CIA lần đầu tấn công bên trong lãnh thổ Venezuela. Vụ việc đánh dấu bước ngoặt trong chiến dịch áp lực của Mỹ lên chính quyền Tổng thống Maduro, mở ra nhiều câu hỏi về bước đi tiếp theo.
Tổng thống Trump xác nhận Mỹ chịu trách nhiệm về vụ tấn công một bến cảng của Venezuela trong tuần trước. Ảnh: New York Times
Tờ New York Times dẫn nguồn tin từ những người được thông báo về chiến dịch cho biết, Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã tiến hành một vụ tấn công bằng các thiết bị bay không người lái (drone) vào một cơ sở cảng tại Venezuela trong tuần trước, một động thái cho thấy giai đoạn mới trong chiến dịch gây áp lực của chính quyền Tổng thống Trump đối với chính phủ của Tổng thống Maduro đã bắt đầu.
Vụ tấn công nhắm vào một bến cảng mà các quan chức Mỹ tin rằng nhóm tội phạm Tren de Aragua, một băng đảng Venezuela, đang cất giữ ma túy và có khả năng chuẩn bị vận chuyển các chất này lên tàu, theo các nguồn tin.
Không có ai có mặt trên bến cảng tại thời điểm đó, và không có ai bị thương vong. Tuy nhiên, đây là chiến dịch Mỹ đầu tiên được biết đến diễn ra bên trong lãnh thổ Venezuela.
Chi tiết về vụ việc, trước đó được CNN đưa tin, đã làm sáng tỏ một cuộc tấn công mà Tổng thống Trump từng đề cập công khai, mặc dù các hoạt động của CIA thường được giữ bí mật.
Khi trả lời báo chí ngày 29/12 (theo giờ địa phương), ông Trump từ chối nói rõ vụ tấn công được thực hiện như thế nào hoặc bởi ai, nhưng xác nhận rằng Mỹ chịu trách nhiệm.
“Đã có một vụ nổ lớn tại khu vực bến nơi họ chất ma túy lên tàu”, nhà lãnh đạo Mỹ nói với các phóng viên tại Mar-a-Lago, Florida. “Họ chất ma túy lên tàu, nên chúng tôi đã đánh trúng tất cả các tàu, và bây giờ tấn công cả khu vực. Đó là nơi thực hiện, còn bây giờ khu vực đó không còn tồn tại nữa".
Chính phủ Venezuela chưa đưa ra bình luận trực tiếp về vụ tấn công hay phát biểu của ông Trump, nhưng Bộ trưởng Nội vụ Diosdado Cabello đã nhiều lần lên án “cơn điên đế quốc” cùng các hành động “quấy rối, đe dọa, tấn công, bắt bớ, cướp bóc, hải tặc và giết người.”
Nhà Trắng và CIA đều từ chối bình luận về diễn biến trên.
Tổng thống Trump đã cảnh báo trong nhiều tuần qua rằng ông sẵn sàng mở rộng chiến dịch gây áp lực lên chính phủ của Tổng thống Nicolás Maduro bằng các vụ tấn công. CIA đã nắm các thông tin tình báo về nhiều cơ sở nghi ngờ lưu trữ ma túy ở Venezuela và Colombia như một phần trong kế hoạch mở rộng chiến dịch.
Trước đây, Mỹ gây áp lực lên Venezuela bằng cách tấn công các tàu bị nghi vận chuyển ma túy và bắt giữ tàu chở dầu vi phạm lệnh trừng phạt, tất cả đều diễn ra tại vùng biển quốc tế.
Nhưng vụ tấn công bằng drone của CIA lần này diễn ra trong lãnh thổ Venezuela, có khả năng vào hôm 24/12. Trong một cuộc phỏng vấn trên radio ngày 26/12, ông Trump cho biết vụ tấn công diễn ra hai ngày trước đó.
Chiến dịch tăng cường áp lực này tập trung vào hai mục tiêu của chính quyền Tổng thống Trump: nhóm Tren de Aragua và chính quyền Venezuela.
Mỹ đã truy tố ông Maduro từ thời nhiệm kỳ đầu của ông Trump. Đầu năm nay, Washington đã nâng phần thưởng cho thông tin dẫn đến việc bắt giữ ông Maduro lên 50 triệu USD.
Tờ New York Times trước đó đưa tin ông Trump đã cho phép CIA thực hiện các hoạt động tại Venezuela và chỉ đạo lên kế hoạch cho nhiều nhiệm vụ tiềm năng.
Thời cựu Tổng thống Obama, CIA thường tiến hành các vụ tấn công bằng drone nhằm vào các mục tiêu khủng bố ở Pakistan, Yemen, Somalia và nhiều nơi khác. Tuy nhiên, gần đây cơ quan này ít thực hiện các vụ tấn công như vậy mà để quân đội Mỹ đảm nhiệm.
Hiện chưa rõ drone sử dụng trong nhiệm vụ này thuộc sở hữu của CIA hay mượn từ quân đội Mỹ. Các quan chức quân đội từ chối bình luận. Lầu Năm Góc đã triển khai một số drone MQ-9 Reaper, mang theo tên lửa Hellfire, tại căn cứ ở Puerto Rico như một phần của chiến dịch gây áp lực.
Căng thẳng giữa Venezuela và Mỹ bắt nguồn từ việc Mỹ triển khai nhiều tàu chiến tại khu vực Caribe và nhiều lần cho máy bay quân sự bay dọc bờ biển Venezuela. Ngoài ra, Washington cũng đã tiến hành loạt cuộc tấn công nhằm vào các tàu mà nước này cáo buộc buôn bán ma túy tại khu vực Caribe và Đông Thái Bình Dương, khiến hàng chục người thiệt mạng.
Theo truyền thông quốc tế và dữ liệu theo dõi quân sự hôm 23/12, Mỹ được cho là đang triển khai đợt tăng cường và mở rộng đáng kể lực lượng, khí tài quân sự tại khu vực biển Caribe, trên cơ sở hiện diện quân sự sẵn có mà nước này triển khai tại khu vực trong những tháng gần đây. Động thái mới được đánh giá là bước nâng cấp quy mô và mức độ sẵn sàng tác chiến.
Trong khi đó, Venezuela kịch liệt phản đối các hành động này của Mỹ và phủ nhận mọi cáo buộc liên quan tới tội phạm ma túy. Quốc hội Venezuela cũng đã thông qua một đạo luật, mang tên “Luật bảo đảm tự do hàng hải và thương mại trước tình trạng cướp biển, phong tỏa và các hành vi quốc tế phi pháp khác”, nhằm bảo vệ quyền tự do hàng hải và hoạt động thương mại trước những mối đe dọa mà Caracas cho là xuất phát từ phía Mỹ.