“Tập trung quản lý, theo dõi tàu cá hoạt động trên biển thông qua hệ thống giám sát hành trình (VMS) là những giải pháp hữu hiệu đang được cán bộ, chiến sĩ bộ đội biên phòng thành phố Đà Nẵng quyết liệt thực hiện để góp phần gỡ bỏ thẻ vàng IUU trong hoạt động khai thác hải sản”, Đại tá Hoàng Văn Mẫn, Chính ủy Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố Đà Nẵng chia sẻ với phóng viên TTXVN.
Tuyên truyền phòng chống khai thức IUU cho ngư dân. Ảnh: TTXVN phát
Thực hiện nghiêm quy trình
Chuẩn bị đầy đủ lương thực, thực phẩm, nhiên liệu cho chuyến biển tiếp theo, song tàu cá mang số hiệu QNa 92368 TS do ngư dân Lê Văn Nam ở xã Tam Giang, thành phố Đà Nẵng làm chủ tàu, kiêm thuyền trưởng vẫn tiếp tục nằm bờ tại khu neo đậu tàu thuyền An Hòa, xã Núi Thành để tránh trú bão số 15 đang vào đất liền.
“Ngư dân đang theo dõi chặt chẽ diễn biến trên biển của bão số 15. Khi bão tan, ngư dân sẽ nhổ neo, trực chỉ ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa truyền thống. Hiện tại toàn bộ lao động trên tàu QNa 92368 TS đã hoàn thiện các thủ tục đăng ký về phương tiện, con người, ngành nghề, thời gian làm ăn trên biển với Đồn biên phòng cửa khẩu cảng Kỳ Hà. Sau khoảng 45 ngày làm ăn trên biển, tàu sẽ trở về cảng và thực hiện đầy đủ quy trình xác nhận nguồn gốc thủy sản đã khai thác, nâng cao giám sát sản lượng, đáp ứng quy định IUU”, chủ tàu kiêm thuyền trưởng Lê Văn Nam chia sẻ.
Tại cảng cá Hồng Triều, xã Duy Nghĩa, thành phố Đà Nẵng, sau khi neo đậu phương tiện một cách an toàn để phòng ngừa va đập khi bão số 15 vào đất liền và yêu cầu toàn bộ lao động rời khỏi phương tiện, chủ tàu Phạm Minh Nghĩa cho biết, trước khi xuất bến, tất cả các phương tiện tàu thuyền đều được bộ đội Biên phòng Cửa Đại kiểm tra chặt chẽ. Phương tiện đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về thông tin liên lạc, thiết bị giám sát hành trình, danh sách thuyền viên, đăng kiểm, đăng ký phương tiện còn thời hạn mới được xuất bến. Đến nay các quy định chặt chẽ này đã được tất cả các chủ tàu thực hiện đầy đủ.
Chủ tịch UBND xã Duy Nghĩa, thành phố Đà Nẵng Phạm Được cho biết: Địa phương hiện có đội tàu khai thác hải sản gần 290 chiếc. Tuy công suất của hầu hết các phương tiện khai thác hải sản của bà con ngư dân trong xã còn ở quy mô vừa và nhỏ, song tình trạng “3 không”, gồm không đăng ký, không giấy phép khai thác, không đăng kiểm đã không còn. Đây là điều kiện quan trọng để địa phương thực hiện tốt công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định IUU.
“Địa phương đang khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để ngư dân được tiếp cận với các nguồn vốn vay với lãi suất thấp để cải hoán, đóng mới và nâng cấp tàu có công suất lớn đủ sức vươn khơi bám biển dài ngày. Cùng với đó, lắp đặt thiết bị bảo quản sản phẩm sau thu hoạch, việc thực hiện đầy đủ quy trình xác nhận nguồn gốc thủy sản khi tàu cập cảng là những giải pháp được địa phương xác định là khâu đột phá để tiến tới xây dựng ngành thủy sản hiện đại, bền vững”, Chủ tịch UBND xã Duy Nghĩa cho biết thêm.
Giải quyết dứt điểm
Đại tá Trần Tiến Hiền, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố Đà Nẵng thông tin, thực hiện Chỉ thị số của UBND thành phố Đà Nẵng về việc tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế trong việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là nhiệm vụ thường xuyên của đơn vị.
Các trạm kiểm soát Biên phòng làm thủ tục xuất, nhập tàu cá kết hợp với tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017 và các quy định khi đánh bắt hải sản, đặc biệt là các nội dung về khai thác IUU trong thời gian cao điểm. Với những nỗ lực của Bộ đội biên phòng và các ngành chức năng, đến nay ngư dân có nhận thức đúng về chủ quyền, quyền chủ quyền các vùng biển Việt Nam; chấp hành nghiêm quy định pháp luật khi khai thác hải sản trên biển.
Trong các đợt cao điểm chống khai thác IUU vào tháng 11/2025, các đơn vị bộ đội biên phòng thành hố Đà Nẵng làm thủ tục xuất bến kết hợp tuyên truyền cho 640 lượt tàu cá với 3.420 lượt ngư dân tham gia. Chủ động theo dõi trên hệ thống giám sát hành trình (VMS), phát hiện những phương tiện đang hoạt động trên biển có dấu hiệu ngắt kết nối VMS, chỉ đạo các đơn vị tuyến biển, đảo đến gia đình các chủ phương tiện tuyên truyền, kêu gọi bật thiết bị VMS và ký cam kết không vi phạm khai thác IUU.
Phối hợp với các lực lượng liên quan tổ chức gần 50 đợt tuần tra trên biển để duy trì nghiêm công tác kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện ra, vào làm ăn trên biển. Làm thủ tục xuất, nhập cho 1.638 lượt tàu cá/17.130 lượt lao động đảm bảo đúng quy định, góp phần quan trọng trong việc ngăn chặn, chống khai thác hải sản bất hợp pháp.
Thông qua các hoạt động kiểm tra trên các vùng biển, bộ đội biên phòng thành phố Đà Nẵng đã 68 tàu cá, phát hiện 4 tàu cá vi phạm như không có tên thuyền viên trong sổ danh bạ tàu cá, không mua bảo hiểm cho thuyền viên tàu cá, không bố trí đủ định biên an toàn, không thực hiện đăng ký sang tên chủ tàu cá đúng thời gian, không ghi nhật ký khai thác thủy sản, không chấp hành kiểm tra lực lượng chức năng, thuyền trưởng không có văn bằng, chứng chỉ, không thông báo cho cảng cá trước khi rời cảng theo quy định. Qua đó đã xử phạt gần 60 triệu đồng và buộc các chủ tàu phải sớm khắc phục dứt điểm các tồn tại trên mới được phép hoạt động trở lại.
Theo Đại tá Trần Tiến Hiền, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố Đà Nẵng, việc tuyên truyền chống khai thác IUU và quy định pháp luật liên quan để ngư dân nâng cao nhận thức, chấp hành đúng quy định của pháp luật về chống khai thác IUU là nhiệm vụ thường xuyên của toàn đơn vị.
Khi phát hiện vụ việc vi phạm quy định về khai thác IUU, lực lượng biên phòng thành phố sẽ kịp thời điều tra, xác minh, xử lý theo quy định của pháp luật và chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của đơn vị; Đồng thời, công khai các vụ việc vi phạm bị xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng để tăng cường cảnh báo, răn đe và chặn đứng các hành vi, các đối tượng vi phạm quy định chống đánh bắt hải sản bất hợp pháp.
Bên cạnh đó, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, xử lý nghiêm đối với tập thể, cá nhân vi phạm, không hoàn thành nhiệm vụ chống khai thác IUU, thiếu tinh thần trách nhiệm, dung túng tiếp tay để tàu cá xuất, nhập bến không đảm bảo thủ tục giấy tờ, trang thiết bị an toàn kỹ thuật, thiết bị VMS theo quy định.