Tỉnh Đắk Lắk đã phê duyệt 15 dự án quy hoạch đầu tư, bố trí, sắp xếp ổn định việc định canh, định cư cho 5.762 hộ dân với trên 25.920 nhân khẩu là đồng bào các dân tộc di cư tự do. Các dự án có tổng nguồn vốn đầu tư trên 670.170 triệu đồng; trong đó vốn Trung ương là hơn 490.700 triệu đồng.

Đầu tư trạm cấp nước tập trung.

Tỉnh đã triển khai cấp đất ở với mức bình quân 400 m2/hộ, đất sản xuất 1,32 ha/hộ cho những hộ di cư tự do. Trong các vùng dự án, tỉnh Đắk Lắk đã đầu tư xây dựng trên 225 km đường giao thông nông thôn, hàng chục cầu, cống các loại, 6 công trình thủy lợi với hàng chục km kênh mương dẫn nước, hệ thống điện lưới quốc gia. Tỉnh cũng đầu tư xây dựng hàng trăm phòng học, nhà trẻ, lớp mẫu giáo, 120 công trình nước hợp vệ sinh... phục vụ tốt yêu cầu sản xuất, sinh hoạt cho đồng bào các dân tộc.

Theo đánh giá của UBND tỉnh Đắk Lắk, đời sống của các hộ di cư tự do ở trong các vùng dự án đã có chuyển biến tích cực, tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt bình quân 40%, 100% hộ nghèo đều được khám, chữa bệnh miễn phí, trẻ em trong độ tuổi đều được đến trường, chất lượng dạy và học được nâng lên. Tuy nhiên, do thiếu nguồn vốn, việc bố trí, sắp xếp, ổn định số dân di cư tự do, đạt tỷ lệ quá thấp so với yêu cầu của địa phương.

Đồng bào di cư được cấp đất sản xuất.

Tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các xã, thị trấn, các chủ rừng, chủ dự án tăng cường quản lý địa bàn; thực hiện tốt công tác tuyên truyền vận động, kiên quyết không để đồng bào di cư tự do đến địa bàn các xã, các dự án làm ảnh hưởng, phá vỡ mục tiêu quy hoạch đã phê duyệt (lâu nay các địa phương trong tỉnh chưa quan tâm đến công tác này). Các địa phương kịp thời phát hiện số dân di cư tự do mới đến ở từng địa phương, lâm phần, nhằm phân loại, thống kê báo cáo ngay với các cấp thẩm quyền để có biện pháp xử lý. Các sở, ngành, các địa phương thực hiện dự án rà soát, bổ sung quy hoạch bố trí, ổn định dân cư, trong đó đặc biệt chú ý các dự án quy hoạch bố trí, ổn định dân di cư tự do; đồng thời thực hiện tốt hơn việc hướng dẫn đồng bào các dân tộc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống thông qua công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Tỉnh thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt để giao đất ở, đất sản xuất cho các hộ dân di cư tự do.

Đầu tư xây trạm xá để khám chữa bệnh kịp thời cho đồng bào.

Tỉnh Đắk Lắk cũng đã phê duyệt dự án rà soát, bổ sung quy hoạch bố trí, ổn định dân cư trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2013 - 2015 và định hướng đến năm 2020. Riêng dự án rà soát bố trí, ổn định dân di cư tự do là gần 5.580 hộ với hơn 27.300 khẩu, trong đó bố trí tập trung 2.676 hộ, xen ghép 957 hộ, ổn định tại chỗ 1.846 hộ...

Để triển khai hiệu quả hoạt động, tỉnh kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương sớm bố trí đủ nguồn vốn theo các dự án đã được phê duyệt nhằm tạo điều kiện cho địa phương nhanh chóng ổn định dân di cư tự do trong các vùng dự án; đồng thời đề nghị cần có cơ chế, chính sách phù hợp để hướng luồng di dân theo quy hoạch, kế hoạch điều hòa dân cư trong phạm vi cả nước; đồng thời đề nghị Trung ương thống nhất chủ trương cho tỉnh Đắk Lắk được chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng và đất rừng do dân di cư tự do khai phá để giao đất cho đồng bào.

Bài và ảnh: Quang Huy