Từng bước hoàn thiện chính sách ưu đãi

Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Lê Tấn Dũng khẳng định, đối tượng hưởng chính sách ưu đãi được mở rộng, các chế độ ưu đãi từng bước được bổ sung, hoàn thiện. So với mức sàn an sinh xã hội thì đối tượng người có công đạt cao nhất, cao hơn tất cả các nhóm chính sách khác. Tuy nhiên, đến cuối năm 2018, cả nước còn trên 16.000 hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công (khoảng 12% so với tổng số hộ nghèo trong cả nước). Đây thực sự là điều trăn trở đối với tất cả chúng ta khi mà chủ trương của Đảng và Nhà nước là không để người có công sống dưới mức sàn an sinh xã hội.

Đánh giá khái quát thực trạng hộ gia đình nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công, ông Ngô Trường Thi - Vụ trưởng, Chánh Văn phòng quốc gia giảm nghèo cho biết, đến cuối năm 2018, có 53/63 tỉnh, thành phố còn 16.560 hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công, chiếm 1,27% tổng số hộ nghèo cả nước, trong đó: Trên 1.000 hộ có 2 tỉnh (Nghệ An và Quảng Bình); Từ trên 500 đến dưới 1.000 hộ có 8 tỉnh (Hà Tĩnh, Bình Định, Thanh Hóa, Yên Bái, Quảng Ngãi, Phú Thọ, Quảng Nam, Sơn La); Từ trên 300 đến dưới 500 hộ có 10 tỉnh (Bến Tre, Thái Nguyên, Đắk Lắk, Cao Bằng, Thừa Thiên - Huế, Bắc Kạn, Kon Tum, Thái Bình, Sóc Trăng); Từ 100 đến dưới 300 hộ: 21 tỉnh (Hòa Bình, Hậu Giang, Điện Biên, Ninh Bình, Tiền Giang, Ninh Thuận, Quảng Trị, Phú Yên, Khánh Hòa, Hưng Yên, Lào Cai, Nam Định, Đắk Nông, Vĩnh Long, Hà Nam, Bắc Giang, Bạc Liêu, Kiên Giang, An Giang, Bình Thuận, Trà Vinh); Dưới 100 hộ có 13 tỉnh (Long An, Hà Giang, Lai Châu, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Tuyên Quang, Hải Dương, Cần Thơ, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Tháp, Bình Phước, Bắc Ninh, Hải Phòng) và 10 tỉnh không còn hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công (Gia Lai, Lạng Sơn, Lâm Đồng, Cà Mau, Hà Nội, Đồng Nai, Tây Ninh, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương).

Theo ông Ngô Trường Thi, việc phân loại đối tượng hộ nghèo thời gian qua đã giúp cho các địa phương, các cấp, các ngành thấy được bức tranh tổng thể về đối tượng nghèo để có các giải pháp, chính sách hỗ trợ phù hợp với từng đối tượng là hộ nghèo hay hộ nghèo thuộc nhóm chính sách bảo trợ xã hội không còn khả năng lao động, hay hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công.

Đồng bộ nhiều giải pháp

“Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng, do đặc thù của từng vùng, từng địa phương, nguyên nhân dẫn đến hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công có nhiều nguyên nhân khác nhau, có cả nguyên nhân chủ quan (như hộ nghèo vẫn trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước …) và nguyên nhân khách quan (do ốm đau, bệnh tật, ảnh hưởng của chất độc hóa học…). Nhiều địa phương đã đánh giá, phân loại nguyên nhân để ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ như Quảng Nam, Đồng Tháp….

Bên cạnh đó, nhiều tỉnh vẫn chưa thực sự có giải pháp căn cơ để giảm hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công, do số lượng hộ nghèo thuộc chính sách khá lớn, trong khi đa số đều là hộ người có công không được hưởng trợ cấp hàng tháng, cao tuổi, hộ gia đình nhiều nhân khẩu ăn theo, không có lao động hoặc bệnh tật…” ông Ngô Trường Thi thông tin.

Để giải quyết tình trạng này, bà Đỗ Thị Hồng Hà, Phó Cục trưởng Cục Người có công cho rằng, các bộ, ngành, địa phương sớm giải quyết đầy đủ, kịp thời các chế độ chính sách của Đảng, Nhà nước, bảo đảm tất cả người có công được hưởng thụ chế độ đúng quy định; Điều chỉnh một số chế độ, trợ cấp ưu đãi trong dự án Pháp lệnh ưu đãi người có công sửa đổi; Rà soát đánh giá thực trạng, nguyên nhân dẫn đến nghèo của những hộ nghèo ở từng cấp địa phương (xã, huyện) để có biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ đối với từng địa phương cho phù hợp, tăng hiệu quả của chính sách giảm nghèo.

Các địa phương cũng tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chủ chương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước về giải quyết việc làm và chương trình giải quyết việc làm; Hỗ trợ ưu tiên cho hộ nghèo mà có người có công thông qua chương trình giảm nghèo của nhà nước; Đẩy mạnh công tác xã hội hóa bằng việc huy động sự giúp đỡ của cộng đồng, dân cư nơi cư trú để hỗ trợ cho hộ gia đình người có công có hoàn cảnh khó khăn vươn lên thoát nghèo; Chú trọng đến công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm, ưu tiên trong vay vốn...; Hỗ trợ người có công và con em của họ khởi nghiệp, lập nghiệp.

Ông Hồ Tân Cảnh - Phó Giám đốc Sở LĐTBXH tỉnh Quảng Bình cho rằng: ”Với hộ nghèo thuộc chính sách người có công mà các thành viên trong hộ không còn khả năng lao động, ngoài thực hiện các chính sách giảm nghèo chung, địa phương cần quan tâm hỗ trợ cho những hộ này từ các nguồn tài trợ, huy động của các tổ chức, cá nhân và nguồn lực tại cộng đồng. Đối với các hộ gia đình còn sức lao động thì tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, hỗ trợ để gia đình mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất, tự tạo việc làm, chủ động tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản để vươn lên thoát nghèo”.

Thứ trưởng Lê Tấn Dũng cho biết, Bộ LĐTBXH và Ban Chỉ đạo trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016-2020 sẽ cùng các địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp để hỗ trợ cho các hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công vươn lên thoát nghèo, tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản với mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”, đến hết năm 2020 cả nước không còn hộ nghèo có thành viên thuộc đối tượng chính sách người có công.