Theo Tổng cục Thống kê, tháng 1/2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa ước đạt 38,1 tỷ USD, giảm 12,9% so với cùng kỳ năm trước. Theo đó, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 19 tỷ USD giảm 14,3% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu tháng 1/2020 ước tính đạt 19,1 tỷ USD giảm 11,3% so với cùng kỳ năm trước.

Với kết quả này, cán cân thương mại hàng hóa của cả nước trong tháng đầu tiên năm 2020 có mức thâm hụt, trái ngược với xu hướng thặng dư của tháng 1/2019. 

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, nhất là xuất nhập khẩu giao thương với Trung Quốc, Bộ Tài chính cho biết, có thể gặp khó khăn do hạn chế qua lại biên giới, cửa khẩu và gián đoạn nguồn cung tại tỉnh Hồ Bắc, trong bối cảnh nhằm kiểm soát dịch, các biện pháp liên quan đến thắt chặt qua lại biên giới sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới. 

Vì vậy, theo Bộ Tài chính, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam và Trung Quốc có thể gặp khó khăn, các ngành nghề xuất khẩu theo đường biên giới trên bộ và tiểu ngạch sang Trung Quốc như nông sản, thủy sản, thực phẩm... sẽ chịu tác động đáng kể trong ngắn hạn. 

Bộ Tài chính cho biết, năm 2019 kim ngạch xuất khẩu với Trung Quốc đạt 41,4 tỷ USD chiếm 15,7%/tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước; kim ngạch nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 75,5 tỷ USD, chiếm 29,8%/tổng kim ngạch nhập khẩu cả nước. Số thuế phải thu từ hàng hóa có xuất xứ Trung Quốc trong năm 2019 đạt khoảng 84.500 tỷ đồng, chiếm khoảng 24,2% số thu của ngành hải quan. 

“Do đó, nếu dịch bệnh kéo dài sẽ có ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu và số thu ngân sách Nhà nước”, Bộ Tài chính nhận định.

Thống kê theo giá trị trung bình ngày làm việc (loại trừ ngày thứ bảy, chủ nhật và ngày nghỉ lễ quốc gia) trong tháng 1/2020, trị giá xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 130,52 triệu USD/ngày, giảm 20,18% so với tháng 12/2019, nhưng tăng 18,5% so với cùng kỳ năm 2019. Trong khi đó, trị giá nhập khẩu hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc trong tháng 1/2020 tính trung bình theo ngày đạt 261,47 tỷ USD/ngày, giảm 6,5% so với tháng 12/2019 và giảm 2,1% so với tháng 1/2019. 

Trong 3 ngày làm việc sau nghỉ Tết Nguyên đán (30, 31/1/2020 và 3/2/2020), tổng trị giá xuất khẩu trung bình của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 82,1 triệu USD/ngày, chỉ bằng 63% ngày làm việc thông thường trong tháng 1/2020; nhập khẩu đạt 182,8 triệu USD/ngày, bằng gần 70% ngày làm việc thông thường trong tháng 1/2020.

Theo Bộ Tài chính, những ngành có thể chịu tác động từ sự ngưng trệ sản xuất gồm dệt may (nhập khẩu sợi, vải), điện tử, tiêu dùng (linh kiện, phụ kiện nhập khẩu từ Trung Quốc). 

Tuy nhiên, Bộ Tài chính nhận định, việc gián đoạn nguồn cung tiềm tàng này chỉ mang tính tạm thời và hoạt động sản xuất tại Trung Quốc có thể sớm được phục hồi khi dịch bệnh được kiểm soát. Do vậy, hoạt động thương mại điện tử có thể được ưu tiên lựa chọn. Khi người dân giảm nhu cầu mua sắm tại cửa hàng, nhu cầu đối với hoạt động mua sắm online, giao hàng, chuyển phát gia tăng.