Hiện nay, trên địa bàn thị trấn Kiên Lương, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang, có 5 nhà máy sản xuất xi măng hoạt động. Hầu hết những nhà máy này không thực hiện đúng quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, gây ô nhiễm, khiến người dân nơi đây phải hít thở trong bầu không khí đầy khói bụi xi măng.

Vào mùa khô, hầu như toàn bộ nhà ở, vật dụng sinh hoạt trong gia đình, hàng hóa bày bán trước nhà, cây lá dọc hai bên quốc lộ 80 đoạn qua thị trấn này phủ trắng một lớp bụi xi măng. Sức khỏe của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bà Nguyễn Thị Hà ở khu phố Tám Thước, thị trấn Kiên Lương, huyện Kiên Lương, cho biết: “Bụi bặm đầy người gây ngứa ngáy, khó chịu. Nếu không rửa mặt thường xuyên thì chỉ trong chốc lát, bụi xi măng bám dày hai bên sống mũi. Trong nhà, ở đâu cũng có bụi, ăn ngủ cùng với khói bụi".

Cùng ở khu phố Tám Thước, ông La Như Tỷ bức xúc: "Trước sân nhà tôi, sau một đêm, lấy chổi quét, hốt gom lại khoảng 300 - 400 gam bụi là xi măng xanh. Ban ngày, bụi bay lơ lửng trong không khí, khi có xe khách, xe tải chạy ngang qua, cả khu phố Tám Thước khói bụi mịt mù. Không ít người dân ở đây mắc những căn bệnh nặng khó chữa trị hoặc điều trị rất tốn kém".

Theo đại diện chính quyền địa phương khu phố Tám Thước, từ năm 2003 đến nay, trên địa bàn có nhiều người chết vì bệnh ung thư, phần lớn là ung thư phổi, ung thư vòm họng, ung thư da, trong đó có nhiều người là công nhân làm việc tại các nhà máy xi măng. Tuy nhiên, những trường hợp bị bệnh và chết này có phải do khói bụi xi măng gây ra hay không đang được ngành y tế kiểm tra, xác định nguyên nhân.

Theo Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Kiên Lương, trong số 5 nhà máy xi măng đang hoạt động, thì huyện chỉ có thẩm quyền xử phạt đối với 3 nhà máy là Nhà máy xi măng Kiên Giang, Nhà máy xi măng Hà Tiên - Kiên Giang và Nhà máy xi măng Hà Tiên, mỗi nhà máy có công suất từ 82.000 - 200.000 tấn/năm. Đối với Nhà máy Holcim và Nhà máy xi măng Kiên Lương, công suất mỗi nhà máy 1 triệu tấn/năm thì không thuộc quyền quản lý của huyện. Mặc dù biết tình trạng bụi ô nhiễm nghiêm trọng, huyện cũng chỉ có thể ghi nhận để kiến nghị lên cấp trên xử lý. Ông Trần Minh Sang, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Kiên Lương cho hay: Những sai phạm của các nhà máy xi măng thì ngoài xử lý theo đúng thẩm quyền, huyện kiến nghị Sở Tài nguyên - Môi trường và Tổng cục Bảo vệ môi trường tham gia xử lý.

Ông Tống Quang Quyện, khu phố Tám Thước, thị trấn Kiên Lương, kiến nghị: Người dân ở đây kiến nghị đến cấp cao, nhất là ngành chức năng có thẩm quyền kiểm tra các nhà máy sản xuất xi măng, buộc họ phải có hệ thống xử lý khói bụi hoặc biện pháp nào đó để trong quá trình sản xuất không gây ô nhiễm, đảm bảo môi trường sống trong lành, bầu không khí sạch cho nhân dân. Sắp tới đây, thị trấn Kiên Lương nâng lên thành thị xã phải đảm bảo môi trường xanh - sạch - đẹp, không thể thành lập một thị xã Kiên Lương mịt mù khói bụi xi măng như hiện nay. Người dân thị trấn Kiên Lương đang trông chờ điều này.

Mong mỏi của người dân thị trấn Kiên Lương là câu hỏi nhức nhối mà các bộ, ngành chức năng và chính quyền tỉnh Kiên Giang không thể chần chừ và cần vào cuộc ngay để giải quyết, xử lý dứt điểm, giúp người dân thoát khỏi cảnh “sống chung với bụi bặm” hàng chục năm qua.

Lê Huy Hải