên cạnh đó, lực lượng thực hiện công tác truy vết và lấy xét nghiệm bị phân tán nên chưa phát huy hiệu quả cao nhất. Tại một số khu cách ly, khu phong tỏa cũng còn một số hạn chế trong phòng, chống dịch bệnh.

Trên cơ sở thực tế đó, Bộ Y tế khuyến cáo các địa phương sử dụng test nhanh hợp lý để đảm bảo truy vết nhanh, khoanh vùng phong tỏa sớm. Tuy nhiên, hiện nay con số sử dụng test nhanh tại Thành phố còn rất hạn chế, chỉ sử dụng khoảng 128.000 trong tổng số 222.000 test nhanh.

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng lưu ý, công tác xét nghiệm cần tuân thủ giãn cách theo Chỉ thị số 10 của UBND TP Hồ Chí Minh, chia ca hợp lý, tránh tụ tập đông người, ảnh hưởng đến phòng, chống dịch; cần thiết có thể triển khai lấy mẫu xét nghiệm ngay tại các ngõ dân cư.

Bên cạnh đó, tại các khu cách ly, khu vực phong tỏa nên có đội ngũ dự bị để sẵn sàng lấy mẫu xét nghiệm khi cần, đảm bảo trả kết quả đúng hẹn. Những đơn vị truy vết chỉ tập trung vào công tác truy vết để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ trong trường hợp dịch lan rộng, lan nhanh trên diện rộng.

Bên cạnh sử dụng hệ thống giám sát cộng đồng bằng xét nghiệm PCR mẫu gộp 10, 15 với sự hỗ trợ của VinGroup, địa phương cũng cần tăng cường lực lượng y tế để đảm bảo test nhanh có hiệu quả và truy vết kịp thời.

Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Phan Văn Mãi, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cùng các ý kiến trao đổi, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện, thành phố Thủ Đức tập trung triển khai 9 nhóm giải pháp trong đợt cao điểm kiểm soát tình hình dịch bệnh từ ngày 29/6 đến 10/7/2021, đã được UBND TP Hồ Chí Minh ban hành.

Trong đó, chú trọng sự phối hợp tổ chức ở từng khâu, từng bộ phận, tạo sự thống nhất, đồng đều trong phòng, chống dịch bệnh; phát huy vai trò của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 các quận, huyện trong việc chủ động đưa ra các phương án, giải pháp phù hợp tình hình địa phương, theo phương châm “5 tại chỗ”.

Phân các nhóm nguy cơ thành 3 nhóm, gồm nguy cơ rất cao – nhóm nguy cơ cao – nhóm nguy cơ đến từng phường, xã, khu phố để tăng cường lực lượng đến các điểm nóng, nhanh chóng kiểm soát, khống chế dịch bệnh.

Thực hiện giãn cách triệt để trong công tác lấy mẫu xét nghiệm, điều phối để người dân đến lấy mẫu trong những khung giờ nhất định và sẵn sàng phương án trong tình huống có F0; đồng thời phối hợp chặt chẽ với bộ phận điều phối của Sở Y tế để cân đối số lượng xét nghiệm phù hợp với năng lực tại địa phương.

Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cũng yêu cầu các quận, huyện đẩy nhanh việc sử dụng test nhanh để phục vụ hiệu quả cho phòng, chống dịch, truy vết nhanh.