02:18 19/02/2019

Đối thủ đáng gờm của Tổng thống Trump trên mạng xã hội

Tổng thống Mỹ Donald Trump rất sành sỏi trong sử dụng mạng xã hội. Từ năm 2015 tới nay, ông chưa bị chính trị gia nào vượt mặt trên mặt trận này cho tới khi một đối thủ đáng gờm xuất hiện.

Năm 2015, khi tham gia chiến dịch tranh cử tổng thống, ông Donald trump đã gây chú ý khi có khả năng kiểm soát dòng tin tức trên mạng xã hội, định hướng dư luận chỉ bằng một dòng tweet mà không ai có thể sánh nổi.

Chú thích ảnh
Alexandria Ocasio-Cortez. Ảnh: Reuters

Năm 2019, xuất hiện một gương mặt mới đáng chú ý: Alexandria Ocasio-Cortez. Bằng giờ này năm 2018, nữ nghị sĩ Dân chủ mới toanh này còn chưa được ai biết tới. Cô trở thành tâm điểm quốc gia khi tháng 6 giành được chiến thắng bất ngờ trong cuộc bầu cử sơ bộ.

Ở tuổi 29, Ocasio-Cortez là nữ nghị sĩ trẻ tuổi nhất từ trước tới nay. Cô chỉ có 2,7 triệu người theo dõi trên Twitter, trong khi Tổng thống Trump có tới 57,8 triệu người theo dõi. 

Tuy nhiên, sau khi chính thức trở thành nghị sĩ Quốc hội được hai tháng, Ocasio-Cortez đã có ảnh hưởng trên Twitter nhiều hơn bất kỳ tờ báo hay chính trị gia Dân chủ nào. Theo khảo sát của CNN, Ocasio-Cortez trở thành cái tên quen thuộc với 6/10 người Mỹ.

Phong cách sử dụng mạng xã hội

Cô thường xuyên gây chú ý trên truyền thông, gia tăng lượng người theo dõi và trở thành lực lượng trỗi dậy trong chính trị. Tất cả đều là nhờ sử dụng những mẹo truyền thông rất giống phong cách Tổng thống Trump. 

Hai chính trị gia đối lập gay gắt về quan điểm chính trị nhưng những điều cơ bản trong chiến lược của họ đều có chung quy tắc: Thứ nhất, nói trực tiếp với cử tri, không qua trung gian; thứ hai, luôn để bản thân trở thành tâm điểm, thường xuyên gây chú ý; thứ ba, táo bạo và gọi thẳng tên, bảo vệ bản thân ngay lập tức; thứ tư và quan trọng nhất, duy trì hình ảnh là một người ngoại đạo chính trị.

Cả hai đều chủ động tấn công đối thủ và tận dụng sự ủng hộ của người theo dõi để tấn công. Từ đó, họ chặn đứng làn sóng công kích nhằm vào mình.

Giống với Tổng thống Trump, các cuộc công kích nhằm vào Ocasio-Cortez dường như lại làm lợi cho nữ nghị sĩ này.

Chú thích ảnh
Đoạn tweet bình luận về áo của Ocasio-Cortez. Ảnh: ABC

Khi Ocasio-Cortez đăng tweet hào hứng nói về con đường từ xuất thân nghèo khó tới Quốc hội của mình thì một người viết blog ở Washington DC đã đăng bức ảnh cô mặc một áo khoác màu đen và nói rằng chiếc áo có thể là hàng hiệu, dấu hiệu của sự giàu có.

Ngay lập tức, Ocasio-Cortez đáp trả: “Nếu tôi bước vào Quốc hội với bộ váy suồng sã, họ sẽ cười và chụp ảnh sau lưng tôi. Nếu tôi bước vào với bộ quần áo giảm giá đẹp nhất, họ cười và chụp ảnh sau lưng tôi. Bóng tối ghét ánh sáng – đó là lý do tại sao bạn phớt lờ”.

Kịch bản kiểu như trên lặp đi lặp lại nhiều lần. Gần đây nhất, một tài khoản bảo thủ Twitter đăng một video về Ocasio-Cortez nhảy múa trên mái nhà khi còn là sinh viên đại học. Mục đích là để làm cô xấu hổ, nhưng trái lại video lại khiến cô được ca ngợi và chú ý.

Xem video Ocasio-Cortez nhảy múa thời sinh viên (nguồn: USAToday):

Giống như Tổng thống Trump, cô Ocasio-Cortez quảng bá hình ảnh mình bất kỳ khi nào có thể.

Nếu như Tổng thống Trump nói về những triệu USD tự kiếm được thì Ocasio-Cortez nói về thời gian làm phục vụ và sống ở Bronx.

Cả hai câu chuyện trên đều bị truyền thông đối lập mổ xẻ và bác bỏ. Theo tờ ABC, rõ ràng là thành công với tư cách một ứng cử viên phi truyền thống vừa kích thích người ủng hộ vừa có thể chọc giận giới phê bình. Điều đó thể hiện rõ trên mạng xã hội.

Twitter chỉ là phần nổi tảng băng

Tổng thống Trump tự thừa nhận mình là một người thủ cựu. Ông ghét máy tính, không bao giờ tra Google. Ông thích những báo cáo dạng đơn giản, giàu hình ảnh biểu đồ. Đó là điều ai cũng biết. Ông giới hạn cách tiếp cận của mình chỉ qua hai phương tiện: Twitter và TV.

Tài khoản Facebook và Instagram của Tổng thống Trump được các chuyên gia kiểm soát. Do đó, tông giọng, khẩu hiệu đều nhàm chán và cũ kỹ.

Chú thích ảnh
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (trái) và Alexandria Ocasio-Cortez (phải). Ảnh: Reuters 

Trái lại, tài khoản Twitter do ông trực tiếp sử dụng lại khác. Chỉ cần một câu tweet là Tổng thống Trump thống lĩnh các mạng lưới tin tức ở Mỹ. Họ sẽ phát các câu tweet của ông dưới dạng toàn văn như đồ họa trên màn hình.

Về phía Ocasio-Cortez, nữ nghị sĩ này có mặt ở mọi nơi một cách bất ngờ. Cô có thể xuất hiện trên chương trình trò chuyện của một mạng lưới tin tức truyền thống, nơi cô nói về chính sách của mình hoặc chỉ trích chính sách của Tổng thống Trump.

Cô cũng có thể hoạt động tích cực trên Instagram, nơi cô có 2,1 triệu người theo dõi mọi thứ từ các bước trang điểm cho tới các cuộc họp chính sách.

Cô cũng sử dụng Twich, một nền tảng trò chơi điện tử phát trực tiếp (livestream), nơi cô giao tiếp trực tiếp với khán giả. Nintendo 64 là thú vui giải trí yêu thích của nữ nghị sĩ này, mặc dù gia đình cô chưa bao giờ đủ giàu để mua một bộ.

Cô thậm chí còn trở thành tâm điểm tại liên hoan phim Sudance. Không chỉ góp mặt trong một bộ phim tài liệu về các ứng cử viên mới nổi, cô còn gây ngạc nhiên và thích thú cho khán giả khi xuất hiện qua ống kính từ xa.

Nói chính xác thì Ocasio-Cortez không phải là nghị sĩ Dân chủ duy nhất thử nghiệm với mạng xã hội, nhưng cô là người sử dụng hiệu quả nhất.

Sự  hiệu quả đó có thể thấy rõ là nổi trội khi so với các ứng cử viên khác. Ví dụ như ứng cử viên Beto O’Rourke  - người chạy đua vào Thượng viện - từng chia sẻ quá đà khi phát trực tiếp hình ảnh mình đi khám răng. Ví dụ như ứng cử viên tổng thống Elizabeth Warren – người cố gắng phát trực tiếp hình ảnh để trông thật hơn nhưng lại bị chú ý vì hình ảnh kỳ cục.

Không chiến lược dùng mạng xã hội nào hiệu quả như Ocasio-Cortez. Cô còn được đồng nghiệp trong đảng Dân chủ ở Hạ viện đề nghị dành một buổi để dạy cách sử dụng mạng xã hội.

Chú thích ảnh
Ocasio-Cortez chụp ảnh cùng các đồng nghiệp trong buổi chia sẻ về sử dụng Twitter.

Nhiều người đã tìm cách lý giải thành công của Ocasio-Cortez: nhờ hiểu biết chính trị đơn thuần hay là bản chất con người thật của cô? Việc sử dụng thoải mái, hiệu quả các nền tảng mạng xã hội có phải là nhờ tuổi trẻ? Sự thành công của cô có phải nhờ câu chuyện kiểu Lọ Lem, một cô gái bình thường tiến vào Quốc hội?

Cho dù câu trả lời là gì thì Ocasio-Cortez sẽ vẫn tiếp tục chiến lược mạng xã hội hiện nay.

Có một cái tên dễ thấy là không có mặt trong các lần chỉ trích công khai của Ocasio-Cortez: Tổng thống Trump.

Theo ABC, Tổng thống chưa nói gì nhiều về Ocasio-Cortez. Điều đó có thể có nghĩa là ông không coi nữ nghị sĩ trẻ tuổi này là một mối đe dọa hoặc có thể "ông chưa biết làm thế nào để đối phó với cô gái từ Bronx".

Thùy Dương/Báo Tin tức