Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng ngày càng chú trọng đến chất lượng và an toàn thực phẩm, việc phát triển nông nghiệp sạch đã trở thành xu hướng tất yếu, vừa đảm bảo sức khỏe cho người dân, vừa mở ra hướng đi bền vững cho phát triển kinh tế và du lịch tại Điện Biên. Những năm gần đây, người nông dân địa phương đã thay đổi tư duy, mạnh dạn áp dụng các phương pháp canh tác tiên tiến để làm ra các sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn, có khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, so với năm 2024, diện tích được chứng nhận VietGAP trên địa bàn tỉnh tăng thêm 15,5ha; diện tích được chứng nhận hữu cơ tăng 5,25ha; tổng diện tích sản xuất an toàn được chứng nhận tăng thêm 17,75ha. Đây là tín hiệu tích cực, phản ánh sự nỗ lực của người dân, hợp tác xã và doanh nghiệp trong hành trình đưa nông sản Điện Biên đến gần hơn với thị trường trong và ngoài nước.
Một trong những điển hình là HTX Nam Dương với chuỗi cung ứng rau, củ, quả tươi an toàn có 13ha được chứng nhận VietGAP. Sản phẩm chủ lực của HTX là bí xanh, được trồng chủ yếu tại xã Mường Pồn và Na Sang với diện tích hơn 10ha. Trung bình mỗi năm, sản lượng bí xanh đạt khoảng 650 tấn. HTX đã áp dụng nhiều tiến bộ kỹ thuật như phủ nilon giữ ẩm, sử dụng giàn lưới, công nghệ tưới nhỏ giọt để tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Nông dân nuôi lợn bằng thức ăn từ nông nghiệp.
Anh Trần Xuân Thanh, Giám đốc HTX Nam Dương, chia sẻ: “Thị trường tiêu thụ của HTX chủ yếu ở Hà Nội, Hưng Yên và Hải Phòng – những thị trường lớn, khó tính. Vì vậy, chúng tôi luôn đặt quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm lên hàng đầu. Sản xuất theo chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn là xu hướng tất yếu để giữ uy tín và đảm bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm.”
Tính đến nay, Điện Biên đã xây dựng 24 chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, gồm: 4 chuỗi gạo, 2 chuỗi cà phê, 3 chuỗi chè và 15 chuỗi rau, củ, quả, miến dong, khẩu xén, mắc ca. Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh nâng cao vị thế nông sản trên thị trường.
Không chỉ dừng ở rau, củ, quả, nhiều doanh nghiệp tại Điện Biên đã tập trung vào sản xuất chè sạch. Công ty TNHH chè Phan Nhất tại xã Mường Lạn là một ví dụ. Từ năm 2017, công ty kiên trì áp dụng quy trình trồng chè không sử dụng hóa chất độc hại, thay thế bằng chế phẩm sinh học, thuốc trừ sâu có nguồn gốc hữu cơ. Trong 12ha chè của công ty, hiện có 5ha đã đạt chứng nhận hữu cơ. Sản phẩm chè Phan Nhất đã được công nhận OCOP 4 sao và 3 sao, thậm chí có sản phẩm Bạch Trà xuất khẩu sang Hàn Quốc với sản lượng trung bình hơn 1 tạ chè khô/năm.
Cung cấp nguồn rau thơm sạch cho thị trường
Ông Phan Trọng Nhất, Giám đốc công ty, nhấn mạnh: “Hướng tới nền nông nghiệp sạch và bền vững, công ty luôn đặt mục tiêu không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn từng bước đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế.”
Bên cạnh HTX Nam Dương và Công ty chè Phan Nhất, trên địa bàn tỉnh còn có nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp sạch nổi bật: Công ty TNHH Cara Farm Việt Nam với 3,7ha cây ăn quả hữu cơ; HTX Nông nghiệp Công nghệ cao Si Pa Phìn với hơn 5ha rau, củ, quả hữu cơ; Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển mắc ca và giống cây lâm nghiệp Điện Biên với 10,5ha mắc ca đạt chuẩn VietGAP; hay Tổ hợp tác lúa Bản Đun với 5ha lúa an toàn.
Thực tế cho thấy, phát triển nông nghiệp sạch không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn mở ra hướng đi mới cho du lịch cộng đồng tại Điện Biên. Nhiều bản làng đã khai thác lợi thế từ các mô hình sản xuất sạch để xây dựng sản phẩm du lịch trải nghiệm: du khách có thể trực tiếp tham gia thu hoạch rau quả VietGAP, hái chè hữu cơ trên nương, hay thưởng thức bữa ăn được chế biến từ nông sản sạch ngay tại homestay của người dân. Những trải nghiệm này vừa tạo dấu ấn khác biệt, vừa góp phần quảng bá thương hiệu nông sản địa phương, gắn kết phát triển nông nghiệp với du lịch một cách bền vững.
Cây ăn quả từ mô hình chăm bón hữu cơ
Trong thời gian tới, tỉnh Điện Biên sẽ tiếp tục chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn và có tính cạnh tranh cao. Đồng thời, tỉnh khuyến khích các doanh nghiệp, HTX tham gia chương trình OCOP, tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước..
Với hướng đi đúng đắn, sự đồng hành của chính quyền và nỗ lực từ người dân, nông nghiệp sạch Điện Biên không chỉ góp phần đảm bảo an ninh lương thực, nâng cao đời sống nhân dân, mà còn trở thành “cầu nối” đưa nông sản địa phương đến gần hơn với du khách và thị trường quốc tế, tạo động lực quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.