Đổi thay vùng tái định cư

Những ngày đầu năm mới, ở các bản tái định cư của thủy điện Huội Quảng - Bản Chát, thuộc miền đất gió Than Uyên (Lai Châu), trên khắp các sườn đồi đều thắm đỏ sắc đào và hoa mận trắng rừng. Những ngôi nhà sàn khang trang san sát bên nhau tạo nên một khung cảnh trù phú, yên ấm.

Tại bản tái định cư Ten Co Mư, xã Ta Gia năm nay đã là mùa Xuân thứ 8 bà con nơi đây được đón Xuân trên vùng đất mới. Nhờ Đảng, Nhà nước đầu tư xây dựng cơ sở vật chất đường, điện, trường khang trang sạch đẹp, thoáng mát mà bà con đã được tiếp cận với các dịch vụ xã hội cơ bản. Theo người dân trong bản, hàng năm khi cận kề Tết nhà nào nhà nấy tất bật quét dọn đường làng ngõ xóm, khơi thông cống rãnh, trang hoàng lại nhà cửa, nhà văn hóa của bản để chuẩn bị đón Tết.

Ông Lò Văn Ngoãn, trú tại bản tái định cư Ten Co Mư phấn khởi chia sẻ: Bản có 68 hộ với 100% dân tộc Thái. Lúc mới chuyển lên đây bà con gặp vô vàn khó khăn, vất vả, mọi thứ bừa bộn, chưa được quy hoạch. Nhờ được Nhà nước đầu tư đường nhựa, bê tông nội bản, điện thắp sáng kéo về, bà con bắt tay vào dựng nhà mới, làm chuồng, trại chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Đồng thời, khai hoang đất sản xuất để trồng trọt, quy hoạch bãi chăn thả gia súc để phát triển kinh tế. Các cán bộ huyện, xã cũng xuống tận nơi để hướng dẫn người dân chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp, đưa cây con giống phù hợp để phát triển kinh tế. Nhờ đó, đến nay thu nhập bình quân đầu người trên 32 triệu đồng, nhân dân cũng đã thích nghi với nơi ở mới.

Còn tại các bản làng tái định cư của thủy điện Sơn La, huyện Nậm Nhùn (Lai Châu), có sự đổi thay rõ nét trên vùng quê mới. Những ngôi nhà kiên cố nằm san sát dọc theo những tuyến đường nhựa phẳng lỳ. Bà con nhân dân thi đua lao động sản xuất, làm giàu trên vùng đất mới.

Ông Lưu Văn Lẩu, trú tại bản Phiêng Luông II, xã Nậm Hàng, huyện Nậm Nhùn tâm sự: Chuyển lên nơi ở mới, bà con được Nhà nước bố trí mặt bằng, hỗ trợ đất sản xuất, hướng dẫn kỹ thuật trong canh tác nên ai cũng yên tâm lao động sản xuất. Cùng với đó, các công trình hạ tầng giao thông, trường học, trạm y tế được đầu tư. Nhờ vậy, các cháu học sinh được học tập trong ngôi trường khang trang, đi lại thuận lợi. So với trước đây, cuộc sống của bà con trong bản đổi thay rất nhiều, góp phần cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Trong tiết trời mùa Xuân của những ngày đầu năm mới, các bản tái định cư ở huyện Sìn Hồ (Lai Châu) đều khoác lên mình diện mạo mới, sức sống mới. Cơ sở vật chất, hạ tầng được đầu tư xây dựng kiên cố, vững chắc, người dân yên tâm lao động sản xuất phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.

Gia đình ông Lý Á Nguyện, trú tại bản Nậm Cha, xã Nậm Cha (huyện Sìn Hồ) một trong những hộ dân được di chuyển đến nơi ở mới. Hai vợ chồng ông được chi trả trên 200 triệu đồng tiền đền bù, cấp đất ở, hỗ trợ giống cây trồng vật nuôi để phát triển kinh tế. Hiện gia đình ông sống trong ngôi nhà cấp 4 khang trang và yên tâm trồng lúa, trồng chuối, chăn nuôi, đánh bắt thủy sản. Mỗi năm, gia đình ông thu 80 bao thóc, 10 bao sắn, duy trì nuôi 15 lợn, 50 gia cầm, 3 trâu và trở thành hộ khá giả trong bản.

Đồng hành cùng người dân

Thực hiện việc di dân các công trình thủy điện, hơn 9.000 hộ dân đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh Lai Châu phải di chuyển về nơi ở mới, nhường đất cho lòng hồ và các công trình thủy điện. Giai đoạn 2016 - 2020, Lai Châu đã bố trí 2.850 tỷ đồng xây dựng cơ sở hạ tầng tại các khu, điểm tái định cư và hỗ trợ, bồi thường cho các hộ dân.

Nhờ có chương trình tái định cư, tất cả các bản tái định cư trong tỉnh Lai Châu đều được đầu tư đồng bộ về cơ sở hạ tầng với 100% bản có đường ô tô hoặc xe máy đến bản được cứng hóa, 100% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia. Bên cạnh đó, các ngành chức năng, địa phương giao hơn 5.800 ha đất nông nghiệp cho trên 6.350 hộ gia đình; giao gần 4.900 ha cao su cho hơn 1.570 hộ dân; khai hoang, cải tạo 1.460 ha đất chưa sử dụng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở và đất nông nghiệp đạt 83,6%.

Để tổ chức lại sản xuất, ổn định đời sống dân cư đối với vùng tái định cư các công trình thủy điện, tỉnh Lai Châu đã xây dựng, trình Chính phủ phê duyệt Đề án ổn định dân cư, phát triển kinh tế xã hội vùng tái định cư thủy điện Sơn La. Hỗ trợ sản xuất, cây trồng vật nuôi, tiếp tục đầu tư hoàn thiện kết cấu hạ tầng thiết yếu. Ngoài ra, Lai Châu còn lồng ghép các chương trình mục tiêu, chính sách hỗ trợ để thúc đẩy phát triển sản xuất.

Ông Hà Trọng Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu cho hay: Đến nay, cơ sở hạ tầng vùng tái định cư được đầu tư đồng bộ, sản xuất của nhân dân các khu, điểm tái định cư trên địa bàn tỉnh cơ bản ổn định và có bước phát triển bền vững. Hiện tỉnh đã quy hoạch được vùng chè gần 4.200 ha, cao su 13.000 ha, quế trên 6.300 ha, cây ăn quả, chăn nuôi, góp phần chuyển biến tích cực nhận thức của người dân trong sản xuất.

Đặc biệt, toàn tỉnh có 59% số xã tái định cư đã đạt chuẩn nông thôn mới, 100% xã tái định cư đạt tiêu chí quốc gia về y tế; đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào tái định cư được nâng lên, cải thiện rõ rệt.

Thực tế cho thấy, nhờ sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước về cơ sở hạ tầng đường, điện, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, mà đời sống người dân vùng tái định cư từng bước ổn định. Bà con nhân dân cũng không ngừng mở rộng diện tích lúa nước để canh tác và nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, mở ra hướng phát triển kinh tế mới. Từ đó, cuộc sống của người dân tái định cư có nhiều khởi sắc, tạo tiền đề thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới địa phương.