“Nóng” tại biên giới

Cảnh báo của Tổng thống Trump được đưa ra ngày 29/3 trong bối cảnh giới chức quản lý biên giới Mỹ đang khó khăn trong đối phó với dòng người nhập cư ngày càng tăng.

Theo trang tin BuzzFeed News, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kirstjen Nielsen cho biết bộ này đã rút các nhân viên từ các điểm giao cắt chính thức ở biên giới để hỗ trợ đối phó với làn sóng người nhập cư. Động thái này có thể dẫn tới việc đóng cửa biên giới. Bà Nielsen nói: “Việc này đang được xem xét. Tôi sẽ đưa ra khuyến nghị tùy theo Tổng thống”.

Bà Nielsen cho biết Mỹ hy vọng phối hợp với Mexico để ngăn dòng người nhập cư từ Trung Mỹ vào Mỹ. Bà nói: “Điều mà Tổng thống nói rõ là với số người này, nếu chúng ta phải đóng cửa khẩu để đối phó với tất cả mọi người đang tới, chúng ta sẽ làm điều đó. Chúng ta đang ở giai đoạn không thể chịu nổi”. Theo bà Nielsen, Mỹ đang lâm vào khủng hoảng tại biên giới phía nam và hệ thống “đang rơi tự do”.

Trước đó, tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida, Tổng thống Trump nhắc lại cảnh báo đóng cửa biên giới: “Nếu họ không ngăn chặn người nhập cư, chúng ta sẽ đóng biên giới. Chúng ta sẽ đóng cửa. Và chúng ta sẽ đóng lâu dài. Tôi không đùa. Mexico phải ngăn chặn điều này... Rất có khả năng là điều đó sẽ xảy ra vào tuần tới”.

Trong tháng 3, các nhân viên biên giới Mỹ dự báo sẽ bắt giữ hơn 50.000 gia đình dọc biên giới phía nam – con số cao nhất từ khi Mỹ bắt đầu theo dõi số liệu này năm 2012.

Đầu tuần này, Ủy viên Bảo vệ Biên giới và Hải quan Mỹ, ông Keven McAleenan cho biết tình hình hiện nay đã khiến Mỹ buộc phải điều 750 nhân viên từ các cửa khẩu gần đó tới biên giới với Mexico. Sự có mặt của số nhân viên này là cần thiết để xử lý số gia đình nhập cư kỷ lục bị bắt giữ tháng này.

Lực lượng tuần tra biên giới cũng tạm đóng cửa các chốt kiểm soát cao tốc ở khu vực thị trấn El Paso bên phía Mỹ nhằm đối phó với số trẻ em không có người giám hộ và gia đình nhập cư ngày càng tăng.

Trong tháng 2, trên 76.000 người nhập cư đã vượt biên giới Mỹ-Mexico trái phép, trong đó hơn 36.000 người là gia đình. Đây là xu hướng mà các quan chức tuần tra biên giới cho rằng đã tăng đáng kể trong những tháng gần đây và đã khiến hệ thống của Mỹ kéo căng lực lượng. Con số này gồm những người vào Mỹ qua cửa khẩu chính thức mà không có giấy tờ hợp lệ và những người vào Mỹ ở khu vực giữa các cửa khẩu.

Số người vào Mỹ bất hợp pháp hoặc vào Mỹ qua khu vực giữa các điểm giao cắt biên giới chính thức là 66.450 người trong tháng 2. 

Trong một đoạn tweet ngày 29/3, Tổng thống Trump cho biết Mỹ mất quá nhiều tiền với họ, đặc biệt là khi tính cả vấn đề buôn ma túy, nên đóng cửa biên giới sẽ là điều tốt.

Chuyên gia cảnh báo

Sau cảnh báo của Tổng thống Trump, các chuyên gia cho rằng đóng cửa biên giới phía nam, dù chỉ là vài đoạn, cũng sẽ để lại ảnh hưởng tiêu cực với kinh tế Mỹ. 

Khi giới chức biên giới đóng cửa khẩu ngày 25/11/2018 giữa San Diego và Tijuana ở Mexico trong vài giờ sau vụ đụng độ giữa người nhập cư Trung Mỹ và nhân viên lực lượng tuần tra biên giới Mỹ, Phòng Thương mại San Ysidro ước tính các doanh nghiệp trong vùng mất 5,3 triệu USD.

Ông Christopher Wilson, Phó giám đốc Viện Mexico thuộc Trung tâm Wilson, nói: “Đóng cửa biên giới sẽ là thảm họa kinh tế với Mỹ. Giao dịch thương mại qua biên giới hàng ngày trị giá hơn 1 tỷ USD. Theo nghiên cứu của Trung tâm Wilson, hoạt động thương mại biên giới tạo ra 5 triệu việc làm ở Mỹ”. Do đó, ông Wilson cho rằng đóng cửa chỉ một ngày sẽ buộc nhiều nhà máy khắp nước Mỹ ngừng dây chuyền lắp ráp trong vài ngày, khiến các sản phẩm bị hỏng, đẩy nền kinh tế cả Mỹ và Mexico vào hỗn loạn.

Theo bà Theresa Brown, cựu cố vấn của lực lượng tuần tra biên giới và hiện phụ trách chính sách nhập cư tại Trung tâm Chính sách lưỡng viện, ảnh hưởng của việc đóng cửa biên giới sẽ phụ thuộc vào việc cửa khẩu nào bị đóng và trong bao lâu.

Khi nói về các cửa khẩu ở khu vực biên giới, bà nói: “Với những cộng đồng này, đó là giao thông huyết mạch. Cửa khẩu cần thiết nên chúng sẽ làm sụp đổ cộng đồng địa phương phụ thuộc. Mọi người làm việc bên này biên giới và sống bên kia biên giới. Có hoạt động kinh doanh, ngân hàng, nhập khẩu, xuất khẩu”.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Dianne Feinstein lưu ý rằng Mexico là đối tác thương mại lớn thứ ba của Mỹ. Đó là điểm đến của hơn 17% lượng hàng xuất khẩu của bang California. Trong một ngày, 70.000 phương tiện và gần 1 triệu người qua lại cửa khẩu hợp pháp. Do đó, hoạt động thương mại sẽ bị đình trệ nghiêm trọng nếu đóng cửa khẩu.

Ông Aaron Reichlin-Melnick, nhà phân tích chính sách thuộc Hội đồng Nhập cư Mỹ, cho rằng Bộ An ninh Nội địa – cơ quan nhận hàng tỷ đô la làm rào chắn và hàng trăm triệu đô đô để xử lý vấn đề nhân đạo - là bên có lỗi trong gây ra các vấn đề ở biên giới. Ông nói: “Bộ An ninh Nội địa cần làm việc với các cộng đồng và tổ chức khắp nước Mỹ để đảm bảo các gia đình được hỗ trợ”.